Τη διπλωματική «άνοιξη», που διανύουν οι σχέσεις Ελλάδας και Κυπριακής Δημοκρατίας με το Ισραήλ, αναδεικνύουν οι πληροφορίες περί επιτάχυνσης των διαδικασιών που θα οδηγήσουν σε μια συμφωνία για τη δημιουργία του αγωγού φυσικού αερίου East Med, ο οποίος ωστόσο παραμένει ένα εξαιρετικά επισφαλές και –προς το παρόν– τεχνικά απαιτητικό σχέδιο, σημειώνει στο τελευταίο άρθρο του στην Καθημερινή, ο Βασίλης Νέδος.

Η πολύ καλή σχέση έχει επισφραγιστεί από την τριμερή συνεργασία ανάμεσα στις τρεις χώρες, ενώ αναμένεται να επιβεβαιωθεί για ακόμα μια φορά στις 20 Δεκεμβρίου, όταν θα πραγματοποιηθεί συνεδρίαση σε επίπεδο κορυφής στην Ιερουσαλήμ, με τη συμμετοχή των πρωθυπουργών Αλέξη Τσίπρα και Μπέντζαμιν Νετανιάχου και του προέδρου Νίκου Αναστασιάδη.

Ο εκπρόσωπος της Κυπριακής Προεδρίας Πρόδρομος Προδρόμου δήλωσε στις αρχές τις εβδομάδας, ότι οι συνομιλίες ανάμεσα στις τρεις πλευρές για τον East Med βρίσκονται σε «πολύ καλό δρόμο», δίχως ωστόσο να παρέχει περαιτέρω λεπτομέρειες. Σημειώνεται ότι ο κ. Προδρόμου σχολίασε ερώτημα που του απευθύνθηκε με αφορμή δημοσίευμα στον ισραηλινό Τύπο, στο οποίο περιγράφεται ως περίπου ολοκληρωμένη μια συμφωνία ανάμεσα στις τρεις πλευρές για την κατασκευή του αγωγού.

Ο East Med παραμένει ένα φιλόδοξο και εν πολλοίς πολιτικό σχέδιο και άρχισε να συζητείται λίγο πιο έντονα από το 2013 και έπειτα όταν εντάχθηκε στον κατάλογο έργων κοινού ενδιαφέροντος (PCI) της Ε.Ε. Ακολούθησε η εκπόνηση σειράς μελετών σε αυτό το πλαίσιο, για την τεχνική δυνατότητα κατασκευής, τη βιωσιμότητα και την ανταγωνιστικότητα του έργου. Επιπλέον, εκτός της Ελλάδας, της Κυπριακής Δημοκρατίας και του Ισραήλ, δηλώσεις πολιτικής στήριξης του σχεδίου του Εast Med ως αγωγού ο οποίος θα συνδέει τη Λεβαντινή Λεκάνη, μεταφέροντας ισραηλινό αέριο μέχρι την Ευρώπη, έχουν κάνει κατά καιρούς και Ιταλοί αξιωματούχοι.

Πέρα από τις προφανείς τεχνικές προκλήσεις που θα πρέπει να ξεπεράσει ένας αγωγός που θα διατρέχει, βασικά, περίπου ολόκληρη την Ανατολική Μεσόγειο, διανύοντας σχεδόν 2.000 χιλιόμετρα, οι εμπλεκόμενες πλευρές διερευνούν και την οικονομική βιωσιμότητα ενός τέτοιου σχεδίου. Και τούτο διότι στο πλαίσιο της διαφοροποίησης των πηγών ενέργειας της Ευρώπης, προωθούνται λύσεις οι οποίες περιλαμβάνουν τη δημιουργία νέων πλωτών τερματικών σταθμών υγροποίησης φυσικού αερίου, πέρα από αυτές που υπάρχουν ήδη στην Αίγυπτο, στο Ισραήλ και στην Τουρκία. Επίσης, σε αυτή την κατεύθυνση, η δημιουργία ενός τερματικού σταθμού για την εισαγωγή φυσικού αερίου (αμερικανικού) από την Αλεξανδρούπολη, πιθανόν να αποτελέσει ένα ακόμα βήμα για την επίτευξη φθηνότερων εναλλακτικών λύσεων στην ευρύτερη περιοχή και άρα, να συμβάλει στην ένταση του ανταγωνισμού για φυσικό αέριο.

Όπως παρατηρούν ενεργειακοί επενδυτές, το έργο του East Med απέχει πολύ από το στάδιο να μπορεί να υπάρξει μια ασφαλής πρόβλεψη για την κατασκευή του. Και αυτό διότι, δεν αρκούν οι συνήθεις διακρατικές συμφωνίες, αλλά απαιτείται η δημιουργία κατασκευαστικών κονσόρτσιουμ και η σύναψη μακροχρόνιων συμβάσεων αγοράς-πώλησης ποσοτήτων φυσικού αερίου μεταξύ εταιρειών. Έως σήμερα, η ΔΕΠΑ-Poseidon, που είναι ο promoter του έργου, δεν έχει ανοίξει τα χαρτιά της ως προς τιε προθέσεις της προς αυτή την κατεύθυνση.