ρύθμιση της οικονομικής δραστηριότητας, αντιμετώπιση του παράνομου εμπορίου, πρόστιμα για τη διακίνηση και εμπορία απομιμητικών/παραποιημένων προϊόντων, ρύθμιση θεμάτων για τη βιομηχανία, τις ιδιωτικές επενδύσεις, τις συμπράξεις δημοσίου και ιδιωτικού τομέα, την έρευνα, την καινοτομία και το Οικονομικό Επιμελητήριο Ελλάδος και λοιπές διατάξεις", που κατατέθηκε χθες, αργά το βράδυ, στη Βουλή.
Πιο αναλυτικά προβλέπονται τα εξής:
- Ευέλικτο περιβάλλον για στρατηγικές επενδύσεις
Σύμφωνα με το σχέδιο νόμου, στο πλαίσιο απλοποίησης της διαδικασίας αδειοδότησης των Στρατηγικών Επενδύσεων, αντικαθίσταται η υποχρέωση προσκόμισης νομικά δεσμευτικού εγγράφου από τους επενδυτικούς φορείς, όπως δανειακής σύμβασης, με την υποχρέωση παροχής επιστολής προθέσεων χρηματοδότησης ή υποστήριξης από τον ίδιο τον επενδυτή ή χρηματοπιστωτικό ίδρυμα ή τρίτο, που κατά το στάδιο αυτό της διαδικασίας αποτελεί επαρκές μέσο για τον σκοπό της απόδειξης της ικανότητας χρηματοδότησης της επένδυσης.
Το νομοσχέδιο περιλαμβάνει διάταξη σύμφωνα με την οποία η αρμοδιότητα έκδοσης των αδειών ή εγκρίσεων εγκατάστασης και λειτουργίας στρατηγικών επενδύσεων, θα μπορεί να ασκείται κατ' επιλογή του φορέα της επένδυσης είτε από την, αρμόδια αρχή είτε από τον υπουργό Ανάπτυξης και Επενδύσεων, με τον ορισμό της γενικής διεύθυνσης Στρατηγικών Επενδύσεων της γενικής γραμματείας Ιδιωτικών Επενδύσεων και Συμπράξεων Δημόσιου και Ιδιωτικού Τομέα του υπουργείου Ανάπτυξης και Επενδύσεων ως υπηρεσίας μιας στάσης για τις στρατηγικές επενδύσεις.Για τον σκοπό της επιτάχυνσης των σχετικών διαδικασιών αλλά και απλοποίησης τους αναφορικά με τη διοικητική διαδικασία και τα απαραίτητα δικαιολογητικά για την έκδοση των αδειών ή εγκρίσεων εφαρμόζονται οι οικείες διατάξεις που προβλέπουν την εκάστοτε δανειοδοτική ή εγκριτική διαδικασία για κάθε τομέα οικονομικής δραστηριότητας.
Επίσης στο πλαίσιο μεγαλύτερης ευελιξίας του πλαισίου παροχής φορολογικών κινήτρων σε στρατηγικές επενδύσεις και δεδομένης της σημασίας τους για την ανάπτυξη της οικονομίας, δίνεται η δυνατότητα αξιοποίησης του συνόλου των κατηγοριών ενισχύσεων του Γενικού Απαλλακτικού Κανονισμού (πάντα εντός των ορίων και προϋποθέσεων που θέτει ο Γ.Α.Κ. ή κατόπιν εγκριτικής απόφασης από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Μάλιστα το ποσό της δικαιούμενης ενίσχυσης, καθώς και τα όρια και οι προϋποθέσεις για τη χορήγηση της θα εξειδικεύονται .
Ταυτόχρονα, με σκοπό την καλύτερη και αποτελεσματικότερη αξιοποίηση των πάσης φύσεως ακινήτων που ανήκουν στο Δημόσιο ή σε Νομικά Πρόσωπα Δημοσίου ή Ιδιωτικού Δικαίου ή σε ΟΤΑ ή εταιρείες των οποίων το μετοχικό κεφάλαιο ανήκει, άμεσα ή έμμεσα, στο Δημόσιο ή σε ΝΠΔΔ ή σε ΟΤΑ, από ιδιώτες, για την πραγματοποίηση στρατηγικών επενδύσεων δίνεται η δυνατότητα υλοποίησης επενδύσεων ανεξαρτήτως του ιδιοκτησιακού καθεστώτος αυτών. Επίσης , με άλλες διατάξεις προσδιορίζονται η διαδικασία δημοπράτησης των δημόσιων ακινήτων επί των οποίων μπορούν να πραγματοποιηθούν στρατηγικές επενδύσεις και το νομοθετικό πλαίσιο που εφαρμόζεται για κάθε ακίνητο ανάλογα με τη φύση του και το καθεστώς που το διέπει.
- Διυπηρεσιακή Μονάδα Ελέγχου Αγοράς
Αναφορικά με την δημιουργία της νέας μονάδας για την καταπολέμηση του παραεμπορίου, που φέρει την επωνυμία «Διυπηρεσιακή Μονάδα Ελέγχου Αγοράς» (ΔΙΜΕΑ) το σχέδιο νόμου του υπουργείου Ανάπτυξης και Επενδύσεων προβλέπει ότι η συγκεκριμένη δομή που θα αντικαταστήσει το Συντονιστικό Κέντρο Εποπτείας Αγοράς και Αντιμετώπισης Παραεμπορίου (ΣΥΚΕΑΠ) δεν θα αφορά μόνο τις περιπτώσεις του παρεμπορίου, αλλά τον ευρύτερο έλεγχο της ορθής λειτουργίας της αγοράς.
Μάλιστα για την αντιμετώπιση των πολύπλοκων παράνομων πρακτικών που υιοθετούνται στο παρεμπόριο, το νομοσχέδιο εισάγει και διατάξεις για την άρση του τηλεφωνικού, φορολογικού και τραπεζικού απορρήτου, αλλά και συνεργασία με την Εθνική Υπηρεσία Πληροφοριών (ΕΥΠ) για τις περιπτώσεις που θα πρέπει να ελέγχουν.
Στο ίδιο πλαίσιο, προβλέπεται επίσης, η δυνατότητα απόσπασης στη ΔΙΜΕΑ, υπαλλήλων του Σώματος Δίωξης Οικονομικού Εγκλήματος, της Γενικής Διεύθυνσης Τελωνείων καθώς και υπαλλήλων των σωμάτων ασφαλείας της ΕΛ.Α.Σ. και του Λιμενικού Σώματος στη Διεύθυνση Διυπηρεσιακής Συνεργασίας για τον Έλεγχο της Αγοράς και την Αντιμετώπιση του Παράνομου Εμπορίου με διετή θητεία.
Η «Διυπηρεσιακή Μονάδα Ελέγχου Αγοράς», θα αποτελεί αυτοτελή Υπηρεσία θα υπάγεται απευθείας στον Υπουργό Ανάπτυξης ενώ στο πεδίο των αρμοδιοτήτων της θα είναι φύσεως ελέγχου σε κάθε στάδιο διακίνησης και εμπορίας προϊόντων και υπηρεσιών τόσο κατά την παραγωγή, εισαγωγή, διακίνηση, αποθήκευση, όσο και κατά τη διάθεση των προϊόντων και την παροχή υπηρεσιών, Επίσης στις αρμοδιότητές της θα είναι η αντιμετώπιση του παράνομου εμπορίου, συμπεριλαμβανομένου και του παράνομου ηλεκτρονικού εμπορίου, της παράνομης απομίμησης προϊόντων και η επιβολή των προβλεπόμενων κυρώσεων
- Απλοποίηση της ίδρυσης Ιδιωτικών Κεφαλαιουχικών Επιχειρήσεων
Στο ίδιο νομοσχέδιο προβλέπεται ακόμα η απλοποίηση της ίδρυσης Ιδιωτικών Κεφαλαιουχικών Επιχειρήσεων (ΙΚΕ), με τη δυνατότητα να συστήνονται αποκλειστικά ηλεκτρονικά, με εξαίρεση μόνο τις περιπτώσεις εκείνες για τις οποίες που απαιτείται συμβολαιογραφικό έγγραφο, είτε επειδή το επιβάλλει ειδική διάταξη νόμου είτε επειδή εισφέρονται στην εταιρεία περιουσιακά στοιχεία, για τη μεταβίβαση των οποίων απαιτείται ο συμβολαιογραφικός τύπος είτε επειδή επιλέγεται από τα μέρη. Με το τρόπο αυτό μειώνεται τόσο ο χρόνος όσο και η γραφειοκρατία στις σύσταση αυτής της μορφής επιχειρήσεων η οποία θεωρείται και η πλέον ευέλικτη μορφή.
Η ηλεκτρονική σύσταση θα πραγματοποιείται είτε με τη χρήση του πρότυπου καταστατικού που φέρει μόνο το ελάχιστο υποχρεωτικό περιεχόμενο είτε μα τη χρήση του πρότυπου καταστατικού με πρόσθετο περιεχόμενο, όπου οι ιδρυτές δύνανται να ρυθμίσουν περισσότερα θέματα σχετικά με τη λειτουργία της επιχείρησής τους.
- Γενικές συνελεύσεις εξ αποστάσεως
- Επίσης στο ίδιο νομοσχέδιο περιλαμβάνεται διάταξη η οποία προβλέπει την εξ' αποστάσεως, με τη χρήση ηλεκτρονικών μέσων διενέργεια των γενικών συνελεύσεων των ανωνύμων εταιρειών, όχι μόνο τα μέλη του διοικητικού συμβουλίου για τα οποία αλλά για το σύνολο των μετόχων και των εισηγμένων εταιρειών. Το σχέδιο νόμου του υπουργείου Ανάπτυξης και Επενδύσεων, το οποίο κατατέθηκε τα μεσάνυχτα στη βουλή αναφέρει ότι η ρύθμιση αυτή κρίνεται αναγκαία μετά τα νέα δεδομένα που δημιούργησε η πανδημία .
Ειδικά ως προς τη γενική συνέλευση των ανωνύμων εταιρειών προβλέπεται μεν ότι για τη δυνατότητα συμμετοχής στη συνέλευση από απόσταση αρκεί σχετική πρόβλεψη στην πρόσκληση, όμως για τη διεξαγωγή της συνέλευσης αποκλειστικά με ηλεκτρονικά μέσα απαιτείται είτε καταστατική πρόβλεψη, είτε σπουδαίος λόγος. Σύμφωνα άλλη διάταξη του νομοσχέδιου «η πρόσκληση της γενικής συνέλευσης μπορεί να προβλέπει τη δυνατότητα συμμετοχής στη γενική συνέλευση από απόσταση με οπτικοακουστικά ή άλλα ηλεκτρονικά μέσα, χωρίς τη φυσική παρουσία του μετόχου στον τόπο διεξαγωγής της. Με τον ίδιο τρόπο μπορεί να διεξαχθεί η γενική συνέλευση, εάν συναινούν όλοι οι μέτοχοι.
- Λογιστικό επάγγελμα
Παρέχεται η δυνατότητα στο Οικονομικό Επιμελητήριο της Ελλάδας (Ο.Ε.) να ιδρύει ή να συμμετέχει σε αστικές μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα εταιρείες, οι σκοποί των οποίων είναι συναφείς με τους σκοπούς του Ο.Ε.Ε.
β. Αυξάνεται το ύψος του προστίμου που μπορεί να επιβάλλει το Πειθαρχικό Συμβούλιο του Ο.Ε.Ε. σε μέλη του σε 3.000 ευρώ κ.λπ.
Προσαρμόζονται οι πειθαρχικές ποινές και η διαδικασία επιβολής τους στα νέα δεδομένα λόγω της θέσπισης νέων νομοθετημάτων σχετικών με το επάγγελμα του οικονομολόγου και προβλέπεται η σύσταση νέων Πειθαρχικών Οργάνων.
Προβλέπεται διαδικασία ελέγχου του μητρώου των νομικών προσώπων παροχής λογιστικών και φοροτεχνικών υπηρεσιών που διασυνδέονται με τα αρχεία των λογιστών που μπορούν να υποβάλουν ηλεκτρονικά δηλώσεις στα συστήματα του υπουργείου Οικονομικών.
Αυξάνεται, από 1η Σεπτεμβρίου, το ποσοστό έκπτωσης των δαπανών επιστημονικής και τεχνολογικής έρευνας
Αυξάνεται, από 1η Σεπτεμβρίου, το ποσοστό έκπτωσης των δαπανών επιστημονικής και τεχνολογικής έρευνας και εκπίπτει από το φορολογητέο εισόδημα το 50% της εισφοράς σε νεοφυή επιχείρηση.
Αυτό προβλέπεται στο νομοσχέδιο για το παράνομο εμπόριο που κατατέθηκε στη Βουλή.
Αναλυτικά αναφέρεται ότι αυξάνεται, από 1.9.2020, το ποσοστό έκπτωσης των δαπανών επιστημονικής και τεχνολογικής έρευνας, στις οποίες περιλαμβάνονται και οι αποσβέσεις του εξοπλισμού και των οργάνων, που χρησιμοποιούνται για τις ανάγκες εκτέλεσης της επιστημονικής και της τεχνολογικής έρευνας, από τα ακαθάριστα έσοδα των επιχειρήσεων.
Συγκεκριμένα, αυτές οι δαπάνες, εκπίπτουν εφεξής από τα ακαθάριστα έσοδα των επιχειρήσεων κατά το χρόνο της πραγματοποίησής τους προσαυξημένες κατά ποσοστό 100% από 30% που ισχύει.
Όπως σημειώνεται στην αιτιολογική έκθεση η παροχή ισχυρότερων φορολογικών κινήτρων για Ε&Α μέσω της αύξησης του επιπλέον ποσοστού φορολογικής έκπτωσης, από +30% σε +100%, αναμένεται να βελτιώσει την επίδοση της Ελλάδας στους σχετικούς δείκτες, να δώσει ώθηση στην ερευνητική δραστηριότητα των επιχειρήσεων και να περιορίσει το φαινόμενο του braindrain με τη δημιουργία ποιοτικών θέσεων εργασίας. Η παροχή ισχυρότερων φορολογικών κινήτρων θα βοηθήσει και στην προσέλκυση άμεσων ξένων επενδύσεων στη χώρα καθώς διεθνείς όμιλοι εταιρειών θα αυξήσουν την ερευνητική τους δραστηριότητα στην Ελλάδα, η οποία πραγματοποιείται μέσω θυγατρικών ή συνδεδεμένων εταιρειών στο πλαίσιο συμβάσεων υπηρεσιών έρευνας και ανάπτυξης που έχουν συναφθεί μεταξύ της ελληνικής εταιρείας και συνδεδεμένης με αυτή εταιρείας (contract R&D).
Επιπρόσθετα, καθότι παρατηρούνται σημαντικές καθυστερήσεις στη διαδικασία υποβολής και εξέτασης αιτημάτων των επιχειρήσεων για τον έλεγχο και την πιστοποίηση των δαπανών για Ε&Α κρίνεται αναγκαία η επιτάχυνση της διαδικασίας αυτής, προκειμένου να περιοριστούν τα διαχειριστικά κόστη των επιχειρήσεων και να ενισχυθεί το αίσθημα φορολογικής ασφάλειας κατά την κατάρτιση των ετήσιων χρηματοοικονομικών καταστάσεών τους.
Προς αυτή την κατεύθυνση προκρίνεται η εισαγωγή μιας νέας, εναλλακτικής, διαδικασίας με στόχο την αξιοποίηση της τεχνογνωσίας του ιδιωτικού τομέα για τη σημαντική μείωση του φόρτου εργασίας της γενικής γραμματείας Έρευνας και Τεχνολογίας (Γ.Γ.Ε.Τ.). Σύμφωνα με τη νέα παράλληλη διαδικασία, οι επιχειρήσεις που θα την επιλέξουν μπορούν να επιταχύνουν την εξέταση των αιτημάτων τους υποβάλλοντας βεβαιώσεις από ορκωτούς λογιστές με τις οποίες πιστοποιείται η ορθότητα των λογιστικών εγγραφών. Η γενική γραμματεία θα διενεργεί έλεγχο μόνο στο φυσικό αντικείμενο των ερευνητικών σχεδίων, ήτοι τον χαρακτηρισμό των δαπανών ως Ε&Α, εντός αποκλειστικής προθεσμίας έξι μηνών. Κατά συνέπεια, αναμένεται να μειωθεί η γραφειοκρατική επιβάρυνση προς τις επιχειρήσεις, να αντιμετωπισθούν οι καθυστερήσεις στην εξέταση των αιτημάτων και να αναβαθμισθεί ποιοτικά η διενέργεια των ελέγχων από την υπηρεσία.
Εκπίπτει από το φορολογητέο εισόδημα το 50% της εισφοράς σε νεοφυή επιχείρηση
Εκπίπτει από το φορολογητέο εισόδημα του φυσικού προσώπου που εισφέρει κεφάλαιο (angel investor) σε κεφαλαιουχική εταιρεία που είναι εγγεγραμμένη στο Εθνικό Μητρώο Νεοφυών Επιχειρήσεων της γενικής γραμματείας Έρευνας και Τεχνολογίας, ποσό ίσο με το 50% του ποσού της εισφοράς του, αναλογικά ανά κατηγορία δηλωθέντος εισοδήματος, κατά το φορολογικό έτος εντός του οποίου πραγματοποιήθηκε η εισφορά.
Όπως αναφέρεται σχετικά, οι νεοφυείς επιχειρήσεις στα πρώτα χρόνια λειτουργίας τους είναι ιδιαίτερα ευάλωτες καθώς διέρχονται από την αποκαλούμενη «κοιλάδα του θανάτου», όπου αναπτύσσουν το προϊόν/υπηρεσία χωρίς να έχουν επαρκή έσοδα, διατρέχοντας σημαντικό κίνδυνο επιβίωσης. Η χρηματοδότησή τους στα πρώτα στάδια προέρχεται από ίδια κεφάλαια καθώς και από φίλους και τον κοινωνικό περίγυρο. Εντούτοις, το καινοτόμο εγχείρημα για να αναπτυχθεί επαρκώς και να καταστεί βιώσιμο χρήζει πρόσθετης χρηματοδότησης. Το ΕΣΠΑ συμβάλλει μέσω του EquiFund και των Επενδυτικών Κεφαλαίων (VCs) τα οποία επενδύουν αφού πρώτα διαπιστώσουν τα πρώτα χειροπιαστά αποτελέσματα για το καινοτόμο προϊόν / υπηρεσία (Prototype, Minimum Viable Product).
Συνεπώς, παρατηρείται ένα κενό χρηματοδότησης, το οποίο καλύπτεται από τους επενδυτικούς αγγέλους (angel investors), δηλαδή φυσικά πρόσωπα που εισφέρουν επενδυτικά κεφάλαια και βοηθούν με την εμπειρία και την τεχνογνωσία που διαθέτουν να περάσει επιτυχώς η νεοφυής επιχείρηση στα επόμενα στάδια.
Λόγω του κρίσιμου ρόλου των επενδυτικών αγγέλων και του υψηλού ρίσκου που αυτοί αναλαμβάνουν είναι αναγκαία η παροχή κινήτρων -σύμφωνα με τη διεθνή πρακτική - μέσω μειώσεως του φορολογητέου εισοδήματός τους, ισόποσης με ποσοστό επί του ποσού που επενδύεται. Με αυτόν τον τρόπο μειώνεται το ρίσκο και επιδιώκεται η αύξηση της επενδυτικής δραστηριότητας.
Έτσι, με το νομοσχέδιο ρυθμίζονται ο ρόλος των angel investors, οι κανόνες για τις επενδύσεις τους και τα φορολογικά κίνητρα που τους παρέχονται. Επιπλέον προβλέπονται αυστηρά πρόστιμα για όσους επιχειρήσουν να χρησιμοποιήσουν τη νομοθεσία με σκοπό την απόκτηση φορολογικού πλεονεκτήματος, που ματαιώνει τον σκοπό της.
Πρόσθετες αμοιβές για τα μέλη των Εθνικών Μητρώων Πιστοποιημένων Ελεγκτών και Αξιολογητών
Θεωρούνται πρόσθετες αμοιβές από 1.1.2017 και εφεξής κατά παρέκκλιση των διατάξεων του άρθρου 21 του ν.4172/2013 οι αποζημιώσεις που αναφέρονται στην οριζόμενη ΚΥΑ και αφορούν αμοιβές δημοσίων υπαλλήλων, ως μέλη των Εθνικών Μητρώων Πιστοποιημένων Ελεγκτών και Αξιολογητών.
Όπως αναφέρεται στην αιτιολογική έκθεση «λαμβανομένου υπόψη ότι η κοινή υπουργική απόφαση για τον καθορισμό των αποζημιώσεων έχει εκδοθεί από τις αρχές του 2017 και ήδη από το έτος αυτό πραγματοποιούνται αξιολογήσεις επενδυτικών σχεδίων για την υπαγωγή τους στα καθεστώτα ενισχύσεων του αναπτυξιακού ν. 4399/2016, καθώς και έλεγχοι επενδύσεων που είχαν υπαχθεί στους προηγούμενους αναπτυξιακούς νόμους (ν. 3299/2004 και ν. 3908/2011), ενώ για το μεγαλύτερο μέρος των αξιολογήσεων και ελέγχων που έχουν διενεργηθεί και διενεργούνται τόσο από δημόσιους υπαλλήλους όσο και από ιδιώτες μέλη των ΕΜΠΑ και ΕΜΠΕ δεν έχουν καταβληθεί μέχρι σήμερα οι προβλεπόμενες αποζημιώσεις, με αποτέλεσμα να φέρουν σε δυσχερή θέση τους συμμετέχοντες στις διαδικασίες αξιολόγησης και ελέγχου των επενδύσεων των αναπτυξιακών νόμων, προτείνονται οι εν λόγω ρυθμίσεις με αναδρομικότητα, προκειμένου να επιλυθούν προβληματισμοί που συνδέονται με το άρθρο 21 του ν. 4172/2013».
Επισημαίνεται ότι η δαπάνη για την κάλυψη των αποζημιώσεων αυτών προβλέπεται στον Προϋπολογισμό Δημοσίων Επενδύσεων και μάλιστα για τον σκοπό αυτό καταβάλλεται συγκεκριμένο ποσό παραβόλου από τους φορείς των επενδυτικών σχεδίων.