Η ενεργειακή ανασφάλεια ωθεί την Ευρώπη να επιδιώξει μια λύση στα Δυτικά
Βαλκάνια.
Σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης (ΕΤΑΑ), η
Αλβανία, η Βοσνία και Ερζεγοβίνη, η Κροατία, η πΓΔΜ, το Κοσσυφοπέδιο, το
Μαυροβούνιο και η Σερβία "θα μπορούσαν να διαδραματίσουν ρόλο στη βελτίωση
της εν λόγω ασφάλειας με πιθανές επενδύσεις σε υγροποιημένο φυσικό αέριο (LNG)
και σε νέους αγωγούς φυσικού αερίου".
"Η γεωγραφική θέση, η πρόσβαση στη θάλασσα και η επιθυμία να
δημιουργηθεί σταθερό ρυθμιστικό πλαίσιο πολιτικής είναι παράγοντες που
καθιστούν τα Δυτικά Βαλκάνια μια ενδιαφέρουσα προοπτική για τους επενδυτές στον
τομέα της ενέργειας", ανέφερε η ΕΤΑΑ στις αρχές Ιανουαρίου.
Η έκθεση της τράπεζας αναφέρει επίσης ότι ενώ "η χρόνια έλλειψη
επενδύσεων, σε συνδυασμό με την αργή πρόοδο των μεταρρυθμίσεων, έχει περιορίσει
την ανάπτυξη των δυνατοτήτων της περιοχής", τα βαλκανικά κράτη θεωρούνται
τώρα "ως μια πιθανή περιοχή διέλευσης για τον εφοδιασμό φυσικού αερίου
προς την ΕΕ, κάτι που θα επηρεάσει την ανάπτυξη των υποδομών φυσικού αερίου
στην περιοχή".
Στόχος είναι ο ενθουσιασμός μεταξύ των Ευρωπαίων επενδυτών.
"Θα μπορούσαν τα Βαλκάνια να εξάγουν ανανεώσιμες πηγές ενέργειας στην
ηπειρωτική Ευρώπη στο άμεσο μέλλον; Θα μπορούσαν οι επενδύσεις της Δυτικής
Ευρώπης και οι πόροι της Νοτιοανατολικής Ευρώπης να δημιουργήσουν μια κατάσταση
αμοιβαίου κέρδους για όλους τους εμπλεκόμενους; Υπάρχουν αρκετοί
εμπειρογνώμονες στην περιοχή που το πιστεύουν", ανέφερε άρθρο που
δημοσιεύθηκε στο γερμανικό Energiewende στις 10 Φεβρουαρίου.
"Θεωρητικά, τα Βαλκάνια είναι σαν τη Σάνγκρι Λα όσον αφορά την παραγωγή
καθαρής ενέργειας", ανέφερε επίσης το άρθρο. "Η περιοχή είναι
ηλιόλουστη καθόλη τη διάρκεια του έτους, είναι ανεκμετάλλευτη σε υδροηλεκτρικό
επίπεδο, έχει θυελλώδεις ακτές και πλούσια γεωργική γη".
Η Άνα Στογιλόβσκα, εμπειρογνώμων για τη βιώσιμη ενέργεια στο Κέντρο
Κοινωνικών Ερευνών Analitika με έδρα το Σεράγεβο, επιβεβαίωσε ότι η ενέργεια
είναι "ένα από τα πλέον πολυσυζητημένα θέματα ασφαλείας που σχετίζονται με
την ΕΕ και την περιοχή των Δυτικών Βαλκανίων".
"Η πΓΔΜ, ούσα μια μικρή ηπειρωτική χώρα χωρίς δικούς της πόρους σε
φυσικό αέριο και πετρέλαιο, ούσα επίσης υποψήφια χώρα της ΕΕ και του ΝΑΤΟ,
καταβάλλει προσπάθειες να σχεδιάσει στρατηγικά και να αυξήσει την ενεργειακή
της ασφάλεια", είπε στουςSETimes.
Οι χώρες των Δυτικών Βαλκανίων βρίσκονται στο σταυροδρόμι της διαδρομής
μεταξύ ανατολής και δύσης όσον αφορά τη μεταφορά ενέργειας. Η περιοχή
αντιμετωπίζει ταυτόχρονα τα καθήκοντα μεταρρύθμισης των οικονομικών προοπτικών
και των ενεργειακών υποδομών της, μια διαδικασία που δημιουργεί μοναδικές
ευκαιρίες και προκλήσεις.
"Οι βαλκανικές χώρες αναγνωρίζουν ότι οι καθαρές, προσιτές και
αποτελεσματικές σύγχρονες ενεργειακές υπηρεσίες αποτελούν τον ακρογωνιαίο λίθο
για την αειφόρο ανάπτυξη", δήλωσε ο Ερλέτ Σάκε, πρόεδρος της Ένωσης Ενέργειας
της Αλβανίας. "Η περιοχή καλύπτει περίπου το 87 τοις εκατό των αναγκών σε
ηλεκτρική ενέργεια από εισαγόμενα ορυκτά καύσιμα".
Ο Σάκε πρόσθεσε ότι από τώρα μέχρι και το 2030, η κατανάλωση ενέργειας
αναμένεται να αυξηθεί σχεδόν 34 τοις εκατό.
"Με τις περισσότερες χώρες των Δυτικών Βαλκανίων να χρησιμοποιούν
λιγότερο από 13 τοις εκατό όσον αφορά τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, και σε
μια περιοχή με άφθονες ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, συμπεριλαμβανομένων της
υδροηλεκτρικής, της ηλιακής, της αιολικής ενέργειας, της βιομάζας και της
γεωθερμικής ενέργειας, οι επενδύσεις σε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και σε
ενεργειακή απόδοση θα πρέπει να αποτελέσουν βασικό μέρος της αντιμετώπισης της
κλιματικής αλλαγής", είπε.
Η προσοχή που εφιστά εκ νέου η Ευρωπαϊκή Ένωση στα Δυτικά Βαλκάνια παρέχει
μια ευκαιρία όχι μόνο στην περιοχή αλλά και στην Τουρκία, έναν βασικό παίκτη
στη διαδρομή του ενεργειακού εφοδιασμού.
Ο αγωγός South Stream, ο οποίος ακυρώθηκε, είχε ως στόχο να μεταφέρει ρωσικό
φυσικό αέριο στους καταναλωτές της ΕΕ κάτω από τη Μαύρη Θάλασσα, αποφεύγοντας
την Ουκρανία. Η αντικατάστασή του, το προταθέν έργο Turkish Stream, θα
χρησιμοποιήσει έναν χερσαίο αγωγό μήκους 180 χιλιομέτρων στην Τουρκία για τη
χερσαία μεταφορά φυσικού αερίου στα ελληνικά σύνορα.
Σύμφωνα με τον υπουργό Ενέργειας της Τουρκίας Τανέρ Γιλντίζ, "η
ενδεικτική ημερομηνία για την ολοκλήρωση της πρώτης γραμμής είναι ο Δεκέμβριος
του 2016".
Ο Αντρέγια Μπογκντανόβσκι, του δυναμικού εμπειρογνώμων Analytica στο
Σεράγεβο, ανέφερε ότι η πΓΔΜ "επηρεάζεται σαφώς από την απόφαση να
σταματήσει το έργο South Stream".
"Τα καλά νέα είναι ότι η τρέχουσα ικανότητα των αγωγών φυσικού αερίου
στην πΓΔΜ δεν αξιοποιείται πλήρως", δήλωσε ο Μπογκντανόβσκι. "Η
ανεύρεση μιας εναλλακτικής φθηνής και βιώσιμης λύσης δεν είναι μια διαδικασία
που θα πραγματοποιηθεί εν μία νυκτί. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο οι αρχές
της πΓΔΜ θα πρέπει να μεριμνήσουν άμεσα για υποστηρικτικές λύσεις. Προς το
παρόν, υπάρχουν δυνατότητες με τον αγωγό Trans Adriatic και τον προαναφερθέντα
Turkish Stream".
Δεδομένων των σχέσεων της με τη Ρωσία και την ΕΕ, η Άγκυρα είναι "σε
ιδιαίτερη θέση να συμβάλει στο μέλλον της ενεργειακής ασφάλειας στα Δυτικά
Βαλκάνια", δήλωσε ο Γιόβε Μπργκλέβσκι, δυνητικός επενδυτής μονάδων
αιολικής ενέργειας στην πΓΔΜ.
Η έκθεση που υποβλήθηκε τον Ιανουάριο από το έργο BETTER επιβεβαίωσε τα
πιθανά οφέλη της συνεργασίας μεταξύ ΕΕ και Δυτικών Βαλκανίων στον τομέα των
ανανεώσιμων πηγών ενέργειας.
Η μελέτη διαπίστωσε ότι τα έργα σύμπραξης θα αναζωογονήσουν τις τοπικές
βιομηχανίες και θα δημιουργήσουν χιλιάδες νέες πράσινες θέσεις εργασίας. Με το
κατάλληλο νομοθετικό πλαίσιο, οι χώρες των Δυτικών Βαλκανίων θα μπορούσαν
επίσης να υπερβούν τους στόχους για ανανεώσιμη ενέργεια κατά σχεδόν 50 τοις
εκατό.
"Ο απώτερος στόχος τόσο για τον ΟΗΕ όσο και για την ΕΕ είναι η
δημιουργία ενός βιώσιμου μέλλοντος, η δημιουργία νέων πράσινων θέσεων εργασίας,
η μείωση της φτώχειας, η βελτίωση της πρόσβασης στην ενέργεια στις αγροτικές
περιοχές, καθώς και η μείωση των τρωτών σημείων όσον αφορά τα πλήγματα στον
τομέα του κλίματος, της οικονομίας και της ενέργειας", δήλωσε ο Τσιχάν
Σουλτάνογλου, ο Διευθυντής του Περιφερειακού Γραφείου UNDP για την Ευρώπη και
την Κοινοπολιτεία Ανεξαρτήτων Κρατών.
Οι εμπειρογνώμονες επί των Βαλκανίων συμφωνούν ότι οι επενδύσεις σε
ανανεώσιμες πηγές ενέργειας είναι η σωστή κίνηση.
"Η διαφοροποίηση των πηγών ενέργειας και των περιβαλλοντικών ζητημάτων
επιταχύνουν τη διαδικασία που θα μετατρέψει τις χώρες των Δυτικών Βαλκανίων σε
μια περιοχή που θα μεταφέρει, θα αποθηκεύει και θα εφοδιάζει ηλεκτρική
ενέργεια", είπε ο αναλυτής ενέργειας Νίκολα Τομάσοβιτς από το Βελιγράδι
στους SETimes.
(SETimes.com)