Αν οι κυβερνήσεις επιδείξουν πολιτική βούληση, ένας πλανήτης με καθαρή και βιώσιμη ενέργεια μπορεί να γίνει πραγματικότητα, λέει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ η Μαρία Φλυτζάνη-Στεφανοπούλου, καθηγήτρια ενεργειακής βιωσιμότητας στο Τμήμα Χημικής και Βιολογικής Μηχανικής του Πανεπιστημίου Ταφτς της Βοστώνης, όπου διευθύνει το Εργαστήριο Νανοκατάλυσης και Ενέργειας.
Εφόσον αυτό συμβεί, εκτιμά ότι σε 15 έως 20 χρόνια η «εποχή του υδρογόνου» μπορεί να κάνει την εμφάνισή της.
Η κυρία Φλυτζάνη-Στεφανοπούλου γεννήθηκε στην Αθήνα το 1950 και αποφοίτησε από τη Σχολή Χημικών Μηχανικών του ΕΜΠ το 1973. Έκανε το μεταπτυχιακό στο Πανεπιστήμιο της Φλόριδα (1975) και το διδακτορικό της στο Πανεπιστήμιο της Μινεσότα (1978).
Μεταξύ άλλων, έχει διατελέσει σύμβουλος του αμερικανικού υπουργείου Ενέργειας και αρκετών εταιρειών, έχει τιμηθεί με πολλά βραβεία και το 2014 εξελέγη μέλος στην Εθνική Ακαδημία Μηχανικής των ΗΠΑ.
Η έρευνά της εστιάζει στην παραγωγή καθαρής ενέργειας και «πράσινων» χημικών προϊόντων, έχοντας κατοχυρώσει εννέα σχετικές πατέντες. Οι νέου τύπου νανοκαταλύτες που ερευνά -υπήρξε και σχετική δημοσίευση στο κορυφαίο περιοδικό Science προ μηνών- υπόσχονται να μειώσουν το κόστος παραγωγής των καθαρότερων καυσίμων του μέλλοντος, όπως του υδρογόνου.
«Οι υποστηριγμένοι καταλύτες μετάλλων (σ.σ. συνήθως ευγενή μέταλλα πάνω σε μια επιφάνεια-φορέα από κάποιο οξείδιο μετάλλου) ανήκουν στην κατηγορία της νανοκλίμακας. Το πιο σημαντικό στη δική μου έρευνα είναι να δημιουργήσουμε νανοκαταλύτες από μεμονωμένα άτομα μετάλλων πάνω σε διάφορους φορείς. Αυτό συνεπάγεται μια μεγάλη πρόκληση, επειδή είναι δύσκολο τα άτομα να "αγκιστρωθούν" και να σταθεροποιηθούν πάνω στην επιφάνεια φορέων όπως η τιτανία, η πυριτία, η αλουμίνα κ.ά» σημειώνει.
«Αυτό που για πρώτη φορά κατάφερε η ερευνητική ομάδα μας, είναι να δείξουμε πώς μπορούμε να πετύχουμε κάτι τέτοιο με άτομα χρυσού ή πλατίνας πάνω σε οποιονδήποτε φορέα. Καταλύτες αυτού του είδους έχουν 100% αποδοτικότητα και έτσι δεν γίνεται σπατάλη μετάλλων, πράγμα πολύ σημαντικό για πολύτιμα μέταλλα, όπως η πλατίνα και ο χρυσός, που έχουν περιορισμένη προσφορά και είναι πολύ ακριβά», προσθέτει.
«Η εποχή του υδρογόνου έχει γίνει ένας "κινούμενος στόχος". Αυτό εν πολλοίς οφείλεται στην έλλειψη κατάλληλων υποδομών και στην ανάγκη βελτίωσης των τεχνολογιών αποθήκευσης υδρογόνου. Από την άλλη, η τεχνολογία των κυψελών καυσίμων αναπτύσσεται με ικανοποιητικό ρυθμό. Μόλις επιλυθούν τα ζητήματα αποθήκευσης και υποδομής, οι κυψέλες υδρογόνου θα είναι έτοιμες να αντικαταστήσουν τις μηχανές με παραδοσιακά καύσιμα», επισημαίνει.
Η "εποχή των αερίων" έχει ήδη φθάσει και αυτό αφορά κυρίως στο φυσικό αέριο, η τιμή του οποίου είναι τώρα πολύ χαμηλή, κάνοντας επίσης πολύ προσιτή την τιμή του υδρογόνου από την μετατροπή του σε αέριο σύνθεσης (syngas). Πρέπει να προωθήσουμε επίσης όλες τις άλλες τεχνολογίες που παράγουν υδρογόνο από νερό, συμπεριλαμβανομένων των ηλιακών τεχνολογιών» αναφέρει.
«Δεν είμαστε και τόσο μακριά από την "εποχή του υδρογόνου", όπως θα νόμιζε κανείς. Ένας ορίζοντας 15-20 ετών είναι εφικτός, ιδίως αν εφαρμοσθούν οι κατάλληλες πολιτικές παγκοσμίως, ώστε να βοηθήσουν στην ενίσχυση των νέων και καθαρότερων τεχνολογιών, καθώς παράλληλα προσπαθούμε να μετριάσουμε τις αρνητικές επιπτώσεις του παγκόσμιας κλιματικής αλλαγής» υπογραμμίζει.