Για το πρόγραμμα, που εγκαινίασε χθες, Τρίτη, το ΥΠΕΝ σε συνεργασία με 18 στρατηγικούς εταίρους, μίλησαν επίσης ο επόπτης του Κέντρου Ερεύνης Φυσικής της Ατμόσφαιρας και Κλιματολογίας της Ακαδημίας Αθηνών, ακαδημαϊκός Χρήστος Ζερεφός, η πρόεδρος του Εθνικού Κέντρου Περιβάλλοντος και Αειφόρου Ανάπτυξης (ΕΚΠΑΑ), Ζωή Βροντίση, και ο πρόεδρος του ΔΣ του Πράσινου Ταμείου Γιώργος Πατρίκιος. Συνοπτική παρουσίαση των δράσεων του προγράμματος έκανε ο διευθυντής Κλιματικής Αλλαγή και Ποιότητας της Ατμόσφαιρας του ΥΠΕΝ, Οδυσσέας Τσιώτας - Γωγούσος.
Αποχαιρετώντας, προηγουμένως, τον εκλιπόντα δημοσιογράφο Βασίλη Λυριτζή, που -όπως είπε- υπήρξε μέλος της ομάδας Θεσσαλονίκης των πανεπιστημιακών του χρόνων, ο κ. Φάμελλος διευκρίνισε ότι το LIFE-IP είναι το δεύτερο πρόγραμμα που υλοποιεί το υπουργείο, έχει διάρκεια οκτώ έτη (2019-2026) και συνολικό προϋπολογισμό 14,2 εκατ. ευρώ, από τα οποία 8,3 θα χρηματοδοτηθούν από την ΕΕ, 2,4 από το Πράσινο Ταμείο, 3,2 από ίδιους πόρους και 0,3 εκατ. ευρώ από συγχρηματοδότες.
Το έργο φιλοδοξεί να ενισχύσει την εφαρμογή της Εθνικής Στρατηγικής και των Περιφερειακών Σχεδίων για την Προσαρμογή στην Κλιματική Αλλαγή, κατά τον τρέχοντας 1ο κύκλο προσαρμογής στην κλιματική αλλαγή (2016-2025) και να προετοιμάσει τη μετάβαση στον 2ο κύκλο πολιτικής για την προσαρμογή (από το 2026 και μετά).
Στόχοι του ολοκληρωμένου έργου «LIFE-IP AdaptInGR - Boosting the implementation of adaptation policy across Greece» είναι:
- Η οικοδόμηση των ικανοτήτων του ανθρώπινου δυναμικού των αρχών που καλούνται να υλοποιήσουν δράσεις και πολιτικές προσαρμογής
- Η δημιουργία ενός αποτελεσματικού μηχανισμού παρακολούθησης, αξιολόγησης και επικαιροποίησης των δράσεων και πολιτικών προσαρμογής
- Η υλοποίηση πιλοτικών δράσεων σε τομείς προτεραιότητας για την προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή και στη διάχυσή τους
- Η ενημέρωση και ευαισθητοποίηση των πολιτών
- Η κινητοποίηση συμπληρωματικών ευρωπαϊκών και εθνικών πόρων και χρηματοδοτικών εργαλείων για την υλοποίηση των πολιτικών προσαρμογής στην κλιματική αλλαγή
- Η διάχυση καλών πρακτικών στην Ελλάδα, στην ανατολική Μεσόγειο και στην ΕΕ
- Η αξιολόγηση και αναθεώρηση της Εθνικής Στρατηγικής και των Περιφερειακών Σχεδίων για την Προσαρμογή στην Κλιματική Αλλαγή, προετοιμάζοντας τον 2ο κύκλο εφαρμογής πολιτικών.
Όπως σημείωσε ο αναπληρωτής υπουργός, εκτός από επιστημονικούς και θεσμικούς φορείς, ως βασικοί εταίροι στο πρόγραμμα επελέγησαν η πρωτοβάθμια και η δευτεροβάθμια αυτοδιοίκηση, καθώς εκπροσωπούν τους πολίτες που υφίστανται τα αποτελέσματα της κλιματικής αλλαγής και η συμμετοχή τους κρίνεται αναγκαία, ενώ αξιοποιήθηκε κατά τον μεγαλύτερο βαθμό η Ευρώπη, έτσι ώστε να εισαχθούν καινοτόμα εργαλεία για το καλύτερο αποτέλεσμα.
Ο κ. Φάμελλος τόνισε ότι η χώρα βιώνει ήδη τα αποτελέσματα της κλιματικής αλλαγής και ότι η επιτάχυνση στην υλοποίηση των περιφερειακών σχεδίων είναι απαραίτητη, προκειμένου να καταφέρει η χώρα να αντεπεξέλθει στα νέα περιβαλλοντικά δεδομένα. «Είμαστε πίσω στο θέμα των περιφερειακών σχεδίων για την κλιματική αλλαγή, τα οποία είναι απαραίτητα για την προσαρμογή, καθώς αποτελούν προαίρεση για τα χρηματοδοτικά εργαλεία της επόμενης περιόδου. Ως εκ τούτου, χρειαζόμαστε ισχυρότατη επιτάχυνση απ΄ όλες τις περιφέρειες» σημείωσε ο αν. υπουργός, ο οποίος, ωστόσο, πρόσθεσε ότι μέσα στους επόμενους έξι μήνες και για τουλάχιστον έξι από τις 13 περιφέρειες, τα σχέδια για την κλιματική αλλαγή θα βρίσκονται στα αντίστοιχα περιφερειακά συμβούλια.
«Το LIFE-IP συνδέεται με όλα τα παρατηρητήρια και επίσης με τις διακρατικές συνεργασίες της Ελλάδας με το συγκεκριμένο αντικείμενο. Επίσης, θα δημιουργήσει μια σημαντική τράπεζα πληροφοριών, με μοντέλα, δείκτες, αποτελέσματα, οδηγούς, από την οποία θα υπάρχει δυνατότητα άντλησης πληροφοριών» τόνισε ο αν. υπουργός και κατέληξε: «Απ΄ όλα όσα γίνονται αυτό το διάστημα, προκύπτει μια απόδειξη ότι η Ελλάδα μπορεί και αλλιώς».
Με το σλόγκαν «προσαρμοζόμαστε ή χανόμαστε» τιτλοφόρησε τις δράσεις στο πλαίσιο του LIFE-IP, ο κ. Ζερεφός, ο οποίος σημείωσε ότι το κόστος της κλιματικής αλλαγής στο τέλος του 21ου αι. υπολογίζεται σε περισσότερα από 700 δισ. ευρώ. Αν ληφθούν μέτρα, τόνισε, θα πέσει στα περίπου 400 δισ. ευρώ. «Επομένως, η προσαρμογή είναι βασικό ζητούμενο μέσα σ΄ ένα περιβάλλον, το οποίο χρόνο με τον χρόνο, γίνεται όλο και πιο επιθετικό, τόσο σε περιβαλλοντικό όσο και σε κοινωνικο-οικονομικό επίπεδο».
Αναφέροντας σειρά περιβαλλοντικών φαινομένων (μείωση των βροχοπτώσεων, αύξηση της θερμοκρασίας του πλανήτη, άνοδο της στάθμης της θάλασσας κ.ά.) ως αποτελέσματα της συντελούμενης κλιματικής αλλαγής, ο ακαδημαϊκός έκρουσε γι' άλλη μια φορά τον κώδωνα του κινδύνου, σημειώνοντας, ωστόσο, πως παρά την αυξανόμενη ένταση των ακραίων φαινομένων, ο αριθμός των ανθρώπινων απωλειών παραμένει σταθερός, γεγονός που φανερώνει ότι οι πολίτες ενημερώνονται και μαθαίνουν να ζουν με τις συντελούμενες αλλαγές.
Δημιουργία, εκ μέρους του ΕΚΠΑΑ, ηλεκτρονικού κόμβου πληροφόρησης για τις μεταβολές στο περιβάλλον, προανήγγειλε, από την πλευρά της, η κ. Βροντίση, σημειώνοντας ότι η κλιματική αλλαγή αφορά το σύνολο της οικονομίας, την αγροτική παραγωγή, την αλιεία, τον τουρισμό, τις φυσικές υποδομές της χώρας, ακόμα και την υγεία. «Το LIFE έρχεται σε μια πολύ κρίσιμη στιγμή, καθώς εφοδιάζει με πληροφορίες, ώστε να μπορέσουμε να θωρακίσουμε τις δομές μας έναντι του κλιματικού φαινομένου» σημείωσε.
Για μία Ελλάδα με «ανοχύρωτες δομές» έκανε λόγο ο κ. Πατρίκιος, εξηγώντας πως τα ακραία φαινόμενα των τελευταίων χρόνων έβγαλαν στην επιφάνεια έργα ασυντήρητα για πάρα πολλά χρόνια.
Οι εταίροι του έργου LIFE-IP είναι: ΥΠΕΝ (συντονιστής), ΕΜΠ, Πράσινο Ταμείο, Ένωση Περιφερειών Ελλάδας, ΚΕΔΕ, ΕΚΠΑΑ, Περιφέρειες Στερεάς Ελλάδας, Ιονίων Νήσων και Δυτικής Ελλάδας, δήμοι Κατερίνης, Λαρισαίων, Κομοτηνής, Αγ. Αναργύρων-Καματερού και Ρόδου, Ακαδημία Αθηνών, Τράπεζα της Ελλάδας, Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών, Ελληνική Εταιρεία Περιβάλλοντος και Πολιτισμού, Μαριολοπούλειο - Καναγκίνειο Ίδρυμα Επιστημών Περιβάλλοντος.