Στο στόχαστρο της ισραηλινής Επιτροπής Ανταγωνισμού έχει βρεθεί η νεοπαγής βιομηχανία φυσικού αερίου του Ισραήλ καθώς διαφωνεί με τον έλεγχο που ασκεί στα αποθέματα φυσικού αερίου της χώρας ο αμερικανο-ισραηλινός όμιλος Noble Energy με τους εταίρους του, Delek Drilling και Avner Oil Exploration. Ο όμιλος παράγει σχεδόν το σύνολο του φυσικού αερίου της χώρας από το υπεράκτιο κοίτασμα Ταμάρ, που χρησιμοποιείται για την κάλυψη των μισών αναγκών της χώρας σε ηλεκτρική ενέργεια.Αναπτύσσει, άλλωστε, το μεγαλύτερο κοίτασμα του «Λεβιάθαν».
Η Noble εκτιμά πως στα δύο κοιτάσματα υπάρχουν περισσότερα από 800 δισ. κ.μ. φυσικού αερίου που επαρκούν για να καλυφθεί η ζήτηση στο Ισραήλ για περίπου έναν αιώνα. Κυβέρνηση και εταιρείες υποστηρίζουν πως πρέπει να αρχίσει το Ισραήλ να εξάγει φυσικό αέριο στις γειτονικές του χώρες. Δεδομένης, όμως, της μεγάλης εξάρτησής του από το φυσικό αέριο, η ρυθμιστική αρχή θέτει θέμα ότι ο όμιλος κατέχει δεσπόζουσα θέση στα δύο κοιτάσματα και θα μπορούσε να χρεώσει υπερβολικά υψηλές τιμές.
Τυχόν παρέμβαση της Αρχής θα οδηγούσε σε περαιτέρω καθυστερήσεις στον «Λεβιάθαν», που ήδη παρουσιάζει δυσκολίες. Η Noble και οι εταίροι της προσπαθούν επί χρόνια να διασφαλίσουν χρηματοδότηση για την ανάπτυξή του, η πρώτη φάση της οποίας θα κοστίσει έως και 8 δισ. δολάρια.
Σύμφωνα με τον πρώην σύμβουλο του Ισραηλινού υπουργού Ενέργειας, Νάτι Μπιρεμπόιμ, η ρυθμιστική αρχή μάλλον θα επιχειρήσει να εξαναγκάσει τη Noble και τους εταίρους της να πουλήσουν τα μερίδιά τους στον «Λεβιάθαν» προκαλώντας καθυστέρηση της ανάπτυξής του κατά τουλάχιστον δύο έως τρία χρόνια καθώς οι εταιρείες μάλλον θα προσφύγουν στη Δικαιοσύνη και θα χρειαστεί να βρεθούν άλλες να τις αντικαταστήσουν. Παρά τη σημασία του «Λεβιάθαν», πολλές εταιρείες ενδέχεται να διστάσουν να δραστηριοποιηθούν σε μια πολιτικά ασταθή περιοχή.
Ο κ. Μπιρεμπόιμ, νομικός και συνδιευθύνων σύμβουλος της συμβουλευτικής Tamuz Group, υποστηρίζει πως ορισμένα στελέχη της ισραηλινής κυβέρνησης διαφωνούν με τη ρυθμιστική αρχή, που σημειωτέον είναι ανεξάρτητη. Οπως τονίζει, τα διαφυγόντα φορολογικά έσοδα «θα είναι δισεκατομμύρια» ενώ η χώρα «θα στείλει πολύ απαισιόδοξο μήνυμα στην επιχειρηματική τάξη σε όλον τον κόσμο».
Το υφιστάμενο σχέδιο, το οποίο στηρίζει η κυβέρνηση των ΗΠΑ, είναι να εξάγει το Ισραήλ φυσικό αέριο σε Ιορδανία και Αίγυπτο μέσω μακροπρόθεσμων συμφωνιών που θα μπορούσαν να παγιώσουν τις συμφωνίες ειρήνευσης ανάμεσα στο Ισραήλ και στις δύο αραβικές χώρες. Ο όμιλος της Noble έχει συνάψει προκαταρκτικές συμφωνίες για την εξαγωγή σημαντικών ποσοτήτων φυσικού αερίου στην Ιορδανία και στις εγκαταστάσεις υγροποιημένου φυσικού αερίου της Αιγύπτου. Μια αλλαγή στο ιδιοκτησιακό καθεστώς των κοιτασμάτων θα έθετε υπό αμφισβήτηση τις συμφωνίες αυτές.
Η Noble ελέγχει περίπου το 40% του «Λεβιάθαν» ενώ οι εταιρείες του ομίλου Delek περίπου το 45%. Το υπόλοιπο ανήκει στη Ratio Oil Exploration. Οι εταιρείες έχουν ήδη συμφωνήσει με τη ρυθμιστική αρχή του Ισραήλ να εκποιήσουν δύο μικρότερα κοιτάσματα, τα Τανίν και Καρίς.
(από την Εφημερίδα: "Η Καθημερινή")