Δεν πρέπει να εκπλαγεί κανείς από το ότι η
πρώτη πρώτη κίνηση της νέας Γερουσίας υπό τους Ρεπουμπλικανούς είναι μία
απόπειρα να πιεστεί ο πρόεδρος Μπαράκ Ομπάμα να εγκρίνει τον
πετρελαιαγωγό Keystone XL, ο οποίος μεταφέρει πετρέλαιο από περιοχές του
Καναδά με πισσούχο άμμο (βαρύ πετρέλαιο). Ούτως ή άλλως, τα χρέη πρέπει
να πληρωθούν και η πετρελαιοβιομηχανία, η οποία προσέφερε το 87% των
προεκλογικών της δωρεών στους Ρεπουμπλικανούς, αναμένει ανταπόδωση.
Γιατί, όμως, αυτό το περιβαλλοντικά προβληματικό σχέδιο έχει τόση
προτεραιότητα, όταν στη διεθνή αγορά οι τιμές του πετρελαίου υποχωρούν
δραστικά; Η κομματική γραμμή από ανθρώπους όπως ο Μιτς Μακόνελ, ο νέος
επικεφαλής της Γερουσίας, συνίσταται στο ότι ο αγωγός μεταφράζεται σε
θέσεις εργασίας. Και είναι αληθές: στην πραγματικότητα η εργασία για την
κατασκευή του θα αυξήσει ελαφρά την απασχόληση στις ΗΠΑ. Ισως
αντικαταστήσει σχεδόν το 5% των θέσεων εργασίας, τις οποίες έχασαν οι
ΗΠΑ λόγω των καταστροφικών περικοπών στις δημόσιες δαπάνες. Αυτό με τη
σειρά του ήταν το άμεσο αποτέλεσμα του εκβιασμού των Ρεπουμπλικανών για
το όριο του χρέους. Και μη μου πει κανείς πως πρόκειται για δύο
διαφορετικές περιπτώσεις. Δεν μπορείτε να επιμένετε ότι οι δαπάνες για
τον αγωγό δημιουργούν θέσεις εργασίας, ενώ οι κρατικές όχι.
Ας πάρουμε, λοιπόν, τις αποστάσεις μας και ας εξετάσουμε τις αρχές της
οικονομίας. Περισσότερο από επτά χρόνια η οικονομία των ΗΠΑ υπέφερε από
ανεπαρκή ζήτηση. Οι συνολικές δαπάνες δεν ήταν αρκετές για την πλήρη
εκμετάλλευση των πόρων της χώρας. Οπότε, σε τέτοιο πλαίσιο καθετί το
οποίο αυξάνει τις δαπάνες, δημιουργεί θέσεις εργασίας.Οι Ρεπουμπλικανοί,
ωστόσο, από την αρχή επέμεναν στο ότι πρέπει να περικοπούν οι δαπάνες
παρά την υψηλή ανεργία. Είναι, όμως, σαρωτικά τα αποδεικτικά στοιχεία
για το ότι αυτού του είδους η δημοσιονομική λιτότητα σε συνθήκες ύφεσης
είναι καταστροφική. Οι ειδήσεις από το οικονομικό μέτωπο ήταν καλύτερες
πρόσφατα, εν μέρει επειδή η ομοσπονδιακή κυβέρνηση και οι πολιτειακές
και τοπικές αρχές σταμάτησαν τις περικοπές.
Βέβαια, είναι προφανές πως οι ένοχοι δεν θα παραδεχθούν το λάθος τους.
Εάν, όμως, παρατηρήσουμε πιο προσεκτικά τη στάση τους, θα δούμε σαφείς
ενδείξεις πως δεν πιστεύουν πραγματικά όσα διακηρύσσουν.
Οταν έρχεται η ώρα για ενδεχόμενες περικοπές στις αμυντικές δαπάνες,
λόγου χάριν, όσοι πολιτικοί διατείνονται με δυνατή φωνή ότι κάθε δολάριο
που ξοδεύει η κυβέρνηση αποβαίνει εις βάρος του ιδιωτικού τομέα,
ξαφνικά αρχίζουν να μιλούν για όλες τις θέσεις εργασίας που θα
απολεσθούν. Το φαινόμενο αυτό είχε χαρακτηρισθεί από τον πρώην βουλευτή
Μπάρνι Φρανκ «παραφρασμένος κεϊνσιανισμός». Ανάλογα είναι και τα
επιχειρήματα στην περίπτωση του πετρελαιαγωγού Keystone XL. Η έγκρισή
του θα ενεργοποιήσει κεφάλαια, τα οποία ειδάλλως θα παρέμεναν
ανεκμετάλλευτα και στη συνέχεια θα μπορέσουν να δημιουργήσουν χιλιάδες
θέσεις εργασίας. Στην κατασκευαστική φάση εκτιμάται ότι θα δημιουργηθούν
42.000 θέσεις εργασίας. Ωστόσο, μετά την ολοκλήρωση του αγωγού σε αυτόν
θα απασχολούνται μόνο μερικές δεκάδες εργαζόμενοι.
Βέβαια, το να γίνουν δημόσιες επενδύσεις στην ανέγερση σχολείων και
την κατασκευή γεφυρών θα αποφέρουν ανάλογα αποτελέσματα. Εάν ο κ.
Μακόνελ και οι συνεργάτες του πιστεύουν πως χρειαζόμαστε περισσότερες
δαπάνες για τη δημιουργία θέσεων εργασίας, γιατί να μη ταχθούν υπέρ μιας
κίνησης για την αναβάθμιση της καταρρέουσας υποδομής των ΗΠΑ; Το
επιχείρημα των θέσεων εργασίας για τον αγωγό είναι κατά βάση ένα άρρωστο
αστείο από ανθρώπους, που έκαναν ό,τι μπορούσαν για να καταστρέψουν
θέσεις εργασίας. Σήμερα χρησιμοποιούν τα ίδια ακριβώς επιχειρήματα με τα
οποία γελοιοποιούσαν τα προγράμματα απασχόλησης της κυβέρνησης, για να
δικαιολογήσουν μεγάλες παροχές στους φίλους τους των εταιρειών ορυκτών
καυσίμων.
(από την εφημερίδα "ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ", 13/01/2015)