Του Χάρη Σαββίδη
Επαρκή αποθέματα πετρελαίου για τέσσερις ακόμα δεκαετίες διαθέτει ο πλανήτης. Οι επιστήμονες της ΒΡ, στην καθιερωμένη στατιστική τους μελέτη για τα παγκόσμια αποθέματα (θεωρείται η πλέον έγκριτη διεθνώς) που δημοσιεύτηκε την εβδομάδα αυτή, εμφανίζονται αισιόδοξοι και καθησυχαστικοί. Κι όμως, καθημερινά πληθαίνουν οι φωνές επιστημόνων που προειδοποιούν ότι η... αρχή του τέλους της εποχής του πετρελαίου είναι εγγύτερα από ποτέ.
Σε έκθεσή του, το βρετανικό Κέντρο Ανάλυσης για την Ελάττωση του Πετρελαίου προβλέπει ότι σε τέσσερα χρόνια η παγκόσμια παραγωγή πετρελαίου θα αρχίσει να μειώνεται. Πρόκειται, ουσιαστικά, για το τελευταίο εύρημα της θεωρίας περί κορύφωσης της παραγωγής πετρελαίου, τα θεμέλια της οποίας έθεσε, προ 50 ετών, ο γεωλόγος και τότε υπάλληλος της Shell, Κίνγκ Χούμπερτ. Η ομώνυμη καμπύλη για την παραγωγή πετρελαίου έχει σχήμα καμπάνας (αρχικά αυξάνεται απότομα, μετά φτάνει σε κάποιο μέγιστο επίπεδο και στη συνέχεια υποχωρεί απότομα) και προέβλεπε ότι η αμερικανική παραγωγή θα κορυφωθεί το 1969.
Το γεγονός ότι όντως η αμερικανική παραγωγή έφτασε στο υψηλότερο επίπεδό της το 1970 και οι δύο πετρελαϊκές κρίσεις που ακολούθησαν ανάγκασαν τους επιστήμονες να πάρουν στα σοβαρά τη θεωρεία του Χούμπερτ, που, σε παγκόσμιο επίπεδο, προέβλεπε κορύφωση της παγκόσμιας παραγωγής στα μισά της δεκαετίας του 90.
Οι αναλυτές θεωρούν ότι η εκτόξευση της τιμής που προκάλεσαν οι δύο πετρελαϊκές κρίσεις και η επακόλουθη συγκράτηση της ζήτησης (με στροφή σε εναλλακτικές πηγές ενέργειας) παρέτειναν την κορύφωση της παγκόσμιας παραγωγής. Το ερώτημα, όμως, είναι κατά πόσο.
Φθηνή παραγωγή
Ο καθηγητής Κόλιν Κάμπελ, που έχει θητεύσει ως κορυφαίο διευθυντικό στέλεχος στις μεγαλύτερες εταιρείες παραγωγής πετρελαίου (Shell, ΒΡ, Fina, Exxon και ChevronTexaco), εκτιμά ότι η κορύφωση της παγκόσμιας «φθηνής» παραγωγής (που προέρχεται, δηλαδή, από εύκολα εκμεταλλεύσιμα κοιτάσματα) συνέβη ήδη το 2005. Αν ληφθούν υπόψη κοιτάσματα που είναι δυσκολότερο να εκμεταλλευτούν (στους πόλους, στα βάθη των θαλασσών κ.λπ.), τότε η κορύφωση μετατίθεται για το 2011.
Στον αντίποδα, ο επικεφαλής αναλυτής της ΒΡ, Πίτερ Ντέιβις, πιστεύεί ότι δεν υπάρχει κάποιο απόλυτο όριο στην παγκόσμια παραγωγή. «Η κορύφωσή της μπορεί να προκληθεί από την πλευρά της κατανάλωσης», αντιτείνει χρησιμοποιώντας ως παράδειγμα τη «στροφή» προς εναλλακτικές πηγές που προκαλεί η αλλαγή του κλίματος. Γεγονός, πάντως, είναι ότι τα τελευταία χρόνια (με την αύξηση της παραγωγής στην Ασία) η παγκόσμια ζήτηση πετρελαίου τείνει να προσεγγίσει τα επίπεδα της παραγωγής (ενώ στο παρελθόν υπολειπόταν αισθητά). Οι αναλυτές πιστεύουν ότι όταν η ζήτηση υπερβεί την προσφορά (άρα αρχίσουμε να καταναλώνουμε αποθέματα), τότε η τιμή του «μαύρου» χρυσού θα ξεπεράσει τα 100 δολ./βαρέλι.
(Ημερησία, 15/6/07)