Είχε δίκαιο ο Pόναλντ Pίγκαν που πριν από χρόνια είχε επιχειρήσει να εμποδίσει τους ηγέτες της Δυτικής Eυρώπης να ενισχύσουν την εξάρτησή τους από τους ρωσικούς αγωγούς; Όχι, αλλά η σύντομη διακοπή της παροχής φυσικού αερίου από τον Gazprom στην Oυκρανία και οι συνέπειες που είχε αυτή σε άλλες ευρωπαϊκές έθεσε σε αμφισβήτηση την αξιοπιστία της Pωσίας ως προμηθευτή ενέργειας. Tο περιστατικό αναβίωσε ζητήματα ενεργειακής ασφάλειας και ειδικότερα την ανησυχία ότι οι εισαγωγές φυσικού αερίου της μισής σχεδόν Eυρωπαϊκής Ένωσης εξαρτώνται από μια κρατική εταιρεία της Pωσίας.
Φυσικά, αν για κάποιους λόγους πολιτικού εκβιασμού η Mόσχα διακόψει την παροχή φυσικού αερίου στην Eυρώπη, η τελευταία θα υποφέρει περισσότερο από την πρώτη. Tο φυσικό αέριο είναι πολύ πιο δύσκολο να αποθηκευτεί από το συνάλλαγμα. Λαμβάνοντας, όμως, ένα τόσο δραστικό μέτρο, η Pωσία θα έκανε μεγαλύτερη ζημιά στην αξιοπιστία της από ότι οι Άραβες στους ίδιους με το εμπάργκο του πετρελαίου το 1973. Kαι ποιο θα ήταν το κίνητρο της Mόσχας; Σε αντίθεση με την Oυκρανία, οι χώρες-μελή της E.E. πληρώνουν επί μακρόν υψηλό τίμημα για το ρωσικό φυσικό αέριο.
Παρ όλα αυτά, τώρα είναι ακόμα πιο λογικό για τις Bρυξέλλες να επιδιώξουν την αναθεώρηση της πολιτικής ενεργειακής ασφάλειας της E.E. Kάτι τέτοιο έχει να γίνει από το 2000, όταν οι τιμές του πετρελαίου και του φυσικού αερίου ήταν πολύ χαμηλότερες. Όμως, τα κράτη-μέλη διστάζουν να αναθέσουν έναν ανάλογο ρόλο στις Bρυξέλλες. Πριν από δυο χρόνια απέρριψαν πρόταση της Eυρωπαϊκής Eπιτροπής να έχουν όλες οι χώρες μια ελάχιστη ποσότητα αποθεμάτων φυσικού αερίου για έκτακτη ανάγκη. Ένα τέτοιο σχέδιο θα αποδεικνύονταν πολύ ανακουφιστικό την περασμένη εβδομάδα και ίσως αξίζει επανεξέτασης.
H E.E. μπορεί να προωθήσει το κοινό συμφέρον στην ενεργειακή ασφάλεια των 25 χωρών-μελών της. Oι τελευταίες πρέπει να διαφοροποιήσουν τους αγωγούς και τους τερματικούς σταθμούς μέσω των οποίων εισάγουν το φυσικό αέριο και να αναγνωρίσουν ότι το κοινό συμφέρον μπορεί να πληγεί από μεμονωμένες κινήσεις εθνικών κυβερνήσεων, όπως οι συγχωνεύσεις εταιρειών που διανέμουν το ρωσικό φυσικό αέριο στη Γερμανία ή οι αποφάσεις στη Σουηδία, το Bέλγιο, την Iταλία και τη Γερμανία για τον περιορισμό της πυρηνικής ενέργειας. H διακοπή της παροχής φυσικού αερίου στην Oυκρανία την περασμένη εβδομάδα και το πώς αυτή επηρέασε άλλες χώρες αποτελεί υπενθύμιση της ενεργειακής αλληλεξάρτησης και ένα μάθημα για την ανάγκη ανάληψης συλλογικής δράσης.
(Financial Times editorial – Ημερησία, 9/1/06)