Οι αντίπαλοι του Πεκίνου στη Νοτιοανατολική Ασία, οι οποίοι υποστηρίζονται από τις Αμερικανικές δυνάμεις, θέλουν να προκαλέσουν την Κίνα στη θάλασσα της Νότιας Κίνας στη χρονιά που έρχεται. Ο κινέζος πρόεδρος Xi Jinping προσπάθησε να ολοκληρώσει μια χρονιά με στρατιωτική ευελιξία, παρουσιάζοντας με τυμπανοκρουσίες τον πρώτο φτιαγμένο στην Κίνα αεροπλανοφόρο με στόχο την επιτήρηση της θάλασσας της Νότιας Κίνας.

 

Η εορταστική εκδήλωση χαρακτήρισε την είσοδο της Κίνας στο παγκόσμιο club των δυνάμεων με περισσότερους από τους επιχειρησιακούς μεταφορείς και ενίσχυσε περαιτέρω αυτό που σήμερα αναγνωρίζεται ευρέως ως ο μεγαλύτερος ναυτικός στόλος στον κόσμο.

Όμως, καθώς η Κίνα προβάλλει ολοένα και περισσότερη δυνατή στην αμφισβητούμενη περιοχή της θάλασσας της Νότιας Κίνας,  το 2020 διαμορφώνεται ως η χρονιά που θα αντιμετωπίσει πρωτοφανή αντίδραση από τους ανταγωνιστές της στη  Νοτιοανατολική Ασία, με περισσότερα όπλα και υποστήριξη από τις Ηνωμένες Πολιτείες.

Το πώς θα απαντήσει η Κίνα σε αυτή την αντιπαράθεση θα σηματοδοτήσει τη διαφορά μεταξύ σταθερότητας και συγκρούσεων στην θαλάσσια περιοχή το 2020 και μετά, αναφέρουν οι αναλυτές και οι παρατηρητές.

Παρά τα μεγάλα βήματα που έγιναν στο πλαίσιο του φιλόδοξου προγράμματος στρατιωτικού εκσυγχρονισμού του προέδρου Xi, η Κίνα εισέρχεται στη νέα χρονιά μετά από ένα γεωπολιτικά εξαντλητικό 2019.

Ενώ οι ΗΠΑ υιοθέτησαν ευρέως μια νέα διπλή συναίνεση εναντίον της Κίνας, οι ανταγωνιστές της στη θάλασσα, συμπεριλαμβανομένου του Βιετνάμ και της Μαλαισίας, αμφισβητούν τώρα ευρύτατα τους ισχυρισμούς του Πεκίνου για τη θάλασσα της Νότιας Κίνας, μεταξύ άλλων και μέσω προσφυγών στο διεθνές δίκαιο.

Με μια τολμηρή κίνηση, η Μαλαισία δημοσίευσε πρόσφατα τις θέσεις της ως απάντηση στις απαιτήσεις της Κίνα.

 

Νότια Κίνα Sea-Map-Benham Rise-Map-2017

 

Στις 12 Δεκεμβρίου, η Μαλαισία υπέβαλε επισήμως τις εκτεταμένες απαιτήσεις της ηπειρωτικής υφαλοκρηπίδας πέραν της αποκλειστικής οικονομικής ζώνης (ΑΟΖ) των 200 ναυτικών μιλίων στην Διεύθυνση Ηνωμένων Εθνών για τις Θάλασσες και το Δίκαιο της Θάλασσας.

Αναφέρθηκε σε άλλο κοινό απόσπασμα που υποβλήθηκε με το Βιετνάμ το 2009 για να διεκδικήσει μέρος της ηπειρωτικής υφαλοκρηπίδας των δύο κρατών στο νότιο τμήμα της Θάλασσας της Νότιας Κίνας.

 Αυτή η απαίτηση έρχεται σε αντίθεση με τον χάρτη των εννέα παύσεων της Κίνας, ο οποίος υποδηλώνει ότι οι ιστορικές αξιώσεις περιλαμβάνουν πάνω από το 85% της λεκάνης της Θάλασσας της Νότιας Κίνας.

Η νέα υποβολή της Μαλαισίας έριξε την Κίνα εκτός φρουράς κρίνοντας με την απάντησή της ότι είχε "παραβιάσει σοβαρά την κυριαρχία, τα κυριαρχικά δικαιώματα και τη δικαιοδοσία της Κίνας στη θάλασσα της Νότιας Κίνας"

"Η Κίνα έχει ιστορικά δικαιώματα στη θάλασσα της Νότιας Κίνας", ανέφερε το σημείωμα διαμαρτυρίας του Πεκίνου, που υπέβαλε η κινεζική αποστολή στο ΟΗΕ.

Το Πεκίνο ανταποκρίθηκε παρόμοια με ένα διαιτητικό δικαστήριο που εξέδωσε απόφαση τον Ιούλιο του 2016, το οποίο έκρινε υπέρ των ισχυρισμών της θάλασσας των Φιλιππίνων εις βάρος του χάρτη των εννέα παύσεων της Κίνας. Η Κίνα ωστόσο αρνήθηκε να συμμορφωθεί με την απόφαση, η οποία δεν διέθετε μηχανισμό επιβολής.

Ωστόσο, η κίνηση της Μαλαισίας, παρά την απαλή κίνηση των ισχυρισμών της έναντι της Κίνας τα τελευταία χρόνια, δεν έπρεπε να αποτελεί έκπληξη.

Για το παρελθόν έτος, το έθνος της Νοτιοανατολικής Ασίας ανέλαβε τις κηλίδες κατά της αποκαλούμενης διπλωματίας "παγίδευσης χρέους" της Κίνας, η οποία χαρακτηρίζεται από μαζικές επενδύσεις σε υποδομές στον αναπτυσσόμενο κόσμο μέσω της πρωτοβουλίας Belt and Road Initiative (BRI).

Ο πρωθυπουργός Mahathir Mohamad, ο οποίος απομάκρυνε μια συγκλονιστική εκλογική νίκη το 2018, εν μέρει με την αύξηση του αντι-κινεζικού συναίσθηματος, προειδοποίησε ανοιχτά για "νέα αποικιοκρατία" στην Κίνα και ζήτησε χονδρική επαναδιαπραγμάτευση κινεζικών επενδύσεων υποδομής στη χώρα.

«Αν δανειστείτε χρήματα τα οποία δεν μπορούμε να επιστρέψουμε, θέτετε σε κίνδυνο την δική σας ελευθερία», δήλωσε ο Mahathir, επισημαίνοντας τους κινδύνους μεγάλων κινεζικών επενδύσεων σε μικρότερα έθνη.

"Αν δανειστείτε τεράστια χρηματικά ποσά, αν δεν μπορείτε να πληρώσετε χρήματα, θα γίνετε υπό την επιρροή ή την κατεύθυνση του δανειστή ... Εάν δεν μπορείτε να πληρώσετε το χρέος σας, θα βρείτε τον εαυτό σας υποταγμένο στον δανειστή [Κίνα]", πρόσθεσε.

Στο πλαίσιο μιας αυξανόμενης κριτικής, η Κίνα έχει υποσχεθεί μια νέα προσέγγιση στο BRI ύψους 1 τρισ. δολαρίων, δίνοντας έμφαση στα νέα περιβαλλοντικά πρότυπα και στα πρότυπα "βιωσιμότητας του χρέους", συμφωνώντας παράλληλα να μειώσουν τα δισεκατομμύρια από το προβλεπόμενο κόστος των μεγάλων έργων στη Μαλαισία και τη Μυανμάρ.

Λίγο αργότερα, όμως, ο Χι είχε να αντιμετωπίσει την σοβαρότερη εγχώρια απειλή για την ασφάλεια, καθώς οι μακρόχρονες και ολοένα και πιο βίαιες διαμαρτυρίες κατά του Πεκίνου γιγαντώθηκαν στην ευημερούσα διοικητική περιοχή του Χονγκ Κονγκ.

Εν τω μεταξύ, οι δυνάμεις υπέρ της ανεξαρτησίας στη γειτονική Ταϊβάν, την οποία η Κίνα θεωρεί ως περιοχή που πρέπει να προσαρτηθεί στην ηπειρωτική χώρα, χρησιμοποίησαν τις διαδηλώσεις του Χονγκ Κονγκ για να υπονομεύσουν το Πεκίνο πριν από τις προεδρικές εκλογές τον Ιανουάριο του 2020.

"Οι διαμαρτυρίες του Χονγκ Κονγκ μας ενέπνευσαν να αντισταθούμε στην επιρροή της Κίνας και δείχνουν τη σημασία της [εθνικής] ελευθερίας και αυτονομίας", δήλωσε ο πρόεδρος της Ταϊβάν Τσεάι Ινγκ-πέν κατά τη διάρκεια μιας συνέντευξης νωρίτερα φέτος της πιθανώς επιτυχημένης προσφοράς επανεκλογής της.

Ενώ αυτές οι απειλές κατά της Κίνας αυξάνονται, η μεγαλύτερη ανησυχία του Xi είναι αναμφισβήτητα οι αχαλίνωτες διαμάχες στα παρακείμενα ύδατα εν μέσω μιας όλο και πιο επιθετικής πολιτικής από τις ΗΠΑ.

Ηδη με τον εμπορικό πόλεμο να βρίσκεται σε εξέλιξη, η  κυβέρνηση Τραμπ ανέβασε τους τόνους στα αμφισβητούμενα ύδατα, παρέχοντας μεγαλύτερη πολιτική αυτονομία στο Πεντάγωνο για να αμφισβητήσει τις επεκτατικές αξιώσεις της Κίνας και τη στρατιωτικοποίηση των χαρακτηριστικών που ελέγχει.

Τα τελευταία δύο χρόνια, το Πολεμικό Ναυτικό των Ηνωμένων Πολιτειών έχει ρυθμίσει τις όλο και πιο έντονες Επιχειρήσεις Ελεύθερης Ναυσιπλοΐας (FONOPs) που στοχεύουν να αμφισβητήσουν στους ισχυρισμούς της Κίνας, συμπεριλαμβανομένης της ανάπτυξης πολεμικού ναυτικού βαθιά μέσα σε 12 ναυτικά μίλια από τα Κινέζικα κατεχόμενα νησιά.

Πρόσφατα, η Ουάσινγκτον επέκτεινε το γεωγραφικό πλάτος των FONOPs της, καλύπτοντας το κατεχόμενο από την Φιλιππίνων, κατεχόμενα από την Κίνα Scarborough Shoal, ένα χαρακτηριστικό που πρέπει να δημιουργήσει η ζώνη αναγνώρισης της εναέριας άμυνας (ADIZ) στην περιοχή.

Οι ΗΠΑ έχουν επίσης καταστήσει σαφές ότι θα επιχειρήσουν διάσωση στα πλαίσια της συνθήκης της Νοτιοανατολικής Ασίας, εάν τα πλοία, το προσωπικό ή τα αεροσκάφη των Φιλιππίνων δεχθούν κινεζική επίθεση, μεταξύ άλλων και από δυνάμεις αλιέων.

Εν τω μεταξύ, το Πεντάγωνο προειδοποίησε για μια "πιο δυναμική" αντίδραση στις λεγόμενες επιχειρήσεις για "γκρίζες ζώνες" της Κίνας, δεσμεύοντας στο μέλλον να εφαρμόσει στρατιωτικούς κανόνες σε κινεζικές παραστρατιωτικές δυνάμεις.

Για πρώτη φορά από το τέλος του Ψυχρού Πολέμου, η Αμερικανική Ακτοφυλακή (USCG) επέκτεινε τις δραστηριότητές της στη θαλάσσια περιοχή συμμετέχοντας στις επιχειρήσεις FONOPs του Ναυτικού του Αμερικανικού Ναυτικού, συμμετείχε σε κοινές ασκήσεις με περιφερειακούς εταίρους και αποστολές εκστρατείας στο Δυτικό Ειρηνικό και Τα Στενά της Ταϊβάν και βοήθησε να ενισχυθούν οι δυνατότητες θαλάσσιας ασφάλειας των περιφερειακών εταίρων, συμπεριλαμβανομένων των Φιλιππίνων και του Βιετνάμ.

Ενθάρρυνε τη συντονισμένη ώθηση της Αμερικής και την επέκταση της βοήθειας ναυτικής άμυνας, το Βιετνάμ σχημάτισε σιωπηρή συμμαχία με την Ουάσινγκτον, συμπεριλαμβανομένου του διπλωματικού συντονισμού σε πολυμερή φόρουμ ενάντια στο αντιληπτό επέκταση της Κίνας στη Θάλασσα της Νότιας Κίνας.

Τον περασμένο μήνα, πριν από την υποβολή της Μαλαισίας στο ΟΗΕ, το Ανόι ανέβασε απείλησε με προσφυγή στη διεθνή διαιτησία εναντίον του Πεκίνου μετά από μια επίθεση στην πλούσια σε ενέργεια Vanguard Bank.

Με το Βιετνάμ να αναλαμβάνει την προεδρία του Συνδέσμου των χωρών της Νοτιοανατολικής Ασίας (ASEAN) το 2020, το Ανόι αναμένεται να εντείνει την κριτική του και να προσπαθήσει να οικοδομήσει μια συναίνεση σε βάρος των στρατιωτικών απειλών της θάλασσας της Κίνας στη θάλασσα.

Και καθώς η διοίκηση του Trump ξεκινά μια διεκδικητική εκλογική περίοδο, ο στρατευμένος ηγέτης θα μπορούσε να έχει ακόμη περισσότερους λόγους να πάρει μια πιο σκληρή γραμμή για την Κίνα στη θάλασσα της Νότιας Κίνας και πέραν αυτής, σε μια προσπάθεια να προβάλει δύναμη και να επιλύσει αμερικανικούς ψηφοφόρους.