Πριν από λίγες εβδομάδες, το energia.gr είχε γράψει για τις ανησυχίες της Κεντρικής Τράπεζας της Ρωσίας σχετικά με τις τιμές του πετρελαίου. Οι γραφειοκράτες στη Μόσχα φοβούνται πως μία δραματική πτώση των τιμών του αργού μπορεί να οδηγήσει όχι απλώς σε οικονομική κρίση τη Ρωσία, αλλά και μία κατάρρευση του καθεστώτος, όπως είχε συμβεί τη δεκαετία του 1980. Με το πετρέλαιο να συνεχίζει την καθοδική πορεία του και όλους τους διεθνείς οργανισμούς και οίκους αξιολόγησης να υποβαθμίζουν τις εκτιμήσεις τους για το 2025 και το 2026, οι φόβοι αυτοί είναι πιο βάσιμοι από ποτέ.
Ο ρωσικός προϋπολογισμός για το 2025 απαιτεί την τιμή του αργού Urals να κινείται άνω των 69.7 δολαρίων ανά βαρέλι. Σύμφωνα με τα τελευταία διαθέσιμα ανοιχτά στοιχεία, στις 25 Φεβρουαρίου κυμαινόταν στα 65,49 δολάρια/βαρέλι, ενώ η υπηρεσία τιμολόγησης Argus ανέφερε πως στις 10 Απριλίου κυμαινόταν κάτω από τα 50 δολάρια/βαρέλι. Με βάση τα ιστορικά στοιχεία, αυτή η τιμή είναι η χαμηλότερη από το 2023. Περίπου το 30% του ρωσικού προϋπολογισμού προέρχεται από τις εξαγωγές ορυκτών καυσίμων, με το πετρέλαιο να αποτελεί το μεγαλύτερο ποσοστό των εσόδων και τα πετρελαϊκά προϊόντα να ακολουθούν. Ως εκ τούτου, οι μειωμένες τιμές του Urals θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε πτώση 2,5% τον ρωσικό προϋπολογισμό.
Το πετρέλαιο και τα πετρελαιοειδή συνεχίζουν να αποτελούν την πιο κερδοφόρα εξαγωγή της Ρωσίας. Πηγή: CREA.
Ωστόσο, αυτή δεν είναι η μοναδική δυσκολία που αντιμετωπίζει το Κρεμλίνο. Με την εθνική οικονομία να έχει μεταμορφωθεί σε οικονομία πολέμου ώστε να στηρίξει την πολεμική προσπάθεια, το πιθανό τέλος των εχθροπραξιών θα σήμαινε και τέλος στο μοντέλο αυτό. Παράλληλα, μολονότι οι ακριβείς αριθμοί δεν είναι γνωστοί, υπολογίζεται πως μερικές εκατοντάδες χιλιάδες Ρώσων έχουν σκοτωθεί ή τραυματιστεί κατά τη διάρκεια του πολέμου, κάτι που σημαίνει λιγότερο παραγωγικό δυναμικό μετά το τέλος του πολέμου και χιλιάδες τραυματίες που θα πρέπει να συντηρηθούν οικονομικά. Επομένως, το τέλος του πολέμου στην Ουκρανία μπορεί να αποδειχθεί οικονομικά ασύμφορο για τη Ρωσία, ακόμα και αν το κόστος συνέχισής του είναι εξίσου υψηλό.
Την ίδια στιγμή, το ρωσικό δημόσιο και οι Ρώσοι πολίτες έχουν εκατοντάδες δισεκατομμύρια περιουσιακών στοιχείων που βρίσκονται παγωμένα στο εξωτερικό, χάρη στις κυρώσεις των δυτικών κρατών. Μόνο η Κεντρική Τράπεζα της Ρωσίας έχει 340 δισεκατομμύρια δολάρια σε αποθέματα που έχουν εγκλωβιστεί σε τρίτες χώρες. Σύμφωνα με υπολογισμούς, η Μόσχα έχει αναγκαστεί να χρησιμοποιήσει πόρους από το ‘Εθνικό Ταμείο Πρόνοιας’ για να καλύψει τα κενά στον προϋπολογισμό της χώρας, ρίχνοντας την αξία του κατά 60% σχεδόν.
Μία πιθανή λύση θα είναι η αύξηση της φορολογίας, εντούτοις αυτό αναπόφευκτα θα προκαλούσε δυσαρέσκεια και ενδεχομένως να μείωνε την παραγωγικότητα. Η εναλλακτική της εξόδου στις διεθνείς αγορές έχει επίσης πέσει στο τραπέζι, όμως αυτό προϋποθέτει το ενδιαφέρον των ξένων επενδυτών, κάτι διόλου αυτονόητο.