Η Κυπριακή Δημοκρατία θα καταθέσει τις επόμενες ημέρες στον
ΟΗΕ τις συντεταγμένες για τον καθορισμό Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης (ΑΟΖ)
για τη βόρεια περιοχή της, ενώ, παράλληλα, θα ζητήσει από την Τουρκία να
αρχίσουν συζητήσεις επί του θέματος.
Η ενέργεια αυτή, που είναι μονομερής, γίνεται και ως
απάντηση στις εξαγγελίες της Άγκυρας για την έναρξη παράνομων γεωτρήσεων στη
θαλάσσια περιοχή της Κύπρου. Σύμφωνα με ρεπορτάζ του Κώστα Βενιζέλου και της εφημερίδας
«Ο Φιλελεύθερος», Η Κυπριακή Δημοκρατία έχει αξιολογήσει όλα τα ενδεχόμενα από
την απόφασή της αυτή, είναι όμως προφανές πως η χρονική στιγμή κρίθηκε αρμοδίως
ως η κατάλληλη για την προώθηση ενός κυριαρχικού δικαιώματος. Σημειώνεται ότι η
Λευκωσία έχει ετοιμάσει τις συντεταγμένες και έχει προβεί στις απαραίτητες προετοιμασίες
για την κατάθεσή τους εδώ και χρόνια, ενώ αυτή την περίοδο έχει ληφθεί η
πολιτική απόφαση.
Η ετοιμασία των συντεταγμένων γίνεται σε δύο επίπεδα,
τεχνικά μέσα και από το Κτηματολόγιο κι
άλλες υπηρεσίες του κράτους, καθώς και
νομικά.
Η κατάθεση θα γίνει στη Διεύθυνση Ωκεανικών Υποθέσεων και Δικαίου της Θάλασσας
των Ηνωμένων Εθνών.
Υπενθυμίζεται ότι η Κύπρος πήρε την πρωτοβουλία των κινήσεων
στον τομέα της οριοθέτησης αποκλειστικών οικονομικών ζωνών στη Μεσόγειο. Από το
2003 μέχρι το 2010 υπογράφηκαν με την Αίγυπτο, τον Λίβανο και το Ισραήλ. Ο
Λίβανος δεν έχει ακόμη επικυρώσει την οριοθέτηση. Είναι σαφές πως χωρίς τέτοιες
συμφωνίες, καμιά εταιρεία δεν θα ξεκινούσε έρευνες αν δεν ήξερε με βεβαιότητα
πού είναι τα ακριβή όρια των ερευνητικών τεμαχίων της.
Η Τουρκία, ωστόσο, αναμένεται ότι δεν θα αναγνωρίσει την
ενέργεια της Λευκωσίας καθώς δεν αναγνωρίζει την Κυπριακή Δημοκρατία και
ενδεχομένως να αντιδράσει στην απόφασή της αυτή. Αυτό, όμως, δεν εμποδίζει τη
Λευκωσία να προχωρήσει στο κυριαρχικό της αυτό δικαίωμα.
Υπενθυμίζεται συναφώς πως στο παρελθόν η Τουρκία είχε
καταθέσει στον Οργανισμό αυτό των Ηνωμένων Εθνών καθώς και στην Ε.Ε. (σε
επίσημο έγγραφο συνάντησης Τουρκίας-Ένωσης, όπου χαρακτηριζόταν η Κ.Δ. ως
«εκλιπούσα») τις παράνομες διεκδικήσεις της στη θαλάσσια περιοχή της Κύπρου.
Σημειώνεται ότι η θέση αυτή έχει συμπεριληφθεί, μεταξύ
άλλων, στο γραπτό κείμενο που ανέγνωσε και κατέθεσε ο τότε Τούρκος υπουργός
Εξωτερικών και μετέπειτα Πρωθυπουργός, Αχμέτ Νταβούτογλου, στην 48η σύνοδο του
Συμβουλίου Σύνδεσης Τουρκίας-Ευρωπαϊκής Ένωσης, που πραγματοποιήθηκε στις 10
Μαΐου 2010 στις Βρυξέλλες («Προενταξιακή στρατηγική υπό το φως και της έκθεσης
της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για το 2009»). Περιλαμβάνεται, επίσης, και σε άλλα
έγγραφα του τουρκικού Υπουργείου Εξωτερικών, κυρίως σε σημεία συζήτησης
(talking points) και θέσεις που κατατίθενται ή και αξιοποιούνται από Τούρκους
αξιωματούχους σε διεθνείς συναντήσεις τους.
Η Τουρκία ισχυρίζεται, εδώ και καιρό, ότι έχει «νόμιμα
δικαιώματα και συμφέροντα στην Ανατολική Μεσόγειο, κυρίως στα δυτικά του
γεωγραφικού μήκους 32°16’18”E.». Η συγκεκριμένη αυτή αναφορά σε γεωγραφικό
μήκος δεν γίνεται τυχαία και αφορά στις έρευνες που έχει εξαγγείλει η Κυπριακή
Δημοκρατία για τον εντοπισμό κοιτασμάτων πετρελαίου και φυσικού αερίου στη
θαλάσσια περιοχή της Κύπρου.
Η ανάγνωση δε επί χάρτου του γεωγραφικού μήκους που
προβάλλει η τουρκική πλευρά, δείχνει ότι η γραμμή αυτή ουσιαστικά εφάπτεται του
δυτικού άκρου της Κύπρου, στην περιοχή του Ακάμα. Η γραμμή αυτή αρχίζει από τα
παράλια της Τουρκίας και επεκτείνεται μέχρι και την Αίγυπτο. Η θέση αυτή,
ισχυρίζεται έκπαλαι το τουρκικό ΥΠΕΞ, είναι συνεπής «με τους σχετικούς κανόνες
του διεθνούς δικαίου, όπως και τις ήδη καθιερωμένες διεθνείς πρακτικές».
Σημειώνεται, επίσης, ότι Τουρκία και ψευδοκράτος έχουν καθορίσει παρανόμως τη
μεταξύ τους ΑΟΖ. Στον καθορισμό των ορίων η Τουρκία εξασφάλισε το μεγαλύτερο
μερίδιο. Ούτως ή άλλως, η πράξη αυτή είναι παράνομη και δεν ισχύει.
Η Κυπριακή Δημοκρατία, ανεξαρτήτως τι ισχυρίζεται η Τουρκία,
προχωρεί στην κατάθεση των συντεταγμένων για καθορισμό ΑΟΖ εντός των επόμενων
ημερών.
Συναντώνται την Τρίτη
Κοτζιάς - Τσαβούσογλου
Την πρώτη συνάντηση, μετά την κατάρρευση της Πενταμερούς
Διάσκεψης για το Κυπριακό θα έχουν μεθαύριο Τρίτη στην Άγκυρα, οι υπουργοί
Εξωτερικών Ελλάδος και Τουρκίας, Νίκος Κοτζιάς και Μεβλούτ Τσαβούσογλου. Το
Κυπριακό θα βρίσκεται στην ατζέντα της συνάντησης των δυο υπουργών Εξωτερικών,
αν και οι συζητήσεις στο Κραν Μοντάνα είναι ακόμη νωπές. Οι δυο χώρες διαφωνούν
στο θέμα της ασφάλειας και η στάση της Άγκυρας είχε οδηγήσει στην κατάρρευση
της διαδικασίας. Οι Νίκος Κοτζιάς και Μεβλούτ Τσαβούσογλου θα συζητήσουν τα
ελλαδοτουρκικά, τα ευρωτουρκικά και τις εξελίξεις στην περιοχή. Σημειώνεται πως
προ ημερών ο Έλληνας Πρωθυπουργός, Αλέξης Τσίπρας από την Ουάσινγκτον, ενώπιον
και του Προέδρου Τραμπ είχε προειδοποιήσει την Τουρκία για τις συνεχείς
προκλήσεις της στο Αιγαίο.
Η Κυπριακή Δημοκρατία έχει προβεί σε διαβήματα, γραπτώς και
προφορικώς, για την απόφαση της Τουρκίας να προχωρήσει στην αγορά πλατφόρμας
για γεώτρηση φυσικού αερίου στη θαλάσσια περιοχή της χώρας μας. Η πλατφόρμα που
αγοράστηκε από την Τουρκία ανήκε σε εταιρεία νορβηγικών συμφερόντων, ωστόσο,
φαίνεται πως στη συνέχεια πωλήθηκε σε Κορεάτες.
Η κορεατική εταιρεία συνεργάζεται με επιχειρήσεις στην
Τουρκία και μέσω αυτών έγινε και η συμφωνία της πώλησης. Αυτό τουλάχιστον
αναφέρουν πληροφορίες μας. Η Λευκωσία έχει στις παρεμβάσεις της εξηγήσει τις
προθέσεις του καθεστώτος Ερντογάν να χρησιμοποιήσει την πλατφόρμα- όπως άλλωστε
έχει αναφερθεί και δημόσια από Τούρκους υπουργούς- για παράνομες γεωτρήσεις
εντός της Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης, σε τεμάχια της Κυπριακής
Δημοκρατίας. Οι επιστολές- διαβήματα υπογράφονται από τον γενικό διευθυντή του
υπουργείου Ενέργειας, Εμπορίου και Τουρισμού, δρα Στέλιο Χειμώνα.
Σημειώνεται ότι πρόσφατα ο υπουργός Ενέργειας της Τουρκίας,
Μπεράτ Αλμπαϊράκ, έδωσε εντολή στην Ανώνυμη Εταιρεία Πετρελαίου της Τουρκίας
(TPAO) να σταματήσει να ενοικιάζει πλατφόρμες.
Πηγές που επικαλείται η τουρκική εφημερίδα Σαφάκ, αναφέρουν
ότι η ΤΡΑΟ πλήρωνε για ενοικίαση πλατφόρμας ένα εκατομμύριο δολάρια την ημέρα
και πως με αυτή την απόφαση θα εξοικονομήσουν αυτά τα ποσά. Το κόστος για αγορά
πλατφόρμας ανέρχεται στα 500 εκατομμύρια δολάρια μέχρι 1,5 δισ. δολάρια,
σύμφωνα με την τουρκική εφημερίδα Σαφάκ.