Το διαστημικό τηλεσκόπιο «Κέπλερ» της Αμερικανικής Διαστημικής Υπηρεσίας (NASA), το οποίο έχει ανακαλύψει 2.652 εξωπλανήτες μέχρι σήμερα -περίπου το 70% όλων των γνωστών εξωπλανητών- αλλά ξεμένει από καύσιμα, μόλις ξύπνησε από μια ακόμη «χειμερία νάρκη» του και άρχισε να εκτελεί νέες αστρονομικές παρατηρήσεις

Το «Κέπλερ» που κόστισε 600 εκ. δολάρια, είχε εκτοξευθεί το 2009, έπαθε σοβαρή βλάβη το 2013, αλλά επιδιορθώθηκε και από το 2014 συνέχισε τη δεύτερη φάση της αποστολής του, γνωστή εν συντομία ως Κ2. Φέτος τον Ιούλιο τέθηκε σε ύπνωση, ώστε να εξοικονομήσει καύσιμα προκειμένου να μπορέσει να αναπροσανατολισθεί προς τη Γη τον Αύγουστο, και να στείλει τα στοιχεία που είχε συλλέξει στο μεσοδιάστημα.

Αφού συνέβη αυτό, έπεσε πάλι σε νάρκη στις 24 Αυγούστου, από την οποία εξήλθε στις 5 Σεπτεμβρίου, για να ξαναρχίσει να αναζητά εξωπλανήτες. Όμως η NASA παραδέχθηκε ότι παραμένει αβέβαιο το πόσα καύσιμα του έχουν απομείνει και για πόσο ακόμη θα είναι σε θέση να λειτουργεί.

Στο μεταξύ, μια υψηλού επιπέδου κοινή επιστημονική επιτροπή των Εθνικών Ακαδημιών Επιστημών, Μηχανικής και Ιατρικής, μετά από σχετική εντολή του Κογκρέσου των ΗΠΑ, μόλις έδωσε στη δημοσιότητα μια έκθεση με την οποία τονίζει ότι η NASA, αν θέλει να βρει εξωγήινη ζωή, πρέπει να κατασκευάσει μεγαλύτερα και πιο φιλόδοξα διαστημικά και επίγεια τηλεσκόπια, ειδικά για άμεσες παρατηρήσεις εξωπλανητών.

Η έκθεση - την οποία συνυπογράφει μια διακεκριμένη Ελληνίδα επιστήμων της διασποράς, η Χρύσα Κουβελιώτου, καθηγήτρια αστροφυσικής του Πανεπιστημίου Τζορτζ Ουάσιγκτον και μέλος της Εθνικής Ακαδημίας Επιστημών των ΗΠΑ- εκτιμά ότι, αν γίνουν οι σωστές επενδύσεις σε νέα τηλεσκόπια, πιθανώς μέσα στα επόμενα 20 χρόνια θα απαντηθεί το μεγάλο ερώτημα αν υπάρχει ζωή (όχι κατ' ανάγκη νοήμων) σε άλλους πλανήτες.

Ως βασική προτεραιότητα κρίνεται η κατασκευή ενός νέου ισχυρού διαστημικού τηλεσκοπίου που θα μπορεί να διακρίνει απευθείας τους εξωπλανήτες, ενώ παράλληλα θα συνεχίζεται η ανάπτυξη του υπέρυθρου διαστημικού τηλεσκοπίου WFIRST, που προγραμματίζεται να εκτοξευθεί το 2025, καθώς επίσης του νέου διαστημικού τηλεσκοπίου James webb, που προγραμματίζεται να εκτοξευθεί το 2021.

Ουσιαστικά η επιτροπή ισχυρίζεται, αφενός ότι έως σήμερα, η γνώση μας για τους εξωπλανήτες παραμένει ανεπαρκής και αφετέρου ότι οι ΗΠΑ δεν πρέπει να ακολουθούν μονοδιάστατη στρατηγική, όσον αφορά στην αναζήτηση εξωπλανητών.

Ανάμεσα στις προτάσεις για μελλοντικά διαστημικά τηλεσκόπια είναι το LUVOIR (Large Ultraviolet/Optical.Infrared Surveyor) και το Habitable Exoplanet Observatory, ενώ ανάμεσα στα μελλοντικά επίγεια τηλεσκόπια το διαμέτρου 30 μέτρων τηλεσκόπιο Thirty Meter Telescope (πιθανώς στη Χαβάη) και το Γιγάντιο Μαγγελανικό Τηλεσκόπιο (Giant Magellan Telescope) στη Χιλή.

Έως σήμερα, οι παρατηρήσεις εξωπλανητών διεξάγοντα, κατ΄ουσίαν, έμμεσα, λόγο χάριν από τον εντοπισμό μιας ανεπαίσθητης αυξομείωσης της φωτεινότητας ενός άστρου όταν ένας εξωπλανήτης παρεμβάλλεται ανάμεσα σε αυτό και στη Γη, ή όταν ο εξωπλανήτης προκαλεί, με τη βαρύτητά του, μια ακόμη πιο ανεπαίσθητη μεταβολή στην κίνηση του μητρικού άστρου του.

Η νέα επιστημονική έκθεση τονίζει ότι πρέπει επιτέλους οι παρατηρήσεις να γίνουν άμεσες, δηλαδή, τα τηλεσκόπια να μπορούν να διακρίνουν κανονικά τους εξωπλανήτες και το τι υπάρχει γύρω και πάνω από αυτούς.

(πηγή: ΑΠΕ/ΜΠΕ)