Επιτέλους, η Ευρωπαϊκή Ένωση συμφώνησε σε κάτι! Η συμφωνία για μείωση των εκπομπών αερίων που δημιουργούν το φαινόμενο του θερμοκηπίου κατά 20% απέχει πολύ από το να είναι τέλεια -ιδιαίτερα οι μέθοδοι που προτείνονται για να γίνουν οι περικοπές- αλλά και μόνο η συμφωνία πάνω σε ένα τόσο επώδυνο μέτρο, σε μια ένωση 27 μελών, αποτελεί επίτευγμα. Η Ευρώπη απέδειξε ότι αντιμετωπίζει με σοβαρότητα την κλιματολογική αλλαγή.
Η συμφωνία επιτάσσει τη μείωση των εκπομπών κατά το εν πέμπτο ως το 2020, σε σύγκριση με τα επίπεδα του 1990, πηγαίνοντας πέρα από το 8% που η Ευρώπη είχε δεσμευτεί στο πλαίσιο της συμφωνίας του Κιότο.
Η συμφωνία της ΕΕ επιβάλλει επίσης την επίτευξη στόχων για την υιοθέτηση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, την ενεργειακή αποτελεσματικότητα και τα βιοκαύσιμα. Η Ευρώπη έχει δίκιο που πηγαίνει πέρα από τις υποχρεώσεις του Κιότο, αλλά δεν πρέπει να είναι αφελής. Δεν μπορεί από μόνη της να επιλύσει το πρόβλημα της κλιματολογικής αλλαγής, και υπάρχει κίνδυνος η περιβαλλοντική πολιτική της να αποτελέσει θύμα εκμετάλλευσης άλλων κρατών.
Αυτό που μπορεί η Ευρώπη είναι να δώσει ένα παράδειγμα προς μίμηση. Η Ε.Ε. προσφέρει στον υπόλοιπο κόσμο ένα καρότο, δείχνοντας ότι θα περικόψει τις εκπομπές κατά 10% επιπλέον αν ακολουθήσουν και οι υπόλοιποι. Πρέπει, όμως, να δείξει και το μαστίγιο, ξεκαθαρίζοντας ότι οι ενέργειες της Ευρώπης μετά το 2020 θα εξαρτηθούν από τις συνεισφορές των υπολοίπων κρατών.
Ο στόχος καθαυτός είναι καλός. Όμως, η Ε.Ε. μοιάζει με μια χώρα που φιλοδοξεί να έρθει πρώτη στη συγκομιδή μεταλλίων στους επόμενους Ολυμπιακούς Αγώνες, αλλά δεν έχει ακόμα αποφασίσει σε ποια αθλήματα θα χτυπήσει το «χρυσό». Δεν υπάρχει συμφωνία για το πώς θα κατανεμηθεί ο στόχος του 20% μεταξύ των μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης και το χειρότερο είναι ότι η Ε.Ε. προτείνει τη δημιουργία ενός ρυθμιστικού πλαισίου αντί να εμπιστευθεί τους μηχανισμούς της αγοράς. Κάτω από τον υπέρτατο στόχο του 20% θα υπάρχει μια δέσμη υπο-στόχων: Το 20% της ευρωπαϊκής ενέργειες θα προέρχεται από ανανεώσιμες πηγές, βελτίωση της ενεργειακής αποτελεσματικότητας, χρήση βιοκαυσίμων στις μεταφορές κατά τουλάχιστον 10% και ούτω καθεξής.
Οι πολλοί στόχοι δημιουργούν προβλήματα, όπως περισσότερη γραφειοκρατία. Δεύτερον δεν έχουμε ιδέα για το ποιος τρόπος μείωσης των εκπομπών θα είναι και ο πιο ωφέλιμος, γιατί οι τεχνολογίες αλλάζουν συνεχώς. Γι αυτό η Ε.Ε. ίσως θα ήταν καλύτερο να επικεντρωθεί στη διαμόρφωση μιας σταθερής τιμής για την εκπομπή ενός τόνου διοξειδίου του άνθρακα ή του ισοδύναμού του. Τότε η αγορά θα βρει τον καλύτερο τρόπο να μειώσει τις εκπομπές.
(Ημερησία – Financial Times editorial, 10/3/07)