Έτσι, εκεί που είναι να δώσει σε 50 εταιρείες από 10.000 ευρώ (κατώφλι εισόδου=25% του τζίρου των 40.000 ευρώ), η τράπεζα προτιμά, για λόγους κόστους και διαχείρισης, να δώσει σε 5 εταιρείες από 100.000, που σημαίνει μια "φυσική επιλογή" των μεγάλων. Είναι προφανές ότι ο μηχανισμός εγγύησης του δημοσίου κατά 80%, προκάλεσε ένα τσουνάμι αιτήσεων ύψους 28 δισ. ευρώ, έναντι της πραγματικής δυνατότητας των 3,5 δισ. ευρώ.
Κάπως έτσι τα χρήματα δεν φθάνουν κάτω. Άλλωστε, τώρα θυσιάστηκε το πρόγραμμα των 2 δισ. ευρώ που είχε ετοιμάσει η κυβέρνηση (για εμπόριο-τουρισμό-εστίαση κλπ) για τις εγγυήσεις που δίνει το κράτος για την αντιμετώπιση των επιπτώσεων του κορονοϊού. Με δυο λόγια, ΕΣΠΑ τέλος! Έτσι, εξηγείται που οι φορείς μιλούν για επικείμενα 100.000 λουκέτα, που έρευνα του Ινστιτούτου Μικρών Επιχειρήσεων της ΓΣΕΒΕΕ (ΙΜΕ ΓΣΕΒΕΕ), η οποία μετράει τις επιπτώσεις της πανδημικής κρίσης, βγάζει ότι το 37,2% (δηλαδή περίπου 4 στις 10 επιχειρήσεις), δήλωσαν ότι δεν θα μπορέσουν να ανταποκριθούν στις υποχρεώσεις τους προς την εφορία, τον ΕΦΚΑ και τις τράπεζες.
Έτσι, εξηγείται που ο υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας μίλησε για ύφεση 16% το δεύτερο τρίμηνο του 2020. Αν προσθέσουμε και τη μικρή ανταπόκριση των επιχειρήσεων στο πρόγραμμα "Συν-Εργασία", όπου κατά τις πληροφορίες έχουν υποβάλει αίτηση λίγο περισσότερες από 3.000 επιχειρήσεις για τη μείωση του χρόνου εβδομαδιαίας εργασίας των 33.100 εργαζομένων τους, καταλαβαίνει κανείς τον τρόμο που επικρατεί στην αγορά. Τώρα η κυβέρνηση μελετά την διεύρυνση των κλάδων (η εστίαση είναι εκτός) και των όρων.
Ερωτηματικά για την έρευνα του ΣΕΒ
Ο ΣΕΒ έδωσε στη δημοσιότητα αυτές τις μέρες μία αποκαλυπτική, αν όχι συγκλονιστική, μελέτη για την αποτυχία των ΕΣΠΑ στη χώρα μας. Με την συγκεκριμένα έρευνα εισηγείται αλλαγή πλεύσης στον σχεδιασμό του νέου ΕΣΠΑ (2021-2027), με έμφαση στη μεγέθυνση των ελληνικών επιχειρήσεων, ώστε οι κοινοτικοί πόροι να πιάσουν τόπο. Τα στοιχεία που προσκομίζει για το τρέχον ΕΣΠΑ, που λήγει φέτος, είναι καταθλιπτικά:
Απορρόφηση 87%, που σημαίνει ότι εκταμιεύονται στην πραγματική οικονομία μόλις 35%, ήτοι η 5η χειρότερη επίδοση στην ΕΕ. Κι αυτό παρά την ανακατανομή 5,7 δισ. ευρώ για τη στήριξη των επιχειρήσεων λόγω κορονοϊού, που βελτίωσε την ασθμαίνουσα εκτέλεση του ΕΣΠΑ στο 55%. Έτσι, μένουν αδιάθετα 7,8 δισ. ευρώ, λόγω καθυστερήσεων, σχεδιαστικών προβλημάτων, διαχείρισης, ακόμη και λόγω περιορισμένων δυνατοτήτων ανταπόκρισης των επιχειρήσεων.
Το πιο δραματικό όμως είναι το εξής συμπέρασμα της μελέτης: οι πόροι του ΕΣΠΑ δεν έχουν βελτιώσει σημαντικά την ανταγωνιστικότητα των ελληνικών μικρομεσαίων επιχειρήσεων, που βρίσκονται στο 50% της παραγωγικότητας των αντίστοιχων της ΕΕ. Οι ελληνικές μικρομεσαίες επιχειρήσεις δημιουργούν σήμερα 30% λιγότερη προστιθέμενη αξία σε σχέση με το 2008, όταν στην Πορτογαλία δημιουργούν 18% περισσότερη. Οι ελληνικές μικρομεσαίες επιχειρήσεις έχουν εξαγωγές προϊόντων αξίας 20 δισ. ευρώ, έναντι 33 δισ. ευρώ στην Πορτογαλία.
Μεγάλες οι ευθύνες του κράτους
OK basta cosi! Οι κακοδαιμονίες του ελληνικού επιχειρείν είναι γνωστές και κοστοβόρες. Οι παλαιοί μεγάλοι και οι νυν μεγάλοι, χρειάστηκαν 25 χρόνια για να μετεξελιχθούν από οικογενειακές επιχειρήσεις σε corporate (κι αν το πέτυχαν). Με πολύ κόστος (ληστεία χρηματιστηρίου, κίνητρα για συγχωνεύσεις, εσωτερικός έλεγχος κτλ) που πλήρωσαν οι φορολογούμενοι. Χώρια του ότι οι μεγάλοι έπνιγαν συνήθως με πολιτικό-τραπεζικά μέσα τις αναδυόμενες ανταγωνιστικές δυνάμεις.
Σήμερα, δεν μπορούν να κουνάνε το δάκτυλο! Οι ευθύνες του κράτους για την αναποτελεσματικότητα των ΕΣΠΑ είναι τεράστιες. Είναι δε κοινό ανομολόγητο μυστικό πως δίπλα σε κάθε άσχετο υφυπουργό, υπήρχε κι ένας σχετικός σύμβουλος. Αλλά ας τα αφήσουμε αυτά πίσω. Η μελέτη του ΣΕΒ είναι σωστή, η πρόταση όμως δεν είναι.
Κι αυτό γιατί η ραχοκοκαλιά της ελληνικής οικονομίας είναι και θα παραμείνει η μικρομεσαία επιχείρηση, εκεί όπου η εφευρετικότητα, η καινοτομία και η απασχόληση ανθούν. Θα μπορούσε να πει πολλά κανείς για την υπεράσπιση των μικρομεσαίων επιχειρήσεων στην Ελλάδα, αλλά ας προχωρήσουμε:
- Από το νέο ΕΣΠΑ να πάει για μεγέθυνση, ήτοι στους μεγάλους και στους μεσαίους, το 60%.
- Το υπόλοιπο 40% να πάει στους μικρομεσαίους και τους μικρούς, αλλά να χρηματοδοτηθεί το όραμα και το business plan με κριτήρια αντικειμενικά. Αυτή η χρηματοδότηση πρέπει να είναι δωρεάν εξ αρχής, έτσι ώστε οι προτάσεις και τα χρονοδιαγράμματα να έχουν κύρος.
(η συνέχεια στο slpress.gr)