Σε Εξέλιξη οι Διαπραγματεύσεις για την Κατασκευή Αγωγού Αερίου μεταξύ Ελλάδας και ΠΓΔΜ

Αποκλειστικό Energia.gr: Σύμφωνα με απόλυτα εξακριβωμένες πληροφορίες του E nergia. gr  σε προχωρημένο στάδιο ευρίσκονται οι διαπραγματεύσεις μεταξύ ελληνικής κυβέρνησης και του ανεξάρτητου ενεργειακού ομίλου “ Balkan Utilities”, με έδρα την Σόφια, για την κατασκευή ενός διασυνδετήριου αγωγού φυσικού αερίου μεταξύ Ελλάδας και πρώην Γιουγκοσλαβικής Δημοκρατίας της Μακεδονίας. 

Όπως είναι σε θέση να γνωρίζει το Energia. gr οι μέχρι σήμερα διαπραγματεύσεις διεξάγονται παράλληλα σε δύο επίπεδα, με άμεση εμπλοκή τόσο του Μεγάρου Μαξίμου, του Γενικού Γραμματέα Οικονομικών Υποθέσεων του ΥΠΕΞ, του κ. Γεώργιου Τσίπρα, και του Υπουργού Περιβάλλοντος & Ενέργειας και του επιτελείου του στο ΥΠΕΝ, όσο και με τον ΔΕΣΦΑ, με την διοίκηση του οποίου και έχει υπογραφεί σχετικό Μνημόνιο.

Μία πρόγευση του εν εξελίξει σχεδίου για την κατασκευή του ανωτέρω αγωγού έδωσε εξάλλου ο ίδιος υπουργός ΥΠΕΝ κ. Παναγιώτης Σκουρλέτης μιλώντας από το βήμα του  Athens  Energy  Forum  τον περασμένο Ιανουάριο, όταν μεταξύ άλλων ανέφερε ότι σύντομα θα ήτο σε θέση να ανακοινώσει μία συμφωνία με ξένο όμιλο για την κατασκευή του διασυνδετήριου αγωγού Θεσσαλονίκης- Σκοπίων. Μπορεί μία τέτοια συμφωνία να μην έχει ακόμη επιτευχθεί αλλά οι διαπραγματεύσεις μεταξύ των δύο πλευρών ευρίσκονται σε προχωρημένο στάδιο σε ότι αφορά την αποσαφήνιση ενός κειμένου προθέσεων, μεταξύ των εμπλεκόμενων μερών, με αναφορά στην χρηματοδότηση και το χρονοδιάγραμμα. 

Σε ότι αφορά τη διαδρομή του αγωγού αυτός μένει ακόμη να συμφωνηθεί αφού βάσει της έρευνας του  Energia. gr εξετάζονται δύο εναλλακτικές διαδρομές: (α) Νέα Μεσημβρία-Γευγελή- Σκόπια (β) Νέα Μεσημβρία-Γευγελή- Stip- Hamzali . Η αποσαφήνιση της διαδρομής θεωρείται καθοριστικός παράγοντας καθότι θα επηρεάσει σε μεγάλο βαθμό το ύψος της απαιτούμενης επένδυσης. Η επιλογή της διαδρομής θα καθορίσει επίσης το πλαίσιο συνεργασίας των Σκοπίων με την Ελληνική πλευρά δηλαδή εάν θα γίνει σύνδεση με το σύστημα  TAP ή με τον ΑΣΦΑ.

«Με τον καθορισμό της ακριβούς διαδρομής του αγωγού να παραμένει σε εκκρεμότητα είναι εξαιρετικά δύσκολο να ολοκληρωθεί η όποια διαπραγμάτευση», δηλώνουν παράγοντες της Ευρωπαϊκής Επιτροπής που γνωρίζουν το θέμα. Με το πλέον πιθανό σενάριο η διαδρομή που θα επιλεχθεί να βασισθεί στον άξονα Νέα Μεσημβρία- Stip- Hamzali συνολικού μήκους περί τα 120 χλμ. Με τον αγωγό να έχει ελάχιστη διάμετρο 28 ιντσών, με πιθανότητα να αυξηθεί στις 36 ίντσες ώστε εάν χρειασθεί να μπορεί να μεταφέρει ποσότητες άνω του ελάχιστου 1.0 δισεκατομμυρίου κυβικών μέτρων, το συνολικό κόστος της επένδυσης υπολογίζεται περί τα €140 εκατομμύρια ευρώ. Τεχνικοί που ασχολούνται με το θέμα εκτιμούν ότι ο αγωγός αυτός θα πρέπει να μπορεί να μεταφέρει ποσότητες μέχρι 5.0 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα ώστε μελλοντικά να είναι δυνατόν να συνδεθεί με τον υπό σχεδίαση  TESLA (διασύνδεση Σερβίας - ΠΓΔ Μακεδονίας).

Ακόμα ανοικτό παραμένει το χρηματοδοτικό και λειτουργικό σχήμα που θα αναλάβει την κατασκευή και λειτουργία του interconnector και εδώ πάλι έχουμε δύο εκδοχές. Η πρώτη και η πλέον ευνοϊκή για την επισπεύδουσα εταιρεία είναι ο αγωγός να κατασκευασθεί μέσω διακρατικής συμφωνίας όπου την ευθύνη κατασκευής και λειτουργίας να αναλάβουν οι δύο διαχειριστές δηλαδή ο ΔΕΣΦΑ από Ελληνικής πλευράς και ο  MER  από Σκοπιανής. Η δεύτερη εκδοχή είναι η ενδιαφερόμενη εταιρεία να συστήσει μια ανεξάρτητη εταιρεία, κατά τα πρότυπα του  TAP ή του  IGB, η οποία και θα αναλάβει να τρέξει το έργο, να μεριμνήσει για τις απαραίτητες αδειοδοτήσεις, να εξασφαλίσει την χρηματοδότηση και τέλος να λειτουργήσει τον αγωγό.

Σύμφωνα με ενεργειακούς παράγοντες των Σκοπίων με τους οποίους και ήρθε σε επαφή το  Energia. gr το ζητούμενο είναι η εξασφάλιση μίας αρχικής ποσότητας τουλάχιστον 1.0 δισεκατομμυρίων κυβικών μέτρων ετησίως που θα προέρχεται από την Ελλάδα είτε από τον TAP ή από το εθνικό σύστημα, όπερ και το πιθανότερο, (εδώ παίζει και το  FSRU  στην Αλεξανδρούπολη ως προμηθευτής) για κάλυψη αναγκών κυρίως στην ηλεκτροπαραγωγή. Οι απαιτήσεις εδώ πρόκειται σύντομα να αυξηθούν καθότι η εταιρεία  Windows, θυγατρική της  Balkan  Utilities, είναι σε διαδικασία κατασκευής μίας πρώτης ηλεκτροπαραγωγικής μονάδας συνδυασμένου κύκλου 240 MW, πλησίον των Σκοπίων ενώ πρόκειται σύντομα να δρομολογήσει την κατασκευή δύο επιπλέον μονάδων 440 MWη κάθε μία. Άρα το αέριο που θα προέλθει από τον διασυνδετήριο θα πρέπει να καλύψει τις ανάγκες για τρεις (3) σταθμούς με συνολική εγκατεστημένη ισχύ 1.120 MW.

Σήμερα η ΠΓΔΜ προμηθεύεται περί τα 0.3-0.4 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα μέσω Βουλγαρίας βάση σύμβασης που έχει με την  Gazprom  Export. Η περιορισμένη όμως χωρητικότητα του αγωγού Βουλγαρίας- ΠΓΔΜ δεν επιτρέπει την μεταφορά των επιπλέον ποσοτήτων αερίου που θα χρειασθούν.

Όπως έγινε γνωστό από ενεργειακούς παράγοντες των Σκοπίων ο τοπικός διαχειριστής φυσικού αερίου  MER έχει ήδη υπογράψει σύμβαση παροχής αερίου με την  Windows για την τροφοδοσία του πρώτου εκ των τριών ηλεκτροπαραγωγικών σταθμών, αδυνατεί όμως να δεσμευθεί για μεγαλύτερες ποσότητες εξ’ ου και το δικαιολογημένο ενδιαφέρον για την κατασκευή του διασυνδετήριου αγωγού μεταξύ των δύο χωρών.

Ένας αγωγός με σαφή γεωπολιτική σημασία καθότι η κατασκευή του εξασφαλίζει μία δεύτερη διεθνή διασύνδεση στη ΠΓΔΜ η οποία βάσει των σημερινών δεδομένων παραμένει σχετικά ενεργειακά απομονωμένη. Για αυτό και η προτεινόμενη επένδυση στην ηλεκτροπαραγωγή στη ΠΓΔ Μακεδονίας από την  Windows, που μαζί με την  Balkan  Utilities  ελέγχεται από τον Ρώσο ολιγάρχη  Alexander  Lebedev, και διπλασιάζει στην πράξη την ηλεκτρική εγκατεστημένη ισχύ της γείτονος, θεωρείται ιδιαίτερα μεγάλης οικονομικής σημασίας για το γειτονικό κρατίδιο. Όμως απώτερος στόχος του  Lebedev  και των συνεργατών του είναι να καταστεί η ΠΓΔΜ ένας καθαρά εξαγωγέας ηλεκτρικής ενέργειας προς Ελλάδα, Τουρκία και Ιταλία αντλώντας και τα όποια οικονομικά οφέλη από την εκμετάλλευση των αιχμών στην ζήτηση των γειτονικών χωρών αλλά και παράλληλα εδραιώνοντας μία ισχυρή θέση στο οικονομικό σύστημα της χώρας.