Του Ανδρέα Ανδριανόπουλου
Είναι ασύλληπτες οι αλλαγές που συντελούνται σε διεθνές επίπεδο τους τελευταίους ιδιαίτερα μήνες. Kαινούργια οικονομικά μεγέθη συνδιαμορφώνονται, κολοσσιαίες οικονομικές – επιχειρηματικές συμμαχίες οικοδομούνται και διακρατικά συμφέροντα επανασχεδιάζονται ούτως ώστε παγκόσμια νέες συμμαχίες να αναδεικνύονται και μία καινούργια διεθνής αρχιτεκτονική να παγιοποιείται. Οι εξελίξεις εντυπωσιάζουν και πολλές φορές δυσανάγνωστες αντιφάσεις έρχονται στο προσκήνιο που προβληματίζουν τους αναλυτές. Όμως τα γεγονότα τρέχουν. Και ο κόσμος αλλάζει.
Πριν από λίγες εβδομάδες ήρθε στην Ελλάδα η αμερικανίδα υπουργός των εξωτερικών. Και συνέστησε στη χώρα μας – και όχι μόνο – την προσπάθεια απεξάρτησης από την Ρωσική Ομοσπονδία στον τομέα της ενέργειας. Και ούτε εκεί, όχι μόνο. Εν τούτοις πριν από λίγα μόλις 24ωρα η επίφοβη για τους δυτικούς, συνολικά πλέον, Ρωσική εταιρία αερίου και ενέργειας γενικά Gazprom ανακοινώθηκε πως αγόρασε πλειοψηφικό πακέτο της κολοσσιαίας αμερικανικής εταιρίας χημικών Dow Chemicals!!
Την ίδια περίπου περίοδο η μεγαλύτερη ουσιαστικά ευρωπαϊκή εταιρία χάλυβα, η Γαλλο-Λουξεμβουργιανή Arcelor – που για μήνες πάσχιζε να αποφύγει την επιθετική εξαγορά της από τον Ινδό μεγαλοεπιχειρηματία χάλυβα Mittal – ανακοίνωσε την απόφασή της να δεχθεί την πρόταση του νεαρού Ρώσου «βασιλιά του χάλυβα» Αλεξέι Μορντάσοφ και να συγχωνευθεί με την πανίσχυρη εταιρία του, ρωσική βέβαια, Severstal. Μέσα στα πλαίσια αυτών των συνεννοήσεων – κι ενώ ένα περίεργο κλίμα καχυποψίας και αντιπαράθεσης έχει καλλιεργηθεί ανάμεσα στις ενεργειακές επιδιώξεις και την αντίστοιχη επιθετική οικονομική διπλωματία Ρωσίας και Ευρώπης με ανάμιξη βέβαια και της Ουάσιγκτον – διαμορφώνονται γιγαντιαίες επιχειρηματικές συμφωνίες στον τομέα κυρίως των φυσικών πρώτων υλών με καθαρά γεωστρατηγικές διαστάσεις.
Δεν είναι τυχαίο πως η Ρωσία, αμέσως μετά την ανακοίνωση της συνεργασίας Arcelor και Severstal, προχώρησε έμμεσα σε κινήσεις διαμόρφωσης ενός καινούργιου γίγαντα στον τομέα την μεταλλευμάτων. Ο βαθύπλουτος Ρώσος ιδιοκτήτης της ποδοσφαιρικής Τσέλσι Ρομάν Αμπράμοβιτς αποκαλύφθηκε πως κινείται για την αγορά πλειοψηφικού πακέτου (40%) της μεγαλύτερης Ρώσικης εταιρίας παραγωγής χάλυβα, της Evraz. Μετά δηλαδή από την εισπήδηση του Μορντάσοφ στο ευρύτερο ευρωπαϊκό «χαλυβουργικό» σκηνικό οι Ρωσικές δυνάμεις ανασυγκροτούνται γα την δημιουργία ενός δεύτερου γίγαντα. Ο Αμπράμοβιτς τώρα, με τον Αλίσερ Ουσμάνοφ (μέταλλα) και τον Όλεγκ Ντεριπάσκα (αλουμίνιο) συνθέτουν το μεγάλο επιθετικό Ρωσικό μέτωπο στον τομέα των πρώτων υλών που, πέραν από το πετρέλαιο και τα αέριο, σηματοδοτούν τους τεράστιους βηματισμούς της Ρωσίας προς την κατεύθυνση μίας νέας παγκόσμιας οικονομικής κυριαρχίας.
Για να γίνει αυτό αρκετά κατανοητό, αρκεί να σημειωθεί πως από τις εταιρίες που παραπάνω παρουσιάσθηκαν προμηθεύονται τις πρώτες τους ύλες οι μεγαλύτερες ευρωπαϊκές – και πιθανά τώρα πια και αμερικανικές – αυτοκίνητο και αερο- βιομηχανίες, τα ναυπηγεία και γενικότερα οι περισσότερες μονάδες κατασκευής προϊόντων από χάλυβα, σίδηρο και αλουμίνιο… Τώρα μάλιστα που και η Κίνα κινείται στον χώρο της ίδρυσης και λειτουργίας μεγάλων βιομηχανικών μονάδων (βλ. λ.χ. “China region feels weight of industrial revolution”, Financial Times, 29 Μαΐου 2006) οι διεθνικές αλληλεξαρτήσεις γίνονται συνθετότερες και πολιτικά περισσότερο ευαίσθητες.
Προς αλλού λοιπόν κινούνται πολλές εθνικές στρατηγικές κινήσεις και προσανατολισμοί σε άλλα όμως οδηγούν οι διασυνοριακές επιχειρηματικές ανακατατάξεις, συγχωνεύσεις και συνεργασίες. Το κέντρο βάρους των διεθνών πολιτικών αποφάσεων γίνεται υπερ-κρατικό και επικεντρώνεται σε καθαρά επιχειρηματικά μεγέθη. Ο κόσμος είναι λοιπόν φανερό πως ριζικά αλλάζει. Εμείς όμως δυστυχώς αρειμάνια κινούμεθα στον δικό μας σχεδόν ονειρικό κόσμο. Επιλέγοντας πολιτικές που αντανακλούν το παρελθόν και τις παλιές λογικές ανάπτυξης και εθνικού προσδιορισμού επιχειρούμε να σταθούμε όρθιοι σε ένα κόσμο που όμως σε λίγο δεν θα υπάρχει πλέον. Αγνοούμε την κυριαρχία των γεωοικονομικών θεωρήσεων – επιβεβαίωση δηλ. εθνικής στρατηγικής μέσω ελέγχου διεθνών αγορών – κι επιμένουμε σε ρηχές στρατηγικές συνοριακών επιβεβαιώσεων κι εδαφικών κυριαρχιών.
Υ.Γ.1 Με αφορμή το εργατικό ατύχημα στην Ελευσίνα και τις καταγγελίες του ΚΚΕ υπενθυμίζω πως δεν πληροφορηθήκαμε ακόμη τις εντυπώσεις της κας Παπαρήγα από την επίσκεψή της στην «κομμουνιστική» Κίνα. Τα εργατικά ατυχήματα εκεί αριθμούν περί τους 5.500 νεκρούς τον χρόνο!!
Υ.Γ.2 Ο ανεπανάληπτος Νομάρχης Θεσ/νίκης μας έψεξε όλους διότι ξεχάσαμε τον Κων/νο Παλαιολόγο και τους αγώνες της Ορθοδοξίας για την επιβίωση του έθνους. Ευτυχώς, γιατί έτσι λησμονήσαμε και τα ανάθεμα του τελευταίου προ της Άλωσης Πατριάρχη Γενναδίου εναντίον του Βυζαντινού Αυτοκράτορα λόγω της προσέγγισής του με τη Δύση. «Καλύτερα το φέσι του Τούρκου από την Τιάρα του Πάπα» ήσαν τα λόγια με τα οποία η ορθόδοξη τότε εκκλησία «εμψύχωνε» τους – και Λατίνους – υπερασπιστές της Πόλης ενάντια στους μουσουλμάνους εισβολείς…
(Ημερησία, 3/6/06)