Γιατί, ήδη από το 2017, η Gazprom με δηλώσεις ανώτερων στελεχών της είχε ξεκαθαρίσει ότι από την 1η Ιανουαρίου 2020 θα σταματούσε η τροφοδοσία της Βουλγαρίας, Ελλάδας και Τουρκίας μέσω του αγωγού Trans Balkan που διέρχεται μέσω της Ουκρανίας.
Το σχέδιο της Μόσχας ήταν ξεκάθαρο από την αρχή και μόνο όποιος είχε την αφέλεια να πιστεύει τα κείμενα νεόκοπων αναλυτών ή να αντιλαμβάνεται την εκφρασμένη αντίθεση της Ουάσινγκτον στο ρωσικό σχέδιο παράκαμψης της προβληματικής (για τους Ρώσους) Ουκρανίας- στο πλαίσιο της ευρύτερης και διαχρονικής αντιπαράθεσης της με την Μόσχα -ως υλοποιήσιμο στόχο, εξεπλάγην από την εξέλιξη της όλης κατάστασης ως προς την μακροπρόθεσμη τροφοδοσία της Ευρώπης με ρωσικό αέριο. Το σχέδιο αυτό, το οποίο έχει πλέον πραγματοποιηθεί με τις απαραίτητες υποδομές ολοκληρωμένες κατά 90%, προβλέπει την παράκαμψη της Ουκρανίας, μέσα από την οποία διέρχεται σήμερα σχεδόν το 70% του ρωσικού αερίου που κατευθύνεται προς την Ευρώπη, μέσω της κατασκευής του αγωγού Nord Stream 2 μέσω της Βαλτικής με κατάληξη στη Γερμανία, στο Greifswald και του Turkish Stream, ο οποίος διασχίζει τη Μαύρη Θάλασσα και καταλήγει στα ευρωπαϊκά παραλία της Τουρκίας στο Kiyikoy.
Η μεν κατασκευή του Nord Stream 2 (που είναι ποντισμένος σχεδόν παράλληλα με τον Nord Stream 1 που λειτουργεί ήδη από το 2011) έχει ολοκληρωθεί κατά 80% και μόνο 120 χλμ απομένουν να τοποθετηθούν (ανοικτά της Δανίας και νότια της Σουηδίας), ενώ αυτή του Turkish Stream έχει ολοκληρωθεί κατά 99%, με ένα μικρό χερσαίο κομμάτι υπό κατασκευή επί τουρκικού εδάφους. Έτσι και οι δυο αγωγοί, οι οποίοι αναμένεται να λειτουργήσουν ταυτόχρονα την 1/1/2020, θα μεταφέρουν περισσότερο από 120 δισ. κυβικά αερίου κατ’ έτος, καλύπτοντας το 60% του ρωσικού αερίου που καταναλώνει η Ευρώπη. Το παράλληλο αυτό σχέδιο για την ενεργειακή απομόνωση της Ουκρανίας και την ενίσχυση της ασφάλειας εφοδιασμού της Ευρώπης από τη Ρωσία ήτο γνωστό εδώ και τέσσερα χρόνια και όσοι αδυνατούσαν να αντιληφθούν την αλλαγή στρατηγικής του Κρεμλίνου και τις δυνατότητες εφαρμογής της, στο πλαίσιο πάντα της ευρωπαϊκής νομοθεσίας και ρύθμισης, ή εθελοτυφλούσαν ή, όντας προσκολλημένοι στο δόγμα της πλήρους δαιμονοποίησης κάθε τι προερχόμενου από τη Ρωσία, αδυνατούσαν να αντιληφθούν τη νέα ενεργειακή πραγματικότητα που δημιουργείτο στην Ευρώπη.
Αξίζει να σημειωθεί ότι το ανωτέρω τολμηρό σχέδιο διευκολύνθηκε αφάνταστα μετά τη στρατηγική συμφωνία συνεργασίας ΕΕ - Ρωσίας το Μάιο του 2016, οπότε η Gazprom απεδέχθη πλήρως το καθεστώς λειτουργίας της εσωτερικής αγοράς φυσικού αερίου, αποδεσμεύοντας ποσότητες για μεταπώληση και συμμετέχοντας η ίδια ενεργά στην αγορά. Το αποτέλεσμα ήταν η μείωση των τιμών και η σταθερή αύξηση πωλήσεων της Gazprom στις ευρωπαϊκές αγορές (τόσο μέσω των διαφόρων trading hubs, όσο και μέσω διμερών συμβάσεων με παλαιούς και νέους πελάτες της) τα τελευταία τρία χρόνια.
Η χώρα μας, γεωγραφικά τοποθετημένη στην απόληξη της χερσονήσου του Αίμου και άρα απομονωμένη εκ προοιμίου από την κυρίως ευρωπαϊκή αγορά ηλεκτρισμού και αερίου, σήμερα, μετά από δική της επιλογή, αλλά και λόγω αδιαφορίας, ευρίσκεται για μια ακόμα φορά στο περιθώριο των εξελίξεων, με την Τουρκία και τη Βουλγαρία να διαδραματίζουν πρωτεύοντα ρόλο στην ευρωπαϊκή προμήθεια αερίου. Δυστυχώς το θέμα δεν είναι μόνο σημειολογικό, αλλά ενέχει σοβαρές αρνητικές επιπτώσεις για την ενεργειακή ασφάλεια της χώρας, αφού από 1/1/2020 η Ελλάδα θα εξαρτάται κυριολεκτικά από Τουρκία και Βουλγαρία για τις παραδόσεις των όγκων ρωσικού φυσικού αερίου, που ως γνωστό καλύπτει περί το 60% της συνολικής προμήθειας αερίου της χώρας.
Εάν η νέα κυβέρνηση, που έχει δείξει θέληση και αποφασιστικότητα να αντιμετωπίσει και να επιλύσει τα σφάλματα του παρελθόντος, επιθυμεί να μειώσει αυτή την απόλυτη και επικίνδυνη εξάρτηση, δεν έχει παρά να εξετάσει τη δυνατότητα κατασκευής ενός μικρού παρακαμπτηρίου του Ελληνο-Τουρκικού αγωγού, που θα δώσει απευθείας πρόσβαση στο εθνικό δίκτυο στο κέντρο κατανομής φορτίου που ευρίσκεται επί τουρκικού εδάφους στην θέση Ipsala, πλησίον των ελληνο-τουρκικών συνόρων. Ένα μικρό, αλλά τεράστιας στρατηγικής σημασίας έργο που έπρεπε να είχε δρομολογηθεί εδώ και καιρό, μόλις δηλαδή έγινε γνωστός ο οριστικός σχεδιασμός του Turkish Stream, στις αρχές του 2017.