Όταν πριν από 10-12 χρόνια ξεκίνησε
η συζήτηση για τις προοπτικές ανάπτυξης των κοιτασμάτων σχιστού στις ΗΠΑ και
την παραγωγή πετρελαίου και φυσικού αερίου που αυτά έκρυβαν, ουδείς μπορούσε να
φανταστεί τις εντυπωσιακές εξελίξεις που θα ακολουθούσαν και είχαν ξεκάθαρο
αποτέλεσμα την κατακόρυφη ανάπτυξη της εγχώριας παραγωγικής βάσης
υδρογονανθράκων. Έτσι από τα 6.9 εκατ. βαρέλια/ημέρα πετρελαϊκή παραγωγή των ΗΠΑ
το 2005, αυτή είχε σχεδόν διπλασιαστεί στα 12.7 εκατ. βαρέλια/ημέρα το 2015, με
τα 4.8 εκατ. βαρέλια, δηλαδή το 82%, να προέρχεται από
shale
ή
tight
oil. Παρομοίως και στο φ.
αέριο από τα 511.1 δισεκατ. κυβικά μέτρα παραγωγή το 2005 αυτή έφθασε τα 767.3
δισεκατ. κυβικά μέτρα το 2015 καθιστώντας τις ΗΠΑ αυτάρκεις και μάλιστα
δημιουργώντας σημαντικά περιθώρια για εξαγωγές, αφού μαζί με τις εισαγωγές από
Καναδά, η αγορά έχει αποκτήσει μια υψηλή ρευστότητα. Έτσι από τις αρχές του
2016 οι ΗΠΑ έχουν ξεκινήσει εξαγωγές
LNG και γενικότερα την δραστηριοποίησή τους στην παγκόσμια αγορά.
Σε αντίθεση με το φ. αέριο οι ΗΠΑ
δεν είναι ακόμη αυτάρκεις σε αργό πετρέλαιο αφού η τεράστια κατανάλωση που
έχουν -η μεγαλύτερη παγκοσμίως τόσο σε απόλυτα νούμερα όσο και κατά κεφαλή- και
έφθασε τα 19.4 εκατ. βαρέλια/ημέρα το 2015, αυτή δεν μπορεί να καλυφθεί από την
εγχώρια παραγωγή και άρα είναι υποχρεωμένες να εισάγουν περί τα 6.0-6.5 εκατ.
βαρέλια/ημέρα κατά μέσο όρο. Επειδή όμως η ποιότητα του Αμερικανικού αργού που
παράγεται από τo
shale
oil
και
tight
oil
δεν ανταποκρίνεται πλήρως στα χαρακτηριστικά των περισσότερων διυλιστηριακών μονάδων
που λειτουργούν στον Κόλπο του Μεξικού και το
East
Coast, υπάρχουν περιθώρια για
εξαγωγές. Κάτι που διευκολύνεται ιδιαίτερα το τελευταίο διάστημα αφού το
Αμερικανικό αργό πετρέλαιο
WTI
προσφέρεται ήδη με υψηλό
discount, σε σχέση με το
Brent, το διεθνές
benchmark.
Με το
WTI να πωλείται
στα $ 49-50 το βαρέλι τις τελευταίες εβδομάδες σε σχέση με το
Brent
που κινείται
στα $56-57. Επιπλέον οι Αμερικανοί παραγωγοί σε πολλές περιπτώσεις προσφέρουν
επιπλέον εκπτώσεις που φθάνουν ακόμη και τα $3 το βαρέλι σε μια προσπάθεια να
εξασφαλίσουν σταθερούς πελάτες.
Να σημειώσουμε ότι μέχρι πριν δύο
χρόνια, απαγορεύετο αυστηρά στους Αμερικανούς παραγωγούς αργού να εξάγουν το
προϊόν τους βάση νομοθεσίας του 1975, ως
αποτέλεσμα της πρώτης πετρελαϊκής κρίσης και του τότε Αραβικού
embargo. Η νομοθετική απαγόρευση
ήρθη 2014 με τα πρώτα φορτία να εξάγονται στα τέλη εκείνου του έτους. Σήμερα οι
Αμερικανικές εξαγωγές αργού έχουν φθάσει περίπου στα 600 χιλιάδες βαρέλια την
ημέρα, ενώ παρατηρούνται και σοβαρές αποκλίσεις όπως λχ την περασμένη εβδομάδα,
που αυτές εκτινάχθηκαν στα 2.0 εκατ. βαρέλια την ημέρα
(βλέπε σχήμα)
Όπως παρατηρεί η Société
Générale σε μια τελευταία ανάλυσή της, «σήμερα έχουμε μια κλασσική
κατάσταση Oil Markets 101- δηλαδή διαθέσιμες μεγάλες σχετικά ποσότητες
Αμερικανικού αργού, πολύ λίγο αργό σε άλλα μέρη και χαμηλές τιμές αργού στις
ΗΠΑ σε σχέση με διεθνείς τιμές αργού, με τις Αμερικανικές εξαγωγές να έρχονται
να εξαλείψουν την παρατηρούμενη ανισορροπία». Οι δε περικοπές στην παραγωγή του
OPEC, που οδήγησαν σε
υψηλότερες τιμές το
Brent,
έχουν καταστήσει το Αμερικανικό αργό άκρως ελκυστικό στις διεθνείς αγορές
δημιουργώντας έτσι έναν ανταγωνισμό με τις παραδοσιακές πετρελαιοεξαγωγικές
χώρες του Περσικού Κόλπου και της Β. Αφρικής (ΜΕΝΑ) Η δε ανακάμψασα πετρελαϊκή
ισχύς των ΗΠΑ ενισχύεται περαιτέρω με τις εξαγωγές προϊόντων των Αμερικανικών
διυλιστηρίων οι οποίες έφθασαν σε σημείο ρεκόρ την περασμένη εβδομάδα, στα 5.2
εκατ. βαρέλια/ημέρα μειώνοντας τις καθαρές εισαγωγές προϊόντων σε νέα χαμηλά
από το 1991, στα 2.76 εκατ. βαρέλια/ημέρα.
Έτσι η πετρελαϊκή αναγέννηση των ΗΠΑ, που αρκετά σύντομα
αναμένεται να οδηγήσει ακόμα και σε πετρελαϊκή αυτάρκεια, έρχεται να
υποστηρίξει την πολιτική του προέδρου
Trump
με το δόγμα του
America
First, δημιουργώντας τις
προϋποθέσεις για μία Αμερικανική ενεργειακή ηγεμονία. Κάτι που προφανώς θα έχει
άμεσες επιπτώσεις στις γεωπολιτικές επιδιώξεις των ΗΠΑ και την αλλαγή σκηνικού
στην Μέση Ανατολή και αλλού.