Μικρή αλλά ουσιαστική ήταν η Ελληνική παρουσία στο πρόσφατο διεθνές συνέδριο για την έρευνα πετρελαίου που οργανώθηκε για πρώτη φορά στην Ελλάδα από το American Association of Petroleum Geologists (AAPG) από τις 19-22 Νοεμβρίου στην Αθήνα. Μέσα από μία σειρά ανακοινώσεων διακεκριμένων Ελλήνων επιστημόνων, που προέρχονται από το χώρο της βιομηχανίας όσο και των πανεπιστημίων, προέκυψε μία άκρως ενδιαφέρουσα εικόνα σχετικά με το πετρελαϊκό δυναμικό της χώρας μας. Οι ανακοινώσεις αυτές, προϊόν πολυετών ερευνών, έρχονται να ανατρέψουν πλήρως παγιωμένες και αναχρονιστικές αντιλήψεις περί του πετρελαιοδυναμικού της Ελλάδας και να αποδείξουν ότι όχι μόνο διαθέτουμε αξιόλογα κοιτάσματα πετρελαίου και φυσικού αερίου αλλά και η εξόρυξη τους δεν είναι απαγορευτική από πλευράς κόστους και τεχνολογίας.
Πιο συγκεκριμένα στην εισήγηση της για την έρευνα υδρογονανθράκων στη Δυτική Ελλάδα η ομάδα των Ελληνικών Πετρελαίων (ΕΛΠΕ) υπό την εποπτεία του Δρ. Ντίνου Νικολάου, βασισμένη σε γεωλογικές και γεωφυσικές έρευνες αλλά και σε αποτελέσματα ογδόντα και άνω γεωτρήσεων που πραγματοποιήθηκαν από το 1939 μέχρι το 2000, έχουν εντοπίσει μία σειρά από πετρελαϊκούς στόχους και κοιτάσματα σε περιοχές όπως το Δυτικό Κατάκολο, τη Ζάκυνθο, τους Παξούς, τον Πατραϊκό Κόλπο, την Μποτσάρα στην Ήπειρο, την περιοχή Ιωαννίνων και αλλού. Το ενδιαφέρον στοιχείο των ερευνών αυτών είναι ο εντοπισμός και η χημική ανάλυση συγκεκριμένων δειγμάτων πετρελαίου και ασφάλτου που έχουν προέλθει από τις εν λόγω έρευνες καθώς και η πλήρη κατανόηση της γεωλογικής ιστορίας των περιοχών αυτών. Είναι άκρως ενδιαφέρον ότι η γεωλογική ιστορία και τα χαρακτηριστικά της Δυτικής Ελλάδος είναι παρόμοια με αυτά της Αλβανίας και της Νότιας Ιταλίας, περιοχών που ήδη παράγουν αξιόλογες ποσότητες πετρελαίου. «Τα στοιχεία της πετρελαιογέννησης στη Δυτική Ελλάδα είναι ακριβώς τα ίδια όπως αυτά της Νοτιοανατολικής Ιταλίας, και είναι αντίστοιχα μεγάλων κοιτασμάτων του εξωτερικού σε αντίστοιχες γεωλογικές δομές», παρατηρεί ο Δρ. Μάριος Πατσουλές, γεωλόγος μηχανικός ταμιευτήρων της ΕΛΠΕ.
Παρά τις σοβαρότατες ενδείξεις αλλά και εργαστηριακά στοιχεία πού έχουμε στην διάθεσή μας και μαρτυρούν την ύπαρξη σημαντικών ποσοτήτων υδρογονανθράκων στο Ιόνιο, την Πελοπόννησο, την Ήπειρο, τον Θερμαϊκό, τη Θράκη και αλλού η χώρα μας παραμένει ουσιαστικά ανεξερεύνητη για βάθη κάτω των 4.000 μέτρων. Όμως από τα μέχρι σήμερα ερευνητικά στοιχεία τόσο στη Δυτική Ελλάδα όσο και στο Βόρειο Αιγαίο προκύπτει το συμπέρασμα ότι η χώρα μας κρύβει στο υπέδαφός της ικανές ποσότητες πετρελαίου και φυσικού αερίου αλλού σε μεγάλα βάθη, π.χ. στο Ιόνιο, και αλλού και σε πιο ρηχές περιοχές π.χ. Θερμαϊκός Ιονίου, Θάσος. Εάν και είναι δύσκολο βάσει των σημερινών στοιχείων να γίνει μία ολοκληρωμένη και ακριβής εκτίμηση για το μέγεθος των πετρελαϊκών αποθεμάτων που διαθέτει η χώρα, οι περισσότεροι επιστήμονες συμφωνούν ότι για τις περιοχές όπου έχουν πραγματοποιηθεί έρευνες, (και αυτές είναι ζήτημα εάν ξεπερνούν το 10% της γεωγραφικής έκτασης της χώρας) ότι ομιλούμε για 2,0 και 4,0 δις. βαρέλια ανεπιβεβαίωτα αποθέματα. Καθώς όμως θα γίνονται έρευνες σε περισσότερες περιοχές, και θα αποκτούμε συγκεκριμένα στοιχεία τα νούμερα αυτά μόνο προς τα πάνω θα μπορούν να αναθεωρηθούν.
Το πρόβλημα σήμερα είναι ότι δεν υπάρχει ένας κατάλληλος κρατικός φορέας ο οποίος θα αναλάβει την σχεδίαση και συντονισμό των απαραιτήτων ερευνών οι οποίες σε κάθε περίπτωση και βάσει της ισχύουσας νομοθεσίας (Ν 2281/95) πραγματοποιούνται από διεθνείς εταιρείες. Οι εταιρείες αυτές λαμβάνουν μέρος στους λεγόμενους διεθνείς γύρους παραχωρήσεων και βάσει συμβάσεων συμμετοχής (production shearing agreements ) αναλαμβάνουν αυτές το κόστος και μοιράζονται με το Ελληνικό Δημόσιο τα έσοδα από την πώληση πετρελαίου και αερίου. Όσο όμως η κυβέρνηση καθυστερεί την δημιουργία υπεύθυνου φορέα τόσο δεν θα γίνονται έρευνες και άλλο τόσο θα καθυστερεί η παραγωγή Ελληνικού πετρελαίου. Όταν όμως το βαρέλι το πετρέλαιο έχει φθάσει τα 100 δολάρια, με προοπτική να ανέβει κι άλλο, τα διαφυγόντα έσοδα από την παραγωγή έστω και περιορισμένων ποσοτήτων πετρελαίου είναι τεράστια. Άρα το θέμα έχει και σοβαρές οικονομικές επιπτώσεις και κάποιος επιτέλους πρέπει να αναλάβει την ευθύνη για το σημερινό αδιέξοδο.