Να σταματήσουν τη ροή χρήματος μέσω της παράνομης πώλησης πετρελαίου επιχειρούν οι δυτικοί. Περίπου 1,5 εκατ. ευρώ την ημέρα κερδίζει η οργάνωση. Πώς άλλαξε το σύστημα διακίνησης.
Οι εναέριες επιθέσεις του συνασπισμού με επικεφαλής τις Ηνωμένες Πολιτείες, στα πετρελαϊκά πεδία που έχει στην κατοχή του το Ισλαμικό Κράτος στη Συρία έχουν ενταθεί τόσο πολύ που οι ντόπιοι υποστηρίζουν πως η παραγωγή θα μπορούσε να πέσει απότομα, μια κίνηση που απειλεί τη σημαντικότερη ροή εσόδων της τζιχαντιστικής οργάνωσης. Μια εβδομάδα σκληρών κτυπημάτων στην επαρχία Deir Ezzor της Συρίας έχει σφυροκοπήσει την πετρελαϊκή υποδομή που ελέγχεται από το ΙΚ και τα οχήματα που εμπλέκονται στο εμπόριο πετρελαίου, τα οποία σύμφωνα με μια εκτίμηση των Financial Times δίνουν στην οργάνωση περίπου 1,5 εκατ. δολάρια την ημέρα και την έχουν βοηθήσει να ενσωματωθεί με άμαχο πληθυσμό που εμπλέκεται στο εμπόριο.
«Οι επιθέσεις είναι τρομερές, μερικές φορές 20 μέσα σε λίγες ώρες», τόνισε ένας άνδρας που ζει κοντά στο πετρελαϊκό πεδίο της Συρίας al-Tanak και του οποίου η οικογένεια εμπορεύεται αργό που έχει παραχθεί από το Ισλαμικό Κράτος. «Αν τα κτυπήματα συνεχίσουν σε αυτό το ρυθμό, θα μπορούσαν να σταματήσουν την παραγωγή πετρελαίου».
Ακτιβιστές του Deir Ezzor, όπως ο Jad al-Hussein που έχει έδρα την Τουρκία, βλέπουν τη συνολική περικοπή στην παραγωγή ως απίθανη, αλλά προσδοκούν μια σημαντική πτώση στο εμπόριο. «Ένα ολοκληρωτικό σταμάτημα φαίνεται απίθανο γιατί είναι πολύ ουσιώδες για την περιοχή και για τους αμάχους. Το ΙΚ το χρησιμοποιεί ακόμη και για την παραγωγή ηλεκτρικού ρεύματος», τόνισε. «Αλλά περιμένω πως το εμπόριο θα μειωθεί πολύ».
Ο συνασπισμός το τελευταίο διάστημα κλιμάκωσε την εκστρατεία κατά του Ισλαμικού Κράτους, το οποίο έχει καταλάβει περίπου τη μισή Συρία και σχεδόν το ένα τρίτο του Ιράκ κατά το τελευταίο έτος. Αυτή την εβδομάδα, η Γαλλία προχώρησε σε έναν απότομα αυξημένο αριθμό εναέριων επιδρομών στη de facto πρωτεύουσά του, τη Ράκκα, που πυροδοτήθηκε κυρίως από αντίποινα για τις επιθέσεις του ΙΚ στο Παρίσι την περασμένη Παρασκευή. Ακτιβιστές και Σύροι αντάρτες που αντιμάχονται το ΙΚ στην περιοχή τονίζουν πως ένα κύμα ξένων μαχητών και των οικογενειών τους έχουν μετακινηθεί έξω από την πόλη.Το Μέτωπο Επαναστατημένων της Ράκκα, το οποίο έχει συνταχθεί με τις δυνάμεις των Κούρδων της Συρίας που συντονίζονται στο πεδίο με το συνασπισμό κατά του Ισλαμικού Κράτους, ανέφερε πως είδε κίνηση κάποιων ξένων μαχητών στο στρατιωτικό προπύργιο al-Shadadi του ΙΚ, κοντά στα ιρακινά σύνορα.
Η ομάδα με έδρα τη Βρετανία που παρακολουθεί τα γεγονότα, το Συριακό Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, περιέγραψε ένα μεγάλο κύμα οικογενειών των ηγετών του ΙΚ και άλλων μελών της οργάνωσης να κατευθύνονται προς τη δεύτερη μεγαλύτερη πόλη του Ιράκ, τη Μοσούλη, την οποία το ΙΚ κατέλαβε τον Ιούνιο του 2014. Το Παρατηρητήριο ανέφερε πως οι οικογένειες είπαν ότι η Ράκκα «δεν είναι πλέον ασφαλής» και πως η Μοσούλη είναι πιο ασφαλής.Το Παρατηρητήριο επισημαίνει πως 33 μαχητές του ΙΚ σκοτώθηκαν τις τελευταίες τρεις μέρες των επιδρομών στη Ράκκα και υπογραμμίζει πως σκοτώθηκαν επίσης τουλάχιστον δύο πολίτες.Επιπλέον, οι κουρδικές δυνάμεις στο Ιράκ και τη Συρία πρόσφατα έθεσαν υπό τον έλεγχό τους την ιρακινή πόλη Σιντζάρ και την al-Hawl στην ανατολική Συρία, ανακόπτοντας μια σημαντική οδό ανεφοδιασμού μεταξύ των δύο πόλεων που χρησιμοποιεί το Ισλαμικό Κράτος κυρίως για φορτηγά αργού και για άλλου είδους εμπόριο.
Το Ισλαμικό Κράτος έχει καταγράψει τεράστια κέρδη παρά την πτώση στη διεθνή τιμή του πετρελαίου -ο δείκτης αναφοράς αργού Brent είναι στα 45 δολάρια το βαρέλι- κυρίως επειδή οι τοπικές κοινότητες στη Συρία και το Ιράκ εξαρτώνται τόσο πολύ από την παραγωγή του. Επομένως, μια προσπάθεια να αναχαιτιστεί η ροή του λαθρεμπορίου καυσίμων στα σύνορα της Τουρκίας και Συρίας δεν έχει επηρεάσει τα κέρδη του Ισλαμικού Κράτους.
Αμερικανοί αξιωματούχοι υπογράμμισαν πως τις τελευταίες μέρες έχουν καταστραφεί περίπου 116 πετρελαιοφόρα, καθώς οι πιθανοί στόχοι των εναέριων επιδρομών έχουν διευρυνθεί πέραν των διυλιστηρίων. Οι διευρυμένες εναέριες επιδρομές σε πετρελαϊκές εγκαταστάσεις αντανακλούν τις «μεταβαλλόμενες εκτιμήσεις σχετικά με τους κινδύνους των απωλειών αμάχων» και της μόνιμης καταστροφής των πεδίων, τόνισαν οι αξιωματούχοι. Προηγούμενα, ο συνασπισμός απέφευγε να στοχεύει σε αμάχους, από φόβο μήπως ο πληθυσμός στραφεί εναντίον του, και δίσταζε να προκαλέσει σοβαρή ζημιά στα πεδία, τα οποία είναι όλα υπό τον έλεγχο του Ισλαμικού Κράτους. Αντ' αυτού, εστίαζε σε διυλιστήρια πετρελαίου που κάποτε κατείχε η οργάνωση.
Προκειμένου να ελαχιστοποιήσει την έκθεσή του στις επιθέσεις, το Ισλαμικό Κράτος έχει εδώ και καιρό εγκαταλείψει τον έλεγχο των περισσότερων στοιχείων του εμπορίου και έχει επικεντρωθεί στην παραγωγή αργού από τις πετρελαιοπηγές, το οποίο πουλάει σε άγνωστους ντόπιους εμπόρους που είναι απελπισμένοι να βγάλουν χρήματα σε μια χώρα που έχει ρημαχθεί από τα πέντε χρόνια του πολέμου. Οι τοπικοί έμποροι περίμεναν με τα φορτηγά τους στα πεδία, σε ουρές μεγάλες μέχρι και έξι χιλιόμετρα, κάποιες φορές για εβδομάδες ώστε να γεμίσουν με αργό. Οι ντόπιοι λένε ότι το Ισλαμικό Κράτος άλλαξε το σύστημα αυτή την εβδομάδα, διατάζοντας τους οδηγούς των φορτηγών να μείνουν μακριά και αντί να περιμένουν, να πάρουν μια απόδειξη που τους λέει πότε ακριβώς να επιστρέψουν και να γεμίσουν.
Τις τελευταίες ημέρες, οι ντόπιοι ανέφεραν πως οι επιδρομές γύρω από το πεδίο al-Jafra, καθώς και στα κύρια πετρελαιοπαραγωγά πεδία al-Omar και al-Tanak, έπληξαν τα οχήματα του Ισλαμικού Κράτους που χρησιμοποιούνται εκεί. Οι επιθέσεις στόχευσαν επίσης σε κτήρια και εξοπλισμό γύρω από πετρελαιοπηγές. Ο κ. Hussein επισημαίνει πως τουλάχιστον 10 πηγές σταμάτησαν να παράγουν. Ένας έμπορος που αγοράζει από το πεδίο al-Omar, ανέφερε ότι προς το παρόν, καμία επιδρομή του συνασπισμού δεν έχει πλήξει φορτηγά αμάχων στην περιοχή όπου εκείνος γεμίζει με πετρέλαιο, αλλά πολλά οχήματα του ΙΚ που χρησιμοποιούνται γύρω από τα πεδία είχαν χτυπηθεί. Πιστεύει πως χρησιμοποιούνται «έξυπνες βόμβες».«Ήμασταν κοντά του (σε ένα όχημα του ΙΚ) αλλά τίποτα δε μας χτυπούσε. Τώρα το ΙΚ δεν πλησιάζει στις πηγές», τόνισε. «Η κατάσταση έχει επιδεινωθεί 180 μοίρες (...) Το ζήτημα δεν είναι ότι η παραγωγή μειώνεται αλλά ότι το ΙΚ δεν μπορεί να συνεχίσει να λειτουργεί τα πεδία όπως πριν».
Οι έμποροι λένε ότι μια πτώση στο εμπόριο μπορεί να μην οφείλεται σε ένα σταμάτημα της παραγωγής, αλλά στην αυξανόμενη διστακτικότητα των οδηγών φορτηγών να πλησιάσουν στα πεδία. «Αν η κατάσταση συνεχίσει να είναι τόσο έντονη, οι έμποροι ίσως σταματήσουν να πηγαίνουν», τόνισε ένας άλλος ντόπιος κάτοικος.