Σύμφωνα με το ρεπορτάζ, η κυβέρνηση Τραμπ επιδιώκει σιωπηρά τη σύναψη μιας ευρύτερης συμφωνίας προκειμένου να διατεθεί στο βασίλειο των Σαούντ αμερικανική τεχνολογία στο πεδίο της πυρηνικής ενέργειας. Η Σαουδική Αραβία είναι γνωστό πως επιδιώκει να αποκτήσει τουλάχιστον δύο πυρηνικούς ηλεκτροπαραγωγικούς σταθμούς. Εταιρείες από διάφορες χώρες -συμπεριλαμβανομένων των ΗΠΑ, Νότιας Κορέας και Ρωσίας- ανταγωνίζονται για να αναλάβουν τα έργα αυτά. Ποια ή ποιες θα είναι η ανάδοχη ή οι ανάδοχες αναμένεται να αποκαλυφθεί από το Ριάντ φέτος.
Οι εγκρίσεις που υπέγραψε ο Πέρι (γνωστές ως «Part 810 authorizations») επιτρέπουν σε αμερικανικές εταιρείες να ξεκινήσουν προπαρασκευαστικές εργασίες στον τομέα της ηλεκτροπαραγωγής από πυρηνική ενέργεια ενόψει μιας συμφωνίας. Ωστόσο, οι εγκρίσεις δεν επιτρέπουν την αποστολή εξοπλισμού προς εγκατάσταση σε πυρηνικές μονάδες, εξήγησε στο Reuters πηγή ενήμερη για το θέμα που ζήτησε να μην κατονομαστεί. Τη χορήγηση των αδειοδοτήσεων αυτών αποκάλυψε πρώτος ο ειδησεογραφικός ιστότοπος Daily Beast.
Η Διεύθυνση Εθνικής Πυρηνικής Ασφάλειας (National Nuclear Security Administration -NNSA) του αμερικανικού υπουργείου Ενέργειας υποστήριξε σε έγγραφό της ότι οι εταιρείες ήταν εκείνες που ζήτησαν η κυβέρνηση Τραμπ να κρατήσει μυστικές τις εγκρίσεις των αδειών.
«Στην περίπτωση αυτή, κάθε μία από τις εταιρείες έλαβαν ειδική αδειοδότηση (για έργα στη Σαουδική Αραβία) μας κατέθεσε έγγραφο αίτημα προκειμένου η αδειοδότησή τους να μη δημοσιοποιηθεί», ανέφερε η NNSA. Στο παρελθόν, το υπουργείο Ενέργειας των ΗΠΑ είχε διαθέσει εγκρίσεις που εντάσσονταν στην κατηγορία Part 810 προς ανάγνωση από το κοινό στα κεντρικά του γραφεία.
Αξιωματούχος του αμερικανικού υπουργείου Ενέργειας υποστήριξε ότι οι αδειοδοτήσεις περιέχουν πληροφορίες για το ιδιοκτησιακό καθεστώς των εταιρειών και ότι η διαδικασία της έγκρισής τους ‘πέρασε’ από πολλές υπηρεσίες.
Πολλοί Αμερικανοί κοινοβουλευτικοί εκφράζουν ανησυχίες ότι εάν οι ΗΠΑ μοιραστούν πυρηνική τεχνολογία με τη Σαουδική Αραβία, θα μπορούσαν δυνητικά να πυροδοτήσουν μια κούρσα πυρηνικών εξοπλισμών στη Μέση Ανατολή.
Ο σαουδάραβας πρίγκιπας διάδοχος, Μοχάμεντ μπιν Σαλμάν, είχε δηλώσει πέρυσι στο αμερικανικό τηλεοπτικό δίκτυο CBS ότι το βασίλειο θα αναπτύξει πυρηνικά όπλα, εάν το ίδιο πράξει το Ιράν, το οποίο το Ριάντ θεωρεί το βασικό του αντίπαλο στην περιοχή. Επιπλέον, το βασίλειο έχει κατά καιρούς αντιδράσει στην αμερικανική αξίωση που επιτάσσει η όποια πώληση να συνοδεύεται από δύο ρήτρες που θα το εμποδίσουν από το να αποκτήσει μυστικά υλικό κατάλληλο για την κατασκευή πυρηνικών όπλων: την απαγόρευση του εμπλουτισμού ουρανίου, αλλά και της επανεπεξεργασίας αναλωθέντος πυρηνικού καυσίμου.
Οι ανησυχίες στο Κογκρέσο για την πώληση πυρηνικής τεχνολογίας και τεχνογνωσίας στη Σαουδική Αραβία εντάθηκαν στις αρχές του Οκτωβρίου του 2018, όταν ο Σαουδάραβας Τζαμάλ Κασόγκι, δημοσιογράφος αυτοεξόριστος στις ΗΠΑ, δολοφονήθηκε μέσα στο προξενείο του βασιλείου στην Κωνσταντινούπολη. Οι άδειες εγκρίθηκαν μετά το Νοέμβριο του 2017, ωστόσο δεν γίνεται σαφές στο έγγραφο που είδε το Reuters εάν κάποια από αυτές υπεγράφη μετά το φόνο του Κασόγκι.
Ο Δημοκρατικός Μπραντ Σέρμαν ζήτησε, στο πλαίσιο ακρόασης στο Κογκρέσο την Τετάρτη, από τον υπουργό Εξωτερικών των ΗΠΑ, Μάικ Πομπέο, να δώσει στη δημοσιότητα τα ονόματα των εταιρειών που έλαβαν τις άδειες αυτές ως τα μέσα Απριλίου. Ο Πομπέο απάντησε ότι θα το εξετάσει.
Ο Σέρμαν κατήγγειλε, επίσης, ότι η κυβέρνηση Τραμπ προσπαθεί να παρακάμψει το Κογκρέσο σε ότι αφορά τη διάθεση πυρηνικής τεχνολογίας στη Σαουδική Αραβία. Ο Πομπέο αντέτεινε πως η κυβέρνηση εργάζεται για να εξασφαλίσει ότι η όποια συμφωνία για τη μεταφορά πυρηνικής τεχνολογίας δεν θα αυξήσει τον κίνδυνο διάδοσης των πυρηνικών όπλων.
Τον περασμένο μήνα, Δημοκρατικοί βουλευτές κατήγγειλαν πως στελέχη του Λευκού Οίκου αψηφούν τις προειδοποιήσεις πως μπορεί να παραβιάζουν το νόμο συνεργαζόμενοι με πρώην αξιωματούχους των ΗΠΑ και τον όμιλο IP3 International για να προωθήσουν μια συμφωνία αξίας πολλών δισεκατομμυρίων δολαρίων με σκοπό την κατασκευή πυρηνικών αντιδραστήρων στη Μέση Ανατολή, συμπεριλαμβανομένης της Σαουδικής Αραβίας.
Η IP3 International δεν απάντησε στο Reuters για το εάν συγκαταλέγεται στις εταιρείες που έλαβαν τις επίμαχες άδειες.
Παράλληλα, το Γραφείο Λογοδοσίας της Κυβέρνησης (Government Accountability Office), ο ελεγκτικός μηχανισμός του αμερικανικού Κογκρέσου, ανακοίνωσε χθες, Τετάρτη, ότι αποδέχθηκε αίτημα των γερουσιαστών Μάρκο Ρούμπιο (Ρεπουμπλικάνος) και Μπομπ Μενέντες (Δημοκρατικός) να εξετάσει τις κυβερνητικές συνομιλίες που αφορούν τη σύναψη συμφωνίας με τη Σαουδική Αραβία στον τομέα της πυρηνικής ενέργειας.