Έτσι, μπήκε άλλο ένα λιθαράκι, στις προσπάθειες οικοδόμησης μιας νέας ενεργειακής αγοράς στη Νοτιοανατολική Ευρώπη, καθώς μέσω του ΤΑΡ θα τροφοδοτηθεί με αέριο η Βουλγαρία και αργότερα ο “κάθετος διάδρομος”, ο οποίος θα διασχίζει τα Δυτικά Βαλκάνια έως την Ουκρανία.
Σύμφωνα με την ενημέρωση της κοινοπραξίας Shah Deniz (BP, SOCAR, TPAO, PETRONAS, LUKOIL, NICO και SGC) το πρότζεκτ προχωρά βάσει χρονοδιαγράμματος και εντός προϋπολογισμού, με τις πρώτες παραδόσεις στην Τουρκία να έχουν γίνει - όπως είχε προγραμματιστεί - στις 30 Ιουνίου. Το έργο αναμένεται να προσθέσει 16 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα φυσικού αερίου ετησίως (bcma) στην υπάρχουσα παραγωγή. Η συνολική παραγωγή από το Shah Deniz θα φτάσει τα 26 bcma αερίου και έως 120.000 βαρέλια ημερησίως.
Αμφιβολίες για τον Nord Stream 2
Στον ευρωπαϊκό βορά, η ατμόσφαιρα δεν είναι τόσο ευνοϊκή για τον αγωγό που θα σχεδιάζεται να φέρει στην Ευρώπη ρώσικο αέριο. Οι κυρώσεις των ΗΠΑ και η αποδυνάμωση της ευρωπαϊκής στήριξης καθιστούν την κατασκευή του Nord Stream 2 λιγότερο πιθανή από ποτέ, όπως αναφέρει ο John Herbst σε άρθρο του στο Natural Gas World (NGW). Όπως επισημαίνει, παρά τις πρόσφατες αποφάσεις -καταρχάς της Φινλανδίας και έπειτα της Σουηδίας, με τις οποίες επιτρέπουν στον Nord Stream 2 να «μπει» στις Αποκλειστικές Οικονομικές Ζώνες τους-, είναι απίθανο το έργο να υλοποιηθεί.
Σήμερα η μάχη -όσον αφορά στο αμφιλεγόμενο έργο που θα επιτρέψει στη Gazprom να «παρακάμψει» την Ουκρανία, τη Λευκορωσία και την Πολωνία και να στείλει κατευθείαν αέριο στη Γερμανία- εστιάζει στην απόκτηση των κατάλληλων εγκρίσεων σχετικά με τη διέλευση του αγωγού από τα χωρικά ύδατα των χωρών της Βόρειας Ευρώπης αλλά και από την Ευρωπαϊκή Ένωση για το συνολικό έργο.
Αλλά αυτά δεν είναι τα μόνα εμπόδια που πρέπει να ξεπεραστούν για να αρχίσουν οι κατασκευές του αγωγού. Καταρχάς, οι Ηνωμένες Πολιτείες εισήγαγαν μια κρίσιμη παράμετρο στην εξίσωση: τις κυρώσεις που επέβαλε ο Τραμπ και αυστηροποίησε το Κογκρέσο. Οι συγκεκριμένες κυρώσεις αυξάνουν τη δυσκολία εύρεσης εταίρων για το έργο. Σύμφωνα με τα όσα τονίζει ο συντάκτης του NGW, εν μέρει, αυτό οφείλεται στον τρόπο που γίνονται οι ...δουλειές στη Ρωσία. Ο γεωπολιτικός στόχος του Nord Stream 2 είναι να επιτρέψει στη Μόσχα να πουλήσει το φυσικό της αέριο στη Δύση χωρίς να στηριχθεί στα συστήματα αγωγών της Ουκρανίας.
Όμως ο Nord Stream 2 υπηρετεί και τα εγχώρια συμφέροντα της Μόσχας, γεγονός που δυσκολεύει έτι περαιτέρω την κατασκευή του αγωγού, καθώς, οι κύριοι κατασκευαστές του αγωγού θα είναι οι μεγιστάνες Arkady Rotenberg και Gennady Timchenko, μακρόχρονοι συνεργάτες του Ρώσου Προέδρου Βλαντιμίρ Πούτιν, οι οποίοι υφίστανται τις κυρώσεις τόσο των ΗΠΑ, όσο και της ΕΕ. Αυτό σημαίνει ότι οι υπόλοιποι που εμπλέκονται στο έργο θα πρέπει, έστω και έμμεσα, να συνεργαστούν με τους Ρώσους μεγιστάνες, διακινδυνεύοντας να τους επιβληθούν κυρώσεις. Οι προοπτικές κέρδους στο Nord Stream 2 υπονομεύονται από τους κινδύνους που συνεπάγεται η παραβίαση της νομοθεσίας περί κυρώσεων του Κογκρέσου.
Οι υποστηρικτές του Nord Stream 2, ιδιαίτερα στη Γερμανία, προσπάθησαν σκληρά να πολιτικοποιήσουν τη νομοθεσία περί κυρώσεων, καταγγέλλοντας την αμερικανική προσπάθεια να επιβάλλει περιορισμούς στην οικονομική τους δραστηριότητα. Πάντως, η γερμανική θέση υπέρ της Nord Stream 2 είναι ελάχιστα δημοφιλής στην Ευρώπη.
Οι Γερμανοί υποστηρικτές του αγωγού δεν μπόρεσαν να δημιουργήσουν μια ενιαία ευρωπαϊκή θέση ενάντια στις κυρώσεις, καθώς υπάρχουν πολλοί στην Ευρωπαϊκή Ένωση που διαφωνούν με την κατασκευή του αγωγού. Ορισμένες χώρες, όπως η Πολωνία και τα κράτη της Βαλτικής, αντιτίθενται επειδή αναγνωρίζουν ένα γεωπολιτικό σχέδιο που θα διευκολύνει τη Μόσχα να ακολουθήσει προκλητικές πολιτικές στην Ανατολική Ευρώπη. Άλλες, όπως η Ιταλία, προτιμούν έναν ρώσικο αγωγό φυσικού αερίου, ο οποίος θα φτάνει στη Μεσόγειο, μέσω ενός νότιου διαδρόμου, στη λογική του περίφημου Greek stream. Τέλος, το Nord Stream 2 έχει να αντιμετωπίσει ακόμη και το ...φρένο της Κομισιόν η οποία επιθυμεί την εφαρμογή του τρίτου ενεργειακού πακέτου.