προγραμματίζεται να προκηρυχθεί τον Οκτώβριο του τρέχοντος έτους και θα διεξαχθεί τον Μάιο του 2021. Το ευρύ χρονικό περιθώριο από την προκήρυξη μέχρι την διεξαγωγή του διαγωνισμού, εξυπηρετεί τις ανάγκες για τη διενέργεια μετρήσεων αιολικού δυναμικού, καθώς και για την υποβολή και αξιολόγηση των αιτήσεων συμμετοχής. Για την υλοποίηση του ανωτέρω σχεδιασμού θα απαιτηθεί προσαρμογή του νομοθετικού- ρυθμιστικού πλαισίου στους όρους της εν λόγω ανταγωνιστικής διαδικασίας, ιδίως σε σχέση με τους κανόνες έκδοσης των αδειών παραγωγής. Με την επιφύλαξη ως προς το περιεχόμενο των τελικών ρυθμίσεων, επισημαίνουμε τα ακόλουθα:
- Στην παρουσίαση της ΡΑΕ προβλέπεται η συμμετοχή στο διαγωνισμό, έργων που δεν διαθέτουν άδειες παραγωγής. Οι άδειες παραγωγής θα εκδοθούν –σύμφωνα με το προτεινόμενο χρονοδιάγραμμα- εντός 2 μηνών από την επιτυχή συμμετοχή στη σχετική ηλεκτρονική δημοπρασία, ενώ θα δίνεται μακρά προθεσμία (5-8 έτη) για την ολοκλήρωση της κατασκευής των σταθμών και την έκδοση των αδειών λειτουργίας τους.
- Προβλέπεται, επίσης, η συμμετοχή έργων που έχουν μεταξύ τους μερική ή ολική εδαφική επικάλυψη. Η άρση της ανωτέρω σύγκρουσης θα γίνεται, όχι σύμφωνα με τους κανόνες της συγκριτικής αξιολόγησης των έργων, που προβλέπονται στο Ν. 3468/2006 και τον Κανονισμό Αδειών Παραγωγής ΑΠΕ/ΣΗΘΥΑ (και οι οποίοι θα πρέπει να τροποποιηθούν ανάλογα), αλλά σύμφωνα με τον κανόνα ότι η καλύτερη προσφερόμενη τιμή για ένα έργο αποκλείει την επιλογή κάθε άλλου έργου με εδαφική επικάλυψη.
- Θα πρέπει να θεωρείται αυτονόητο ότι οι εδαφικές αλληλοεπικαλύψεις θα επιτραπούν στο πλαίσιο του διαγωνισμού, μόνο στο βαθμό που ανακύπτουν μεταξύ μη αδειοδοτημένων έργων. Αντιθέτως, εδαφικές επικαλύψεις με έργα που διαθέτουν άδειες παραγωγής θα πρέπει να απορρίπτονται ως ασύμβατες με τη ρύθμιση του άρθρου 4 του Κανονισμού Αδειών Παραγωγής ΑΠΕ/ΣΗΘΥΑ, που προβλέπει τη συνολική απόρριψη μιας αίτησης για χορήγηση άδειας παραγωγής, εφόσον αφορά θέση εγκατάστασης έργου για το οποίο, έχει ήδη εκδοθεί άδεια παραγωγής.
- Η παρουσίαση της ΡΑΕ φαίνεται πως δεν λαμβάνει υπόψη της τα έργα με ενδιάμεσο στάδιο αδειοδοτικής ωρίμανσης, που δεν μπορούν να συμμετάσχουν σε άλλες ανταγωνιστικές διαδικασίες (δηλ. έργα με άδεια παραγωγής αλλά χωρίς οριστική προσφορά σύνδεσης). Ο αποκλεισμός των εν λόγω έργων από τους διαγωνισμούς για τα μη ώριμα έργα θα συνιστούσε σοβαρή παρέκκλιση από τις αρχές της ισότιμης αντιμετώπισης του συνόλου των παραγωγών ΑΠΕ με διαφανή και αμερόληπτα κριτήρια.
Πέραν των ανωτέρω παρατηρήσεων, προβληματισμό προκαλεί η αναφορά σε έργα άνω των 250 MW που «εξυπηρετούν πολλαπλούς σκοπούς (π.χ. διασυνδέσεις νησιών)» και για τα οποία υπάρχει η σκέψη εξαίρεσης τους από τις διαγωνιστικές διαδικασίες. Η εξαίρεση έργων ΑΠΕ μεγάλης ισχύος από τους διαγωνισμούς εγείρει ζητήματα συμβατότητας προς τους κανόνες και τις κατευθυντήριες γραμμές της ΕΕ για τις κρατικές ενισχύσεις, ενώ ενδέχεται να επηρεάσει δυσμενώς τα επίπεδα ανταγωνισμού στους διαγωνισμούς ΑΠΕ και επομένως τη δημοπρατούμενη ισχύ, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για τη δυνατότητα διασφάλισης λειτουργικής ενίσχυσης από άλλα έργα ΑΠΕ, μικρότερης ισχύος.
Η προκήρυξη διαγωνισμών για τα μη ώριμα έργα αποτελεί μια «λύση ανάγκης» για την επιτάχυνση των επενδύσεων και την περαιτέρω διείσδυση των ΑΠΕ στο εγχώριο ενεργειακό μείγμα. Εντούτοις, δεν θα πρέπει να εκληφθεί ως η εύκολη λύση, πίσω από την οποία θα κρύβονται εσαεί οι ανεπάρκειες του συστήματος, που εμποδίζουν την ταχύτερη αδειοδοτική ωρίμανση των έργων ΑΠΕ.
* Ο κ. Κώστας Παπαμιχαλόπουλος είναι Δικηγόρος, Εταίρος (Partner) της KYRIAKIDES GEORGOPOULOS Law Firm. Ο κ. Αριστοτέλης Κατράνης είναι Δικηγόρος, Senior Associate της KYRIAKIDES GEORGOPOULOS Law Firm, Μέλος της Ομάδας 'Ενέργεια Υποδομές'.