Σε μία εκ των πραγμάτων ιστορική ομιλία, ο πρόεδρος των ΗΠΑ,
Ντόναλντ Τραμπ, αναμένεται να αναγνωρίσει την Ιερουσαλήμ ως πρωτεύουσα του
Ισραήλ, παρά τις αντιδράσεις πολλών ξένων ηγετών και τους φόβους για κλιμάκωση της
βίας στην περιοχή.
Η απόφαση του Αμερικανού προέδρου θα ανακοινωθεί σε
διάγγελμά του στις 13:00 (20:00 ώρα Ελλάδας) από τον Λευκό Οίκο, ενώ παράλληλα,
θα ξεκινήσουν οι προετοιμασίες για τη μεταφορά της πρεσβείας των ΗΠΑ από το Τελ
Αβίβ στην Ιερουσαλήμ.
«Την 6η Δεκεμβρίου 2017, ο πρόεδρος Τραμπ θα αναγνωρίσει την
Ιερουσαλήμ ως την πρωτεύουσα του Ισραήλ», δήλωσε αξιωματούχος της αμερικανικής
κυβέρνησης υπό τον όρο να μην κατονομαστεί, κάνοντας λόγο για την «αναγνώριση
μιας πραγματικότητας», τόσο ιστορικής όσο και σύγχρονης. «Ο πρόεδρος εφαρμόζει
μια κεντρική δέσμευση της προεκλογικής του εκστρατείας, μια υπόσχεση που είχε
γίνει από πολλούς υποψήφιους στις προεδρικές εκλογές», συνέχισε ο Αμερικανός
αξιωματούχος.
Κατά τη διάρκεια τηλεφωνικής συνδιάλεξής τους την Τρίτη, ο
πρόεδρος της Παλαιστινιακής Αρχής Μαχμούντ
Αμπάς προειδοποίησε τον Τραμπ για τις «επικίνδυνες συνέπειες που θα είχε
μια τέτοια απόφαση για την ειρηνευτική διαδικασία, την ασφάλεια και τη
σταθερότητα στην περιοχή και στον κόσμο».
Οι εκκλήσεις να μη ληφθεί αυτή η απόφαση που θα έχει
απρόβλεπτες συνέπειες ήταν αλλεπάλληλες τις τελευταίες 24 ώρες. Ο
βασιλιάς Σαλμάν της Σαουδικής Αραβίας
προειδοποίησε την Ουάσινγκτον ότι μια τέτοια απόφαση υπάρχει κίνδυνος να
προκαλέσει «την οργή των μουσουλμάνων» και τη χαρακτήρισε «επικίνδυνο βήμα».
«Κύριε Τραμπ, η Ιερουσαλήμ είναι μια κόκκινη γραμμή για τους
μουσουλμάνους», προειδοποίησε ο
Τούρκος
πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, ο οποίος ασκεί την προεδρία του Οργανισμού
Ισλαμικής Συνεργασίας, και πρόσθεσε ότι θα συγκαλέσει έκτακτη σύνοδό των 57
κρατών μελών του μέσα σε «5 ως 10 ημέρες» εάν η Ουάσινγκτον αναγνωρίσει την
Ιερουσαλήμ ως πρωτεύουσα του Ισραήλ.
Η
Ιορδανία,
θεματοφύλακας των μουσουλμανικών ιερών τόπων στην Ιερουσαλήμ, προειδοποίησε
εναντίον μιας απόφασης που θα είχε «πολύ σοβαρές συνέπειες» και των κινδύνων
«κλιμάκωσης» της έντασης.
Στην Ευρώπη υψώθηκαν επίσης πολλές φωνές: ο
πρόεδρος της Γαλλίας Εμανουέλ Μακρόν
εξέφρασε τη «βαθιά ανησυχία» του, ενώ ο
υπουργός
Εξωτερικών της Γερμανίας Ζίγκμαρ Γκάμπριελ επισήμανε πως «καθετί που
συμβάλλει στην αναζωπύρωση της κρίσης είναι αντιπαραγωγικό αυτή τη στιγμή».
Ο μόνος ηγέτης κράτους της Μέσης Ανατολής που δεν εξέδωσε
ανακοίνωση μετά τα τηλεφωνήματα που έκανε ο Τραμπ ήταν ο πρωθυπουργός του
Ισραήλ Βενιαμίν Νετανιάχου, ο οποίος τάσσεται υπέρ της μεταφοράς της πρεσβείας
εδώ και χρόνια.
Ένας ισραηλινός υπουργός χαιρέτισε την επικείμενη ανακοίνωση
του Τραμπ, όμως παράλληλα τόνισε πως οι αρχές της χώρας προετοιμάζονται για να
αντιμετωπίσουν ένα ενδεχόμενο ξέσπασμα βίας.
Η εσωτερική συζήτηση στην αμερικανική κυβέρνηση για την
κίνηση αυτή χαρακτηρίστηκε από εντάσεις. Ο αντιπρόεδρος Μάικ Πενς και ο Αμερικανός
πρεσβευτής στο Ισραήλ Ντέιβιντ Φρίντμαν πίεζαν υπέρ της απόφασης, ενώ ο
υπουργός Εξωτερικών Ρεξ Τίλερσον και ο υπουργός Άμυνας Τζιμ Μάτις εναντιώνονταν
στην αναγνώριση της Ιερουσαλήμ και τη μεταφορά της πρεσβείας, σύμφωνα με Αμερικανούς
αξιωματούχους. Ο Ντόναλντ Τραμπ εντέλει διεμήνυσε στους υπουργούς και στους
συνεργάτες του την περασμένη εβδομάδα ότι εννοεί να τηρήσει την προεκλογική του
υπόσχεση.
Το Στέιτ Ντιπάρμεντ έχει ήδη επιβάλει περιορισμούς στις
κινήσεις των Αμερικανών διπλωματών στην Ιερουσαλήμ και έχει προειδοποιήσει όλες
τις αμερικανικές διπλωματικές αποστολές στην περιοχή πως υπάρχει πιθανότητα να ξεσπάσουν
ταραχές και αντιαμερικανικές εκδηλώσεις, ενώ αποφάσισε να τεθούν σε εφαρμογή
έκτακτα μέτρα ασφαλείας στις αμερικανικές πρεσβείες.
Η Ανατολική Ιερουσαλήμ καταλήφθηκε από τις ισραηλινές
δυνάμεις στον Πόλεμο των Έξι Ημερών το 1967 και κατόπιν προσαρτήθηκε στο
Ισραήλ. Η αναγνώρισή της, ωστόσο, ως πρωτεύουσας του ισραηλινού κράτους
αποτελεί ακανθώδες ζήτημα, καθώς οι Παλαιστίνιοι επιθυμούν η Ανατολική
Ιερουσαλήμ να είναι πρωτεύουσα του ανεξάρτητου κράτους που οραματίζονται.