Του Σεραφείμ Κωνσταντινίδη
Ας πούμε ότι είστε πρατηριούχος. Έχετε μια καθ’ όλα νόμιμη και αξιοπρεπή επαγγελματική απασχόληση, όπως είναι η πώληση καυσίμων σε διερχόμενους οδηγούς ή πετρελαίου θέρμανσης στα κτίρια. Κατ’ αρχήν πρέπει να αποκαλύψουμε την πικρή αλήθεια: είστε πολλοί. Σε καμιά χώρα της Ευρώπης δεν υπάρχουν τόσο πολλά βενζινάδικα για τόση έκταση και τόσο πληθυσμό, όπως στην Ελλάδα. Θα ξεπεράσουμε τη δυσάρεστη αυτή παρατήρηση, με το πρόσχημα ότι η γεωγραφική διαμόρφωση της χώρας επιβάλλει να υπάρχουν πολλά πρατήρια. Ακούγεται καθησυχαστικό αλλά δεν είναι αλήθεια. Ακόμα κι αν εξαιρεθούν ο ορεινός όγκος και τα νησιά, πάλι είναι πολλά τα πρατήρια, σε σχέση με τους κατοίκους. Μπορούμε βέβαια να πούμε ότι και τα περίπτερα ευημερούν σε μεγάλο αριθμό. Ίσως μάλιστα ισχυριστεί κάποιος ότι και οι εφημερίδες είναι περισσότερες αναλογικά, ενδεχομένως και οι... δημοσιογράφοι. Στην περίπτωση των πρατηρίων όμως, το κόστος το πληρώνουν οι καταναλωτές. Τα πολλά, μικρά πρατήρια πρέπει να πωλούν καύσιμα σε υψηλότερη τιμή, προκειμένου να επιβιώσουν. Το πρόβλημα όμως γίνεται εφιαλτικό επειδή υπάρχει και φοροδιαφυγή. Για ευνόητους λόγους το πετρέλαιο θέρμανσης έχει πολύ χαμηλή φορολογία, πράγμα που δεν ισχύει για το πετρέλαιο κίνησης που χρησιμοποιούν τα εργοστάσια, οι βιοτεχνίες, τα οχήματα και τα πλοία. Και προφανώς καταφέρνουν κάποιοι να κάνουν τη δουλειά τους τον χειμώνα, με φθηνό πετρέλαιο θέρμανσης. Αν δεν συμβαίνει αυτό, η κατανάλωση πετρελαίου θέρμανσης είναι παράλογη· δεν δικαιολογείται, ούτε από τον πληθυσμό ούτε από τις καιρικές συνθήκες. Και εδώ αρχίζουν τα δράματα.
Η προηγούμενη κυβέρνηση είχε καταλήξει στην απόφαση να αναγκάσει τα πρατήρια να έχουν ταμειακές μηχανές. Ξεσηκώθηκε θύελλα διαμαρτυριών και απεργιών και η τότε κυβέρνηση έκανε μια υποχώρηση. Καθιέρωσε ότι τα πρατήρια μπορούν να αγοράζουν πετρέλαιο έως και 8% των συνολικών αγορών τους χωρίς τιμολόγιο! Υποτίθεται ότι με τον τρόπο αυτό, δεν θα επιβαρύνονταν από την αυξομείωση του όγκου των καυσίμων λόγω της θερμοκρασίας, απόκλιση που υπάρχει, αλλά είναι προφανώς πολύ μικρότερη. Οι αντιδράσεις στην επιβολή ταμειακών μηχανών συνεχίστηκαν και η κρίση έληξε με την κατάργηση της υποχρέωσης για ταμειακές μηχανές. Έμεινε όμως το σκανδαλώδες μέτρο του 8%, καθώς και όπως ρητά αναφέρεται σε υπουργική απόφαση, «δεν διενεργούνται φορολογικοί έλεγχοι στις αποθήκες καυσίμων»!
Οι ταμειακές μηχανές δεν μπήκαν, ώστε να γνωρίζουν οι φορολογικές υπηρεσίες τις πωλήσεις των πρατηρίων, αλλά δεν γνωρίζουν ούτε τις αγορές τους εφόσον μπορούν να αγοράζουν χωρίς παραστατικά και δεν γίνεται έλεγχος στις αποθήκες. Απλώς διάφοροι, σχετικοί και άσχετοι δηλώνουν ότι θα πατάξουν τη φοροδιαφυγή στα καύσιμα.
Προφανώς δεν μπορεί να περιοριστεί η φοροδιαφυγή, γιατί όπως λέει γνώστης του θέματος, όταν τους συλλαμβάνουν μία φορά να αγοράζουν χωρίς παραστατικό, δεν υπάρχει παράβαση γιατί δηλώνουν ότι είναι από το 8%. Αν το ίδιο πρατήριο εντοπιστεί και την επομένη μέρα, από άλλο συνεργείο, πάλι δηλώνει ότι είναι στο 8% αφού κανείς δεν καταγράφει πότε συμπληρώνεται αυτό το 8% που δικαιούνται.
Αν λοιπόν, είστε πρατηριούχοι καυσίμων, στην Ελλάδα, μπράβο! Κάνατε εύστοχη επιλογή επαγγελματικού προσανατολισμού. Διαλέξατε ένα επάγγελμα στο οποίο δραστηριοποιείται μια κρίσιμη μάζα επαγγελματιών. Το γεγονός ότι είστε περισσότεροι από όσους χρειάζεται η χώρα, είναι πλεονέκτημα. Επίσης είναι πλεονέκτημα ότι εμπορεύεστε ένα προϊόν απολύτως αναγκαίο για τους πολίτες, που δεν μπορεί να αποθηκευτεί εύκολα. Το σημαντικότερο όμως όφελος προκύπτει επειδή το προϊόν αυτό φορολογείται με υψηλό συντελεστή και συνεπώς υπάρχουν μεγάλα περιθώρια φοροδιαφυγής. Κανείς δεν θα αναλάβει το κόστος να σας δυσαρεστήσει περιορίζοντας τη φοροδιαφυγή από την οποία προκύπτει άλλωστε το μεγαλύτερο μέρος των περιθωρίων κερδοφορίας.
(Καθημερινή, 16/10/05)