Η πρόσφατη επίσκεψη του υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας,
Πάνου Σκουρλέτη στη Βουλγαρία προκειμένου να παραστεί στο market test
για τον διασυνδετήριο ελληνοβουλγαρικό αγωγό φυσικού αερίου IGB, θέτει
για άλλη μια ορά στο επίκεντρο τα μεγάλα έργα ενέργειας που βρίσκονται
σε εξέλιξη και επηρεάζουν την Ελλάδα.
Ο λεγόμενος Νότιος Διάδρομος είναι ένα από τα πιο σύνθετα συστήματα
αγωγών φυσικού αερίου που κατασκευάστηκαν ποτέ. Με μήκος που υπερβαίνει
τα 4.000 χλμ., θα διέρχεται από επτά χώρες και στην κατασκευή του θα
συμμετάσχουν περισσότερες από δώδεκα κορυφαίες εταιρείες ενέργειας. Ο
Αδριατικός Αγωγός TAP συνδέεται άμεσα με αυτή τη διαδρομή ενώ
συμπληρωματικά στη στρατηγική για την πολλαπλότητα των πηγών προμήθειας
λειτουργούν ο Ελληνο-βουλγαρικός αγωγός και ο διασυνδετήριος αγωγός
Ελλάδας-Ιταλίας
Όπως ανέφερε ο κ. Σκουρλέτης «Οι αλλαγές στην ενεργειακή «γεωγραφία»
συμβαίνουν αυτή τη στιγμή που μιλάμε και το γεγονός ότι έχουν ήδη
ξεκινήσει, από την Ελλάδα, οι εργασίες κατασκευής του αγωγού TAP, με τον
οποίο μπορεί να συνδεθεί ο IGB, ενισχύει τις προσπάθειές μας γι’ αυτή
τη νέα διασύνδεση Ελλάδας – Βουλγαρίας. Ο TAP είναι ένα εξαιρετικό
ενεργειακό γεγονός που εμπλέκει πολλές χώρες και εγκαινιάζει μια νέα
εποχή για την τροφοδοσία της Ευρώπης με φυσικό αέριο. Πάνω σε αυτή την
γερή ενεργειακή βάση μπορούν πολλά σχέδια να αναπτυχθούν, μεταξύ αυτών
και ο IGB, ώστε να δημιουργηθεί η πανευρωπαϊκή υποδομή του αύριο στον
τομέα του φυσικού αερίου.
Ένα «φυσικό» πλεονέκτημα του IGB, το οποίο αναγνωρίζουν όλες οι
πλευρές, είναι η προοπτική των διασυνδέσεών του με άλλα σχεδιαζόμενα
έργα, προκειμένου να πολλαπλασιαστεί το όφελος της πολλαπλότητας των
πηγών και των οδεύσεων».
Ένα τέτοιο ισχυρό πιθανό έργο συνιστά ο Πλωτός Τερματικός Σταθμός
(FSRU) Υγροποιημένου Φυσικού Αερίου, στην Αλεξανδρούπολη. Πρόκειται για
ένα ώριμο έργο από την πλευρά των αδειοδοτήσεων, που έχει ενταχθεί στη
δεύτερη λίστα PCI, έργο κοινού ενδιαφέροντος από την ΕΕ.
Σημαντικά έργα που βρίσκονται σε εξέλιξη και επηρεάζουν την Ελλάδα
Ο Ελληνοβουλγαρικός αγωγός IGB
Το Έργο του Ελληνο-Βουλγαρικού Διασυνδετήριου Αγωγού αποτελείται από
έναν αγωγό μήκους 182 περίπου χλμ (εκ των οποίων 31 χλμ βρίσκονται εντός
της ελληνικής επικράτειας), καθώς και τις αναγκαίες υποστηρικτικές
εγκαταστάσεις (Μετρητικοί Σταθμοί, βανοστάσια, Κέντρο Λειτουργίας). Με
σημείο εκκίνησης την Κομοτηνή, ο αγωγός καταλήγει στην Stara Zagora,
συνδέοντας τα δίκτυα Φυσικού Αερίου Ελλάδος και Βουλγαρίας.
Σχεδιάζεται πρόβλεψη μεταφοράς ποσοτήτων της τάξης των 3 δισ. κυβ.
μέτρων ετησίως, κατ’αρχήν, με δυνατότητα αύξησης στα 5 δισ. κυβ. μέτρα
ετησίως, με την προσθήκη ενός Σταθμού Συμπίεσης. Προβλέπεται η μεταφορά
φυσικού αερίου στην Βουλγαρία από διάφορες πηγές, μέσω της Ελλάδος, ενώ
θα παρέχεται και η δυνατότητα αντίστροφης ροής (reverse flow).
Παράλληλα, οι περιοχές της Βουλγαρίας, από τις οποίες διέρχεται ο
αγωγός, θα τροφοδοτούνται με φυσικό αέριο.
Oι κατασκευαστές του Διασυνδετήριου Αγωγού Ελλάδας – Βουλγαρίας (IGB)
έχουν υπογράψει με τον TAP τον Ιανουάριο του 2014 Μνημόνιο Κατανόησης
και Συνεργασίας για τεχνικά θέματα. Ο IGB μπορεί κάλλιστα να διοχετεύσει
φυσικό αέριο από την Κασπία στο βουλγαρικό δίκτυο φυσικού αερίου και
περαιτέρω στη Νοτιοανατολική Ευρώπη.
Αγωγός TAP
Ο TAP χρειάζεται πρόσβαση στη γη που εμπίπτει στη ζώνη του αγωγού, το
πλάτος του οποίου είναι κατά κανόνα 38 μέτρα στην Ελλάδα και την
Αλβανία και από 22 έως 26 μέτρα περίπου στην Ιταλία.
Η Ελλάδα, η Αλβανία και η Ιταλία θα αποκομίσουν σημαντικά οφέλη σε
στρατηγικό επίπεδο από την παρουσία του TAP στις χώρες τους, καθώς θα
δουν να αναβαθμίζεται η θέση τους στον ευρωπαϊκό ενεργειακό χάρτη ως
περιφερειακών πυλών και ενεργειακών κόμβων.
Στα οφέλη που θα προέλθουν από τον TAP συγκαταλέγονται τα εξής:
-Άμεση συμβολή στο ακαθάριστο εγχώριο προϊόν (ΑΕγχΠ) μέσω των φόρων
(σημ.: σύμφωνα με τους ενεργειακούς κανονισμούς της ΕΕ, ο TAP δεν
καταβάλλει τέλη διέλευσης στις φιλοξενούσες χώρες του).
-Άμεση και έμμεση απασχόληση στη διάρκεια της κατασκευής και της λειτουργίας.
-Προμήθεια αγαθών και υπηρεσιών μέσω των επιλέξιμων προμηθευτών.
-Προγράμματα αναβάθμισης δυνατοτήτων: νέες δεξιότητες και εμπειρογνωμοσύνη για εταιρείες και εργαζόμενους.
-Επένδυση στην κοινωνία και στο περιβάλλον: επενδυτικά προγράμματα σε επίπεδο τοπικών κοινοτήτων.
-Βελτίωση των τοπικών υποδομών, π.χ. οδών και γεφυρών πρόσβασης στην Αλβανία.
-Αναβάθμιση του ρόλου των φιλοξενουσών χωρών ως περιφερειακών ενεργειακών κόμβων.
-Ανεξάρτητες μελέτες που διενεργήθηκαν στην Ελλάδα, την Αλβανία και
την Ιταλία διαπιστώνουν ότι ο TAP θα έχει σημαντικό και θετικό αντίκτυπο
στην οικονομική ανάπτυξη της κάθε χώρας, κυρίως στη διάρκεια της φάσης
κατασκευής.
Διασυνδετήριος Αγωγός Ελλάδας - Ιταλίας (IGI)
Το συγκεκριμένο project επικαιροποιήθηκε στις αρχές του 2016 ύστερα
από το Μνημόνιο συνεργασίας που υπέγραψαν η ΔΕΠΑ, η Gazprom και η
Edison. Μέχρι στιγμής, δεν έχει διευκρινιστεί από ποιες χώρες ακριβώς θα
περνά το αέριο μέχρι να φθάσει από τη Ρωσία στην Ελλάδα, αν θα είναι η
Τουρκία (Turkish Stream) ή η αναβίωση του παλαιού σχεδίου μέσω
Βουλγαρίας (South Stream) ή κάποιος τρίτος δρόμος.
Σύμφωνα με τον αρχικό σχεδιασμό, ο διασυνδετήριος αγωγός Ελλάδας –
Ιταλίας (IGI) αποτελείται από δύο τμήματα: το χερσαίο τμήμα (Κομοτηνή –
Θεσπρωτικές ακτές), μήκους περίπου 600 χλμ. το οποίο αναπτύσσεται από
τον ΔΕΣΦΑ και το υποθαλάσσιο τμήμα του έργου, με μήκος 200 περίπου χλμ
(Θεσπρωτικές ακτές – Οτράντο Ιταλίας), το οποίο αναπτύσσεται από την
ελληνική εταιρεία με την επωνυμία «Υποθαλάσσιος Αγωγός Φυσικού Αερίου
Ελλάδος – Ιταλίας ΠΟΣΕΙΔΩΝ Α.Ε.». Στην εν λόγω εταιρεία συμμετέχουν
ισοµερώς η ΔΕΠΑ και η Ιταλική EDISON.
Ο αγωγός έχει σχεδιαστεί έτσι, ώστε να μεταφέρει 14 bcm με δυνατότητα
αναβάθμισης μέχρι και 20 bcm φυσικού αερίου κατ’ έτος από τις περιοχές
της Ανατολικής Μεσογείου, της Μέσης Ανατολής ή/και της Κασπίας προς την
Ιταλία, μέσω της Τουρκίας και της Ελλάδας.
Ανεξάρτητο σύστημα φυσικού αερίου Αλεξανδρούπολης
Το έργο του Ανεξάρτητου Συστήματος Φυσικού Αερίου Αλεξανδρούπολης
αποτελείται από μία υπεράκτια πλωτή μονάδα παραλαβής, αποθήκευσης και
αεριοποίησης Υγροποιημένου Φυσικού Αερίου και από ένα σύστημα
υποθαλάσσιου και χερσαίου αγωγού μέσω του οποίου το φυσικό αέριο
προωθείται στο Εθνικό Σύστημα (Μεταφοράς) Φυσικού Αερίου (ΕΣΦΑ) και από
εκεί προς τους τελικούς καταναλωτές.
Το ΑΣΦΑ Αλεξανδρούπολης έχει επίσης την δυνατότητα να συνδεθεί και να
τροφοδοτεί με φυσικό αέριο και άλλα κατάντη συστήματα μεταφοράς φυσικού
αερίου που αναπτύσσονται όπως ο TAP (Trans Adriatic Pipeline).
Το ΑΣΦΑ Αλεξανδρούπολης αποσκοπεί στη δημιουργία μίας τέταρτης πύλης
εισαγωγής φυσικού αερίου στην χώρα μας, δυναμικότητας παροχής έως
700.000 κυβικών μέτρων ανά ώρα ή 6,1 δισ. κυβικών μέτρων φυσικού
αερίου ετησίως και αποθηκευτικής ικανότητας έως 170.000 κυβικών μέτρων
(κ.μ.) υγροποιημένου φυσικού αερίου. Το σύστημα έχει άμεση πρόσβαση στην
αγορά της Βουλγαρίας και διαμέσου αυτής της Ρουμανίας, της Σερβίας και
του FYROM και περαιτέρω, της Ουγγαρίας και των αγορών της Αν. Ευρώπης
μέσω του διασυνδετήριου αγωγού Ελλάδας – Βουλγαρίας (IGB) και των άλλων
διασυνδετήριων αγωγών που είτε λειτουργούν είτε σχεδιάζονται πχ.
Βουλγαρίας – Ρουμανίας, Βουλγαρίας – Σερβίας, Ουγγαρίας - Ρουμανίας.
Το ΑΣΦΑ Αλεξανδρούπολης θα διασφαλίσει νέες ποσότητες φυσικού αερίου
για την τροφοδοσία της ελληνικής και της περιφερειακής αγοράς της ΝΑ
Ευρώπης, συμβάλλοντας ταυτόχρονα στην διεύρυνση των πηγών και των οδών
προμήθειας φυσικού αερίου, στην προώθηση του ανταγωνισμού προς όφελος
του τελικού καταναλωτή, στην ασφάλεια εφοδιασμού της Ελλάδας και των
Βαλκανικών χωρών, στην βελτίωση της αξιοπιστίας και της ευελιξίας του
Εθνικού Συστήματος Φυσικού Αερίου καθώς και των Περιφερειακών και
Διευρωπαϊκών Συστημάτων αλλά και στην ενίσχυση των περιβαλλοντικών
στόχων της χώρας.
Η εμπορική λειτουργία του αναμένεται το 2018.
(Insider.gr, 07/10/2016)