Η πρόταση του Νέου Δελχί έρχεται σε μία πολύ περίεργη διεθνή συγκυρία, καθώς, από τη μία, ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ προσπαθεί, με αμφιλεγόμενα μέσα, να πετύχει μειώσεις τιμών για την αγορά της υπερδύναμης (βλ. εδώ), και, από την άλλη, Ουάσιγκτον και Πεκίνο μόλις ξεκίνησαν τον μεγαλύτερο «εμπορικό πόλεμο» όλων των εποχών (βλ. εδώ).
Όπως αναφέρει η αυστραλιανή εφημερίδα "Sydney Morning Herald", η Ινδία προσπαθεί να πείσει την Κίνα για το σχηματισμό μιας ομάδας αγορών για να χρησιμοποιήσουν τη συλλογική διαπραγματευτική τους δύναμη, ενώ παράλληλα επιχειρεί να πείσει τον ΟΠΕΚ να μειώσει τα ασφάλιστρα που επιβάλλονται στο πετρέλαιο που προορίζεται για την Ασία.
«Καθώς ο ΟΠΕΚ, το καρτέλ των παραγωγών πετρελαίου, κάνει άνω-κάτω τις τιμές, η Ινδία συζήτησε με την Κίνα την πιθανότητα σχηματισμού ενός "κλαμπ αγοραστών πετρελαίου" που θα μπορούσε να διαπραγματευτεί καλύτερους όρους με τους πωλητές όπως και να αγοράσει περισσότερο αμερικανικό αργό πετρέλαιο για να μειώσει την κυριαρχία του μπλοκ των παραγωγών πετρελαίου», ανέφερε στο λογαριασμό του στο twitter το υπουργείο Πετρελαίου της Ινδίας.
Τον περασμένο μήνα, ο υπουργός πετρελαίου και φυσικού αερίου της Ινδίας, Dharmendra Pradhan, συναντήθηκε επίσης με πρεσβευτές από τα κράτη-μέλη του ΟΠΕΚ για να συζητήσουν τον ρόλο της Ινδίας ως ανερχόμενου αγοραστή πετρελαίου.
Κατά τις συναντήσεις αυτές, ο κ. Pradhan δήλωσε ότι «προέτρεψε τους πρέσβεις του ΟΠΕΚ να επανεξετάσουν τα εν λόγω μέτρα που εισάγουν διακρίσεις προς το γενικό συμφέρον όλων των χωρών και να συνεργαστούν για ένα βιώσιμο μέλλον».
«Επίσης, έθιξα το ζήτημα της διακριτικής τιμολόγησης στο παγκόσμιο εμπόριο πετρελαίου και φυσικού αερίου μέσω μέτρων όπως το ασιατικό premium», ανέφερε.
Όπως τονίζει η αυστραλιανή εφημερίδα, η Κίνα και η Ινδία μαζί είναι ικανές να επηρεάσουν σημαντικά την αγορά, καθώς από κοινού αντιπροσώπευαν περίπου το ένα πέμπτο της παγκόσμιας κατανάλωσης πετρελαίου το 2017.
Η προμηθευτική ικανότητα του ΟΠΕΚ είναι ιδιαίτερα σημαντική για την Ινδία, καθώς η χώρα εισάγει περίπου το 80% του πετρελαίου της. Στην τελευταία, εξάλλου, μηνιαία έκθεσή του για την πετρελαϊκή αγορά, ο Οργανισμός επισημαίνει ότι η ανησυχία της Ινδίας όσον αφορά τις υψηλές τιμές του αργού ήταν αναμενόμενη.
«Οι κίνδυνοι που σχετίζονται με το πετρέλαιο αυξήθηκαν τον περασμένο μήνα, οπότε δεν προκαλεί έκπληξη το γεγονός ότι οι ανησυχίες των επενδυτών επανεμφανίστηκαν με το αργό να κυμαίνεται σε υψηλές τιμές», ανέφερε ο ΟΠΕΚ στην έκθεσή του.
Από την πλευρά του, πάντως, ο διευθύνων σύμβουλος της EnergyQuest Graeme Bethune, εκτιμά ότι δεν είναι πιθανό η Ινδία να πείσει την Κίνα, καθώς και ότι άλλες χώρες θα ήταν απίθανο να συμμετάσχουν σε ένα μπλοκ αγοραστών, καθώς η ασφάλεια εφοδιασμού από τον ΟΠΕΚ είναι εξίσου σημαντική με το κόστος του πετρελαίου.
«Δεν είναι καθόλου πιθανό», τόνισε μιλώντας στο Fairfax Media το ανώτατο στέλεχος της ενεργειακής συμβουλευτικής. «Επίσης, για τους εισαγωγείς πετρελαίου στην Ασία, η ασφάλεια του εφοδιασμού είναι εξίσου σημαντική με την τιμή».
Ένας άλλος αυστραλιανός αναλυτής δήλωσε ότι ο σχηματισμός ενός τέτοιου μπλοκ θα εξαρτηθεί από την διάθεση της Κίνας να συνεργαστεί με την Ινδία, και καθώς αποτελεί έναν από τους μεγαλύτερους μεμονωμένους αγοραστές στον κόσμο, δεν έχει τίποτα να κερδίσει από την συνένωση δυνάμεων με την Ινδία.
Αλλά και μια διεθνής ερευνητική εταιρεία θεωρεί ότι μία τέτοια συνεργασίας φαινόταν εφικτή το 2014, όταν η τιμή του πετρελαίου πλησίαζε τα 100 δολάρια το βαρέλι για το αργό πετρέλαιο τύπου Brent, αλλά με τιμές σήμερα να κυμαίνονται γύρω στα $ 75 το βαρέλι κάτι τέτοιο φαίνεται λιγότερο πιθανό. Επισημαίνει, επίσης, ότι η ισχύς των χωρών που αγοράζουν πετρέλαιο είναι μικρή σε σύγκριση με εκείνη των αγοραστών LNG, και, συνεπώς, εκτιμά ότι οι στόχοι της Ινδίας είναι υπερβολικοί.
Αν και δεν είναι όλοι οι αναλυτές της αγοράς τόσο αποθαρρυντικοί για το ενδεχόμενο επιτυχίας ενός μπλοκ αγοραστών πετρελαίων, καθώς κάποιοι θεωρούν ότι αυτό θα είχε σημαντικό αντίκτυπο, ωστόσο εκτιμούν ότι ο συντονισμός των επιμέρους εθνικών συμφερόντων του κόμματος θα είναι δύσκολη.
Ειδικότερα, ο πετρελαϊκός αναλυτής Saul Kavonic πιστεύει ότι μια ομάδα αγοραστών θα μπορούσε να είναι ισχυρή αν τα διαφορετικά συμφέροντά τους δεν ήταν πιθανό να διαλύσουν την ομάδα αυτή.
«Η ιδέα της συνεργασίας των διεθνών αγοραστών πετρελαίου στην Ασία μπορεί να είναι δελεαστική στα λόγια, αλλά θα ήταν πολύ δύσκολο να εφαρμοστεί πρακτικά», δήλωσε ο κ. Kavonic.
«Οι αγοραστές δεν θα είναι, κατ' ανάγκην, σε θέση να ασκήσουν ανάλογο έλεγχο στο επίπεδο ευελιξίας της βραχυπρόθεσμης ζήτησης όπως ο ΟΠΕΚ μπορεί από την πλευρά της προσφοράς, γεγονός που συνεπάγεται περιορισμούς στην ικανότητα των αγοραστών να αμφισβητήσουν τον ρόλο του ΟΠΕΚ. Οι διαφορετικοί αγοραστές θα έχουν επίσης αντικρουόμενα ατομικά οικονομικά και πολιτικά συμφέροντα, ακόμη και αν οι χαμηλότερες τιμές παραμείνουν πρωταρχικός στόχος», σύμφωνα με τον Kavonic.
Ωστόσο, ο διευθυντής ερευνών της Wood Mackenzie για τον κλάδο διύλισης στην Ασία, Sushant Gupta, θεωρεί ότι η Ινδία και η αυξανόμενη κατανάλωση από την Κίνα ποσοτήτων πετρελαίου με προέλευση τις χώρες-μέλη του ΟΠΕΚ θα μπορούσαν να δώσουν στις δύο χώρες σημαντική διαπραγματευτική ισχύ, αν αποφασίσουν να ενώσουν τις δυνάμεις τους.
«Τόσο η Κίνα όσο και η Ινδία έχουν εκφράσει το ενδιαφέρον τους να έχουν πιο ενεργό ρόλο στην επίδραση των τιμών στις οποίες εισάγουν αργό πετρέλαιο, ενώ η καθεμία από τις δύο χώρες έχουν ενεργοποιηθεί ξεχωριστά για το σκοπό αυτό», ανέφερε ο κ. Gupta.
Αναφερόμενος στο ενδεχόμενο συνεργασίας, επισήμανε ότι «αν συμβεί κάτι τέτοιο, θα προσφέρει μια καλύτερη διαπραγματευτική βάση για τους δύο μεγαλύτερους αγοραστές αργού πετρελαίου στην Ασία, ώστε να επηρεάσουν τις τιμές πώλησης πετρελαίου για το αργό πετρέλαιο της Μέσης Ανατολής στην Ασία ώστε να παραμείνουν ανταγωνιστικές σε σύγκριση π.χ. με το πετρέλαιο από τις ΗΠΑ».
«Όμως, αν μιλάμε για μια επίσημη συνεργασία προς το σκοπό αυτό, τα πράγματα είναι διαφορετικά», σημειώνει το υψηλόβαθμο στέλεχος της Wood Mackenzie και συμπληρώνει: «Ένα τέτοιο ενδεχόμενο το θεωρούμε λιγότερο πιθανό στο εγγύς μέλλον, καθώς χρειάζεται χρόνος για να διευθετήσουμε τέτοιες καταστάσεις, κυρίως εξαιτίας λειτουργικών λόγων. Οι εξαγωγείς του ΟΠΕΚ και της Μέσης Ανατολής έχουν ήδη γνώση του ανταγωνισμού και έχουν προσαρμόσει την τιμή τους στους αγοραστές της Ασίας για να διατηρήσουν ανταγωνιστικό το αργό πετρέλαιο που παράγουν».