Επιπλέον, όπως αναφέρει σε πρόσφατο δημοσίευμά του το oilprice.com, ήδη διεξάγονται διαπραγματεύσεις της Gazprom με την China National Petroleum Corporation, για την κατασκευή και ενός άλλου αγωγού, ο οποίος θα καταστήσει την CNPC τον μεγαλύτερο αγοραστή του ρωσικού κρατικού κολοσσού μέσα σε μια δεκαετία.
Κρίσιμη συγκυρία
Υπενθυμίζεται ότι ο αγωγός Power of the Siberia υπολογίζεται ότι θα έχει κόστος κατασκευής 400 δισεκατομμυρίων δολαρίων με αντικείμενο την μεταφορά 38 bcm φυσικού αερίου σε διάστημα 30 ετών. Ωστόσο και ο δεύτερος αγωγός, ο Siberia-2 ή Altay δεν είναι μια νέα ιδέα. Η υποδομή έχει συζητηθεί και στις δύο πλευρές των συνόρων, αλλά χωρίς πραγματικό σχέδιο κατασκευής.
Παρ' όλ' αυτά, οι νέες εξελίξεις έχουν αυξήσει σημαντικά την ανάγκη για πρόσθετη χωρητικότητα. Το πιο σημαντικό στοιχείο είναι η ταχέως αυξανόμενη ζήτηση για φυσικό αέριο στην Κίνα για την οποία η εγχώρια παραγωγή δεν επαρκεί. Εξαιτίας περιβαλλοντικών λόγων, το Πεκίνο έχει αποφασίσει να εφαρμόσει την πολιτική υποκατάστασης του άνθρακα με το φυσικό αέριο, γεγονός που αύξησε τη ζήτηση κατά 23% από 195 bcm το 2015 σε 240 bcm το 2017. Η εισαγωγή σχετικά δαπανηρού LNG αυξήθηκε κατά 44% το 2018 σε σύγκριση με το 2017 σε περίπου 55 Mton ή 75 bcm. Επί του παρόντος, η Κίνα εισάγει φυσικό αέριο μέσω αγωγών μόνο από την Κεντρική Ασία, το οποίο έφθασε τα 51 bcm το 2018.
Λόγω της προσδοκίας ότι η ζήτηση θα συνεχίσει να αυξάνεται, το Πεκίνο αναζητά εναλλακτική λύση στις εισαγωγές LNG. Πέρυσι, κατά τη διάρκεια του Οικονομικού Φόρουμ στο Βλαδιβοστόκ, οι πρόεδροι Πούτιν και Σι δεσμεύτηκαν οι κρατικές εταιρείες φυσικού αερίου των χωρών τους να ξεκινήσουν εκ νέου τις διαπραγματεύσεις σχετικά με την πιθανότητα κατασκευής ενός αγωγού από τη Ρωσία στην Κίνα, τον Power of Siberia-2. Η διαφοροποίηση στις πιο απομακρυσμένες δυτικές περιοχές της Κίνας θα βελτίωνε την ενεργειακή ασφάλεια μειώνοντας την εξάρτηση από την Κεντρική Ασία.
Η υπάρχουσα υποδομή στην περιοχή, ο λεγόμενος αγωγός Κεντρικής Ασίας-Κίνας, αποτελείται από τις γραμμές Α, Β και C με μέγιστη χωρητικότητα 55 bcm. Το σχέδιο για την επέκταση του αγωγού με τη γραμμή D δεν έχει προχωρήσει λόγω συγκεκριμένων ανησυχιών από την κινεζική πλευρά. Το Πεκίνο ανησυχεί για την υπερβολική εξάρτηση από την περιοχή. Η CNPC σε ανακοίνωσή της κατηγόρησε ότι "οι συχνές αποτυχίες του εξοπλισμού στο Τουρκμενιστάν" προκαλούν ελλείψεις στην Κίνα. Επίσης, το Καζακστάν είναι ύποπτο για εκτροπές αερίου και την επακόλουθη πτώση της πίεσης προς την Κίνα κατά τη διάρκεια του χειμώνα του 2012-13.
Αγωγοί αερίου στην Κεντρική Ασία (πηγή: oilprice.com)
Το μακροπρόθεσμο όνειρο της Gazprom
Όπως σημειώνει το oilprice.com, είναι οδυνηρά προφανές για τη Μόσχα ότι η Ευρώπη έχει γίνει μια δύσκολη αγορά για το ρωσικό αέριο. Το ζήτημα της ενεργειακής ασφάλειας βρίσκεται ψηλά στην ευρωπαϊκή πολιτική ατζέντα. Η κατασκευή του Nord Stream 2 αντιμετωπίζει σημαντική αντίσταση από τους ευρωπαίους πολιτικούς σε αρκετές χώρες καθώς και από την Ουάσινγκτον που απειλεί με κυρώσεις για να εκτροχιάσει το έργο. Πρόσφατα, οι υπουργοί ενέργειας της ΕΕ κατέληξαν σε συμφωνία που θα μπορούσε να καθυστερήσει την ολοκλήρωση του Nord Stream 2, αλλά πιθανώς να μην το σταματήσει.
Αλλά και στην περίπτωση του Turkish Stream, η Gazprom αντιμετώπισε σημαντική αντίσταση. Παρά την μεγάλη πιθανότητα ολοκλήρωσης και των δύο έργων, είναι προφανές ότι η αγορά ρωσικού φυσικού αερίου στην Ευρώπη βρίσκεται σε οριακό σημείο.
Ως εκ τούτου, η διαφοροποίηση είναι επίσης υψηλή στην ρωσική ατζέντα. Επί του παρόντος, η Γερμανία είναι ο μεγαλύτερος αγοραστής ρωσικού φυσικού αερίου. Αυτό θα μπορούσε να αλλάξει όταν θα έχει κατασκευαστεί και η δεύτερη γραμμή διασύνδεσης με την Κίνα. Η ενεργειακή ασφάλεια για τη Ρωσία συνεπάγεται σταθερή ροή εσόδων για τα κρατικά ταμεία. Επιπλέον, η Gazprom πιέζει επίσης για τη "δυτική διαδρομή", η οποία είναι πολύ φθηνότερη ως προς το κόστος κατασκευής λόγω της προϋπάρχουσας υποδομής στη Δυτική Σιβηρία.
Αγωγοί φυσικού αερίου στην Σιβηρία (πηγή: oilprice.com)
Παρά τις ολοένα και πιο στενές πολιτικές σχέσεις μεταξύ Μόσχας και Πεκίνου, οι Κινέζοι είναι διαβόητοι όταν πρόκειται για διαπραγματεύσεις, όπως σημειώνει χαρακτηριστικά το oil.price.com. Παρόλο που το σημερινό πολιτικό κλίμα ωφελεί τις διαπραγματεύσεις, παραμένουν αρκετές πιθανές "παγίδες".
Οι συνεχιζόμενες εμπορικές συνομιλίες της Κίνας με τις ΗΠΑ θα μπορούσαν να αλλάξουν την κατάσταση. Το Πεκίνο θα μπορούσε να συμβιβάσει την εμπορική ανισορροπία μέσω συμφωνίας για την αγορά πρόσθετου αμερικανικού υγροποιημένου φυσικού αερίου. Αυτό θα μπορούσε να είναι κακά νέα για τους εναλλακτικούς προμηθευτές αερίου, όπως η Ρωσία. Ωστόσο, το δημοσίευμα του oilprice.com καταλήγει με την παρατήρηση ότι παραμένει το ερώτημα εάν το Πεκίνο είναι πρόθυμο να δεσμευθεί σε στη θέση του "ευάλωτου συνομιλητή" έναντι του στρατηγικού ανταγωνιστή του.