Ο κ. Στάσσης δεν άνοιξε τα χαρτιά του σε σχέση με τον σχεδιασμό για τη νέα λιγνιτική μονάδα «Πτολεμαΐδα 5». Το μόνο που έγινε γνωστό είναι ότι θα παραμείνει ανοιχτή έως το 2028, με καύσιμο λιγνίτη. Ωστόσο, με δεδομένο ότι η κατασκευή της μονάδας θα ολοκληρωθεί το 2022 και ότι μετά το 2028 και την πλήρη απανθρακοποίηση του ενεργειακού μείγματος δεν θα μπορεί να λειτουργεί ως λιγνιτική, αλλά θα πρέπει να γίνει μετατροπή της τεχνολογίας της, προκύπτουν ερωτήματα ως προς το τι νόημα έχει η καθυστέρηση στη μετατροπή.
Αν και η “Πτολεμαΐδα 5” είναι λιγότερο ρυπογόνa από τις υπόλοιπες 14 μονάδες που θα κλείσουν έως το 2023, σίγουρα δεν είναι …πεντακάθαρη. Αν λειτουργεί στο φουλ τις περισσότερες ημέρες του έτους, εκτιμάται ότι θα εκπέμπει 4,5 Mt CO2 ετησίως, ρύποι που θα κοστίζουν στη ΔΕΗ περίπου 130 εκατ. ευρώ τον χρόνο σε αγορά δικαιωμάτων εκπομπών (υπολογίζοντας με 30 ευρώ τον τόνο).
Τα ερωτήματα που θέτουν παράγοντες της αγοράς είναι γιατί δεν προχωρά πριν το 2028 στη μετατροπή τεχνολογίας. Όπως σχολιάζουν οι ίδιες πηγές, η πληροφορία που είχε διαρρεύσει ότι υπάρχουν προτάσεις για μετατροπή της σε μονάδα αποθήκευσης είναι μια εφικτή λύση. «Η μετατροπή της σε μονάδα θερμικής αποθήκευσης ενέργειας με τη χρήση αλάτων μεγάλης θερμοχωρητικότητας (molten salts), είναι μια λύση προς τη σωστή κατεύθυνση. Η τεχνολογία χρησιμοποιείται ευρύτατα και για χρόνια στα ηλιοθερμικά συστήματα, άρα είναι ώριμη. Επίσης, την εξετάζει η RWE στη Γερμανία για τον ίδιο σκοπό, δηλαδή για μετατροπή λιγνιτικών μονάδων. Επιπλέον, το ΕΣΕΚ που μόλις ολοκληρώθηκε, έχει αυξημένες ανάγκες αποθήκευσης, ενώ και η Μακροχόνια Στρατηγική θεωρεί ότι η αποθήκευση ενέργειας είναι κλειδί για την κλιματική ουδετερότητα της χώρας ως το 2050. Άρα μιλάμε για μια βιώσιμη επιλογή με εξασφαλισμένη διάρκεια ζωής σε αντίθεση π.χ. με μετατροπή της σε μονάδα φυσικού αερίου. Τέλος, με αυτόν τον τρόπο διατηρούνται θέσεις εργασίας στον ενεργειακό τομέα της Δυτικής Μακεδονίας (Δίκαιη Μετάβαση)», αναφέρουν οι ίδιες πηγές.
Σε κάθε περίπτωση , σύμφωνα με τα όσα παρουσιάστηκαν στα μέλη του ΔΣ της ΔΕΗ την Παρασκευή, το business plan προβλέπει την απόσυρση των 14 υφιστάμενων λιγνιτικών μονάδων της ΔΕΗ έως το 2023. Επίσης, εκτιμά ότι η λειτουργική κερδοφορία προ φόρων τόκων και αποσβέσεων το 2024 θα φτάσει το 1 δισ. ευρώ, με καθοριστικό λόγο σε αυτή την πρόβλεψη να παίζουν οι αυξήσεις των τιμολογίων ρεύματος όσο και το σβήσιμο των λιγνιτικών, οι οποίες μόνο το 2019 εκτιμάται ότι την έχουν βάλει μέσα περί τα 300 εκατ. ευρώ.
Το χρονοδιάγραμμα για το σβήσιμο των λιγνιτικών, σύμφωνα με το νέο επιχειρησιακό σχέδιο είναι:
- Άμεσα Καρδιά I και II (έχουν ήδη σχεδόν σβήσει)
- Το πρώτο εξάμηνο του 2020 Αμύνταιο I και ΙΙ, ισχύος 0,55 GW
- Το 2021 σε Καρδιά III και IV ισχύος 0,56GW.
- Το 2022 Μεγαλόπολη III και το πρώτο εξάμηνο Αγιος Δημήτριος I και II και το δεύτερο εξάμηνο Αγιο Δημήτριος III και IV. Συνολική ισχύς 1,35GW. Τότε μπαίνουν σε δοκιμαστική λειτουργία και τα περίπου 600 MW της Πτολεμαΐδας V.
- Το 2023 σε Μεγαλόπολη IV, Άγιο Δημήτριο V και Μελίτη Ι, ισχύος 0,89 GW.
Βάσει των προβλέψεων που business plan το μερίδιο αγοράς της ΔΕΗ στην παραγωγή το 2023 θα φτάνει μόλις το 30%, ενώ στην αναμένεται προς το τέλος του 2020 να έχει πέσει στο 60%.