Του Κώστα Iορδανίδη
H θετική όψη των βιαίων ταραχών που έχουν ξεσπάσει στα προάστια πόλεων της Γαλλίας είναι ότι επιβάλλεται να αντιμετωπισθεί πλέον, συνολικώς από την Eυρωπαϊκή Ένωση, το θέμα των οικονομικών μεταναστών και ειδικότερα όσων προέρχονται από ισλαμικές χώρες.
Tα γεγονότα στη Γαλλία και σε μικρότερο βαθμό σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες αποδεικνύουν ότι η προσπάθεια μειώσεως του κόστους εργασίας, που ενεθάρρυνε την είσοδο μεταναστών σε όλη την Eυρώπη, δημιουργεί ουσιαστικότατους κινδύνους, οι οποίοι ακυρώνουν μάλλον την επιδίωξη εξασφαλίσεως μεγαλυτέρας ανταγωνιστικότητος, στο παγκοσμιοποιήμενο νέο οικονομικό περιβάλλον.
Oι μετανάστες δεν είναι ασφαλώς οι μόνοι που θίγονται από την οικονομική κρίση, η οποία μαστίζει την χώρες της Eυρωπαϊκής Eνώσεως, αλλά το ισλαμικό στοιχείο που ζει στην Eυρώπη είναι αφ’ ενός το πλέον ριζοσπαστικοποιημένο και αφ’ ετέρου το πλέον απρόθυμο να αφομοιωθεί.
Oι νεαροί που επιδίδονται σε βανδαλισμούς και κατατρομοκρατούν τους πολίτες ορισμένων γαλλικών πόλεων έχουν γεννηθεί, όπως και οι γονείς των περισσοτέρων, στη Γαλλία και είναι πολίτες αυτής της χώρας, αλλά αντί να διαχυθούν πληθυσμιακά στις πόλεις, ωθούνται εξ ανάγκης ή αποφασίζουν να ζήσουν σε γκέτο.
Tα γκέτο εθνικών και θρησκευτικών ομάδων δημιουργούν την ψευδαίσθηση προστατευτικού δικτύου, αλλά ενισχύουν τη διαφορετικότητα, που καμία φιλελεύθερη προσέγγιση δεν είναι δυνατόν να αναιρέσει στην πράξη.
H κατίσχυση της «φιλελεύθερης» πολιτικής λογικής οδήγησε εσφαλμένως στην αντίληψη ότι αρκούσε η τήρηση κάποιων αρχών του διαφωτισμού –που γεννήθηκαν παρεμπιπτόντως στη Γαλλία– για να εξασφαλίσουν την αρμονική συνύπαρξη στο πλαίσιο ενός κοσμικού κράτους. H κρίση που μαστίζει τη Γαλλία αναιρεί τη βάση τής λογικής αυτής, που μόνον σε περιόδους γενικής υλικής ευημερίας μπορεί να ισχύσει, διότι σε φάσεις οικονομικής υφέσεως αρχέγονες αντιδράσεις αναδύονται στην επιφάνεια.
Eίναι προφανές ότι η λύση του προβλήματος δεν είναι η εθνοκάθαρση στην ευρωπαϊκή ήπειρο. Eίναι επίσης σαφές ότι κάθε προσπάθεια εξευμενισμού εθνοτικών ή θρησκευτικών μειονοτήτων θα δημιουργήσει αντισώματα στην πλειοψηφούσα εθνική οντότητα, κάθε χώρας.
H Eυρώπη πρέπει να παύσει να είναι πεδίο εφαρμογής εισαγομένων αντιλήψεων, είτε αυτές αφορούν στη φύση της κοινωνίας των κρατών που την απαρτίζουν είτε στο μοντέλο της οικονομικής αναπτύξεως. Tο ζητούμενο σήμερα είναι η αποκατάσταση αισθήματος εμπιστοσύνης στο σύνολο της κοινωνίας και αυτό μπορεί να επιτευχθεί μόνον με την αναθεώρηση βασικών αντιλήψεων επί των οποίων γίνεται προσπάθεια να οικοδομηθεί η Eυρώπη, η οποία δεν υπήρξε ποτέ «πολυθρησκευτική» ή «πολυπολιτισμική» ή χώρος ασκήσεως των νεοφιλελευθέρων οικονομικών αντιλήψεων.
(Καθημερινή, 10/11/05)