Σαφής προειδοποίηση για το τι θα επακολουθήσει το αμέσως
επόμενο διάστημα αποτελεί η χθεσινή δήλωση Ερντογάν στο Al Jazeera, ότι η
Τουρκία δεν θα επιτρέψει στο Ισραήλ να εκμεταλλευτεί μονομερώς τους πόρους της
περιοχής και ότι η Άγκυρα έχει πάρει μέτρα για να σταματήσει την ισραηλινή
δραστηριότητα στην ΑΟΖ. Οι προειδοποιητικές βολές δεν εκτοξεύονται μόνο ενάντια
στο Ισραήλ, αλλά και κατά της Λευκωσίας, καθώς στα τέλη του μήνα ή στις αρχές
Οκτωβρίου ξεκινούν οι έρευνες στο «Οικόπεδο 12», στα όρια των ΑΟΖ
Ισραήλ-Κύπρου. Παράλληλα, θεωρείται και έμμεση, αλλά σαφής στήριξη στην
καταγγελία στον ΟΗΕ της συμφωνίας καθορισμού της ΑΟΖ των χωρών αυτών από την
νέα κυβέρνηση του Λιβάνου.
Ως σήμερα το Ισραήλ κρατά συγκρατημένη στάση απέναντι στην
Τουρκία, μολονότι ο Ερντογάν έχει αποδυθεί σε «κορώνες» που διαμορφώνουν κλίμα
αντιπαράθεσης. Συγκεκριμένα, ο πρωθυπουργός Νετανυάχου δήλωσε ότι η κλιμάκωση
της έντασης που παρατηρείται τις τελευταίες μέρες δεν είναι επιλογή της χώρας
του. Μάλιστα, εξέδωσε ανακοίνωση που έλεγε ότι «σεβόμαστε τον τουρκικό λαό και
την κληρονομιά του και θέλουμε να βελτιωθούν οι σχέσεις μας». Επίσης, «ό, τι
έγινε, έγινε» δήλωσε χθες και ο υπουργός Άμυνας, Εχούντ Μπαράκ, λέγοντας ότι η
ένταση θα αποκλιμακωθεί.
Το Ισραήλ εύλογα επιθυμεί να μην αναλάβει το ίδιο την
διάρρηξη των σχέσεων, καθώς η τρέχουσα ρήξη με την Τουρκία διαπλέκεται με τις
εξελίξεις στο Παλαιστινιακό. Δεν είναι μόνο οι παραπάνω δηλώσεις Ερντογάν στο Al
Jazeera, όπου τόνισε πως στο μέλλον τουρκικά πολεμικά σκάφη θα συνοδεύουν τις
τουρκικές αποστολές ανθρωπιστικής βοήθειας προς τη Λωρίδα της Γάζας. Είναι,
κυρίως, η στήριξη που ο Ερντογάν έχει υποσχεθεί στο αίτημα της Παλαιστίνης για
αναγνώριση ως ανεξάρτητου κράτους από τον ΟΗΕ στα τέλη του μήνα.
Χαμηλούς τόνους επιθυμεί να κρατήσει η αμερικανική πλευρά, η
οποία, ωστόσο, έχει σαφώς δηλώσει ότι θα θέσει βέτο αν το αίτημα αυτό έρθει στο
Συμβούλιο Ασφαλείας. Ωστόσο, ιδίως η Αμερικανίδα ΥΠΕΞ δεν επιθυμεί ούτε τη
σύγκρουση της υπερδύναμης με την Τουρκία (ας μη λησμονούμε πως κύκλοι του
Δημοκρατικού Κόμματος θα έβλεπαν ευμενώς την Άγκυρα σε έναν περιφερειακό
ηγεμονικό «νέο-οθωμανικό» ρόλο), αλλά ούτε και τη διάρρηξη των
ισραηλινοτουρκικών σχέσεων, όπως έδειξαν και οι άοκνες μεσολαβητικές της
προσπάθειες το τελευταίο διάστημα.
Το αμέσως επόμενο διάστημα διαγράφεται κρίσιμο: ο Ερντογάν
επισκέπτεται στις 12 με 15 Σεπτεμβρίου τη Λιβύη, την Αίγυπτο και την Τυνησία σε
μία προσπάθεια να διεκδικήσει ρόλο την «επόμενη μέρα» της (πρώτης και
τελευταίας φάσης;) «Αραβικής Άνοιξης» στα πλαίσια του «νεοοθωμανισμού». Εξάλλου,
πιθανό είναι ο Ερντογάν να επισκεφθεί και τη Γάζα, στο πλαίσιο του ρόλου του
αυτόκλητου … υπερασπιστή των Παλαιστινίων, λίγες μέρες πριν την υποβολή του
αιτήματος για ανεξαρτησία από τον Μαχμούντ Αμπάς στον ΟΗΕ.
Επίσης, ενδιαφέρον για την Ελλάδα και την Κύπρο θα έχουν
πιθανές συνομιλίες Ερντογάν με την Αίγυπτο στο θέμα της ΑΟΖ των δύο χωρών, λίγες μέρες πριν
την έναρξη των ερευνών στο «Οικόπεδο 12» και με ενεργή την αμφισβήτηση της Άγκυρας για το την ΑΟΖ του Καστελόριζου ...
(Για να είμαστε πιο σαφείς στο σημείο αυτό, πιθανή συμφωνία Αιγύπτου-Τουρκίας για μεταξύ τους καθορισμό ΑΟΖ σημαίνει αυτόχρημα αμφισβήτηση ελληνικών -ίσως και κυπριακών- κυριαρχικών δικαιωμάτων,ακριβώς διότι το Καστελόριζο δικαιούται ΑΟΖ, η οποία γειτνιάζει με αυτή της Κύπρου και, άρα οι ΑΟΖ της Τουρκίας και της Αιγύπτου δεν εφάπτονται).
Και στο τέλος Οκτωβρίου διεξάγονται οι συνομιλίες για την
λύση του Κυπριακού, για τις οποίες το ενδιαφέρον του διεθνούς παράγοντα είναι –
ίσως περισσότερο από ποτέ, από την εποχή της καταψήφισης του Σχεδίου Ανάν –
αυξημένο και πιεστικό (και οι τουρκικοί εκβιασμοί, όπως αναλύσαμε εδώ, πιο
έντονοι από ποτέ).
Παραμένει, έτσι, σημαντικό η ισραηλινή πλευρά να παραμείνει
σταθερή στην επιλογή της για τις θαλάσσιες έρευνες σε συνεργασία με την
Κυπριακή Δημοκρατία στο χρονικό διάστημα
που έχει προαναγγελθεί. Από την πλευρά της Ελλάδος, η δέουσα συμπεριφορά θα
πρέπει να είναι η επαγρύπνηση – αλλά και η αποφυγή της μεγαληγορίας …