Τα συμφέροντα που συγκρούονται είναι τεράστια και είναι ενδεικτικό ότι για την περίπτωση του ηλεκτρισμού οι παίκτες αναμένεται να μοιραστούν μια "πίτα" της τάξης των 2,5 δισ. που χάνει η ΔΕΗ, ενώ ολοένα αυξανόμενο ενδιαφέρον αποκτά και η αγορά του αερίου, η οποία αναπτύσσεται με ραγδαίους ρυθμούς και μέσα στα επόμενα 2 έως 3 χρόνια αναμένεται να έχει ξεπεράσει το 1 δισ. ευρώ.
Η αρχή γίνεται στις 21 Ιουνίου, προθεσμία για την εκδήλωση του μη δεσμευτικού ενδιαφέροντος για τις τρεις πωλούμενες λιγνιτικές μονάδες της ΔΕΗ (Μεγαλόπολη 3, Μεγαλόπολη 4 και Μελίτη). Όλοι οι μεγάλοι παίκτες της ελληνικής αγοράς, παρά τις σοβαρές επιφυλάξεις τους, θα δώσουν το "παρών" για λόγους τακτικής, αλλά και ουσίας. Ωστόσο, εκτός από τον ηλεκτρισμό και τον διαγωνισμό για τους λιγνίτες, μια άλλη ενεργειακή αποκρατικοποίηση προκαλεί ήδη το έντονο ενδιαφέρον των παικτών του κλάδου και αναμένεται να έρθει στο προσκήνιο της αγοράς τους επόμενους μήνες.
Ο λόγος για την πώληση της ΔΕΠΑ, η οποία θα τεμαχιστεί σε εμπορικό κομμάτι και δίκτυα, με μεγάλους ενεργειακούς ομίλους να μην κρύβουν το ενδιαφέρον τους για το κομμάτι της εμπορίας, ενώ διαφορετικού προφίλ ενδιαφερόμενοι αναμένεται να προκύψουν για τα δίκτυα διανομής.
Λιγνίτες
Εδώ, ο διαγωνισμός που ξεκινά τυπικά σε 12 ημέρες έχει συγκεκριμένες ιδιομορφίες, ωστόσο αφορά άμεσα μόνο την ελληνική αγορά. Όποιος αποφασίσει να αγοράσει τους λιγνίτες θα πρέπει να αναλάβει ένα συγκεκριμένο ρίσκο σε σχέση με το κόστος των δικαιωμάτων εκπομπής ρύπων που βαρύνουν τις υπό πώληση μονάδες. Σύμφωνα με στοιχεία της αγοράς, οι μονάδες της Μεγαλόπολης βαρύνονται με 2 τόνους CO2 ανά παραγόμενη μεγαβατώρα και η Μελίτη με 1,2 τόνους. Με τα δικαιώματα να βρίσκονται κοντά στα 17 ευρώ, όταν πέρυσι ήταν στα 5 με 5 ευρώ ο τόνος, το στοίχημα που καλείται να βάλει ο επενδυτής είναι πώς μπορεί να περιορίσει τα συγκεκριμένα κόστη και, βέβαια, να ποντάρει σε πιθανό στοπ στο ράλι των τιμών των CO2 emission rights.
Με την πολιτική της Ε.Ε. να στοχεύει στον εξοβελισμό του άνθρακα και του ακόμα πιο ρυπογόνου λιγνίτη, είναι σαφές ότι οι επενδυτές θα κάνουν τους σχεδιασμούς τους με ορίζοντα μέχρι το 2030, ανάλογα με τα στοιχεία που θα βρουν για την κερδοφορία των μονάδων. "Εάν δούμε ότι μπορούν οι μονάδες να λειτουργήσουν έστω και με οριακό κέρδος, πιθανόν να καταθέσουμε προσφορά", ανέφερε προ ημερών εκπρόσωπος εταιρείας που διατηρεί τις επιφυλάξεις της για το εγχείρημα.
Ένα επιπλέον κίνητρο θα μπορούσε να δοθεί από την ίδια τη ΔΕΗ, η οποία θα μπορούσε να προικοδοτήσει τις υπό πώληση μονάδες με το δικό της ανθρακικό αποτύπωμα, που είναι χαμηλότερο από το αποτύπωμα των δύο μονάδων (0,6 τόνοι ανά μεγαβατώρα). Αυτό συμβαίνει γιατί η ΔΕΗ διαθέτει υδροηλεκτρικές μονάδες με μηδενικές εκπομπές.
Ανεξάρτητα από το εάν θα καταθέσουν δεσμευτική προσφορά, στις 21 Ιουνίου έχουν δηλώσει ότι θα δώσουν το "παρών" στην πρώτη φάση της εκδήλωσης ενδιαφέροντος η Μυτιληναίος και η ΓΕΚ Τέρνα, το ίδιο αναμένεται να πράξει και η Elpedison, ενώ αυτόνομα ή σε κοινοπραξία το "παρών" θα δώσει και ο όμιλος Στασινόπουλου, που είναι ο μεγαλύτερος βιομηχανικός όμιλος χωρίς ενεργή παρουσία στην παραγωγή. Διαθέτει, ωστόσο, συγκριτικό πλεονέκτημα, καθώς, βάσει των ευρωπαϊκών νόμων, δικαιούνται αντιστάθμιση του κόστους ρύπων και, άρα, η συμμετοχή του (όπως και της Μυτιληναίος) δίνει προβάδισμα στα σχήματα που θα αναλάβουν την εκμετάλλευση των μονάδων. Επίσης δεδομένη θα πρέπει να θεωρείται η συμμετοχή της κοινοπραξίας του ομίλου Κοπελούζου με τη μεγάλη κινεζική εταιρεία Shenhua.
Οι δεσμευτικές προσφορές θα κατατεθούν τον Σεπτέμβριο και αφού προηγουμένως οι ενδιαφερόμενοι αποκτήσουν πρόσβαση στο data room και αναλύσουν τα στοιχεία για τις υπό πώληση μονάδες, με τη Μελίτη να συγκεντρώνει τις περισσότερες πιθανότητες, τουλάχιστον για τους Έλληνες παίκτες.
Ανοίγει η παρτίδα στο φυσικό αέριο
Την ίδια στιγμή, μέχρι το φθινόπωρο αναμένεται να έχει προκηρυχθεί και ο διαγωνισμός για την πώληση των δύο εταιρειών που θα προκύψουν από τη διάσπαση της ΔΕΠΑ, δηλαδή της εμπορικής και της εταιρείας των δικτύων.
Εδώ έχουν ξεκαθαρίσει τις προθέσεις τους αυτήν τη στιγμή τρεις μεγάλοι ελληνικοί όμιλοι: τα διυλιστήρια ΕΛΠΕ και ΜΟΗ ενδιαφέρονται για την απόκτηση της ΔΕΠΑ εμπορίας, δίνοντας μεγαλύτερη έμφαση στο κομμάτι της λιανικής. Αυτή η επιλογή έχει επιχειρηματική λογική, αφού το φυσικό αέριο αποτελεί ανταγωνιστή του πετρελαίου τόσο στη θέρμανση όσο και στην κίνηση και, επομένως, τα διυλιστήρια και οι εταιρείες καυσίμων θέλουν να επεκταθούν στη συγκεκριμένη αγορά προκειμένου να περιορίζουν τις διαρροές τους.
Ο τρίτος ενδιαφερόμενος, η Μυτιληναίος, επεκτείνει τη δράση του και στη χονδρική, καθώς ήδη έχει αποκτήσει σχέσεις με μεγάλους ξένους προμηθευτές είτε στο LNG, με εισαγωγές φορτίων υγροποιημένου αερίου από μεγάλες εταιρείες (τον Ιούλιο εισάγεται και το πρώτο μεγάλο φορτίο αερίου από το Κατάρ και την Qatar Gas), είτε συνάπτοντας σχέση με παραγωγούς που διακινούν φορτία μέσω αγωγών όπως η Gazprom.
Εκτός από τους τρεις που έχουν δημοσίως τοποθετηθεί, με ενδιαφέρον αναμένονται και οι κινήσεις δύο άλλων ομίλων που θεωρείται βέβαιο ότι παρακολουθούν τις εξελίξεις με πρόθεση να συμμετάσχουν στους διαγωνισμούς. Τόσο η ΓΕΚ Τέρνα, που είναι μεγάλος προμηθευτής αλλά και καταναλωτής, όσο και ο όμιλος Κοπελούζου, με παραδοσιακή παρουσία επί πολλά χρόνια στην αγορά, δεν έχουν ανοίξει ακόμη τα χαρτιά τους.
Ενδεικτική, πάντως, της σημασίας των κινήσεων που γίνονται στο αέριο είναι η δήλωση του Ευ. Μυτιληναίου, που χαρακτήρισε τα συμφέροντα στο αέριο πολύ μεγαλύτερα από τον ηλεκτρισμό και τα απόνερα των διεργασιών στην αγορά ικανά να προκαλέσουν μεγάλες επιχειρηματικές και όχι μόνο αναταράξεις.
(capital.gr)