Το πρώτο προσαρμοσμένο στην Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία καθεστώς στήριξης παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές εγκρίθηκε χθες από την Κομισιόν και αφορά την Ιρλανδία. Στις Βρυξέλλες εκτιμούν ότι μέσα στο επόμενο διάστημα θα ακολουθήσουν κι άλλες χώρες, δεδομένου ότι η περαιτέρω ανάπτυξη των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας (ΑΕΠ) είναι βασικό εργαλείο της Ε.Ε.

 

για την επίτευξη των ενδιάμεσων περιβαλλοντικών στόχων το 2030 και του βασικού το 2050 για μηδενικές εκπομπές άνθρακα. Την απόφαση χαιρέτισε η εκτελεστική αντιπρόεδρος της Κομισιόν για την πολιτική Ανταγωνισμού, Μαργκρέτε Βεστάγκερ, υπογραμμίζοντας ότι το καθεστώς στήριξης της ηλεκτρικής ενέργειας από ΑΠΕ θα συμβάλει στη μετάβαση της Ιρλανδίας προς μια περιβαλλοντικά βιώσιμη οικονομία χαμηλών ανθρακούχων εκπομπών, σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία και τους κανόνες για τις κρατικές ενισχύσεις.

Θέσπιση του RESS

Όπως επισημαίνει η Επιτροπή, η Ιρλανδία προτίθεται να θεσπίσει μέτρο ενίσχυσης, με την ονομασία «καθεστώς στήριξης της ηλεκτρικής ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές» («Renewable Electricity Support Scheme - RESS»), συμπεριλαμβανομένης της ηλιακής φωτοβολταϊκής και της αιολικής ενέργειας. Το RESS θα συμβάλει στην επίτευξη του στόχου της Ε.Ε. για την ενέργεια από ΑΠΕ και θα βοηθήσει την Ιρλανδία να αυξήσει το ποσοστό των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας στο 70% του μίγματος ηλεκτρικής ενέργειάς της έως το 2030.

Οι παραπάνω κρατικές ενισχύσεις, που θα ισχύουν μέχρι το 2025, θα κατανέμονται από το RESS μέσω δημοπρασιών. Όλες οι επιλέξιμες τεχνολογίες θα ανταγωνίζονται σε αυτές τις δημοπρασίες, ενθαρρύνοντας τον ανταγωνισμό. Ωστόσο, η Ιρλανδία έχει δικαιολογήσει προτιμησιακή μεταχείριση για μικρή ποσότητα ηλιακής ενέργειας, καθώς και υπεράκτιας αιολικής ενέργειας, με βάση τις πιο μακροπρόθεσμες δυνατότητες αυτών των τεχνολογιών για τη χώρα.

Οι επιλεγέντες υποψήφιοι του RESS θα λάβουν στήριξη για διάστημα 15 ετών με τη μορφή προσαύξησης επιπλέον της αγοραίας τιμής. Οι ανταγωνιστικές δημοπρασίες μέσω των οποίων χορηγούνται οι ενισχύσεις θα καθορίσουν μια «τιμή άσκησης του δικαιώματος». Όταν η αγοραία τιμή είναι χαμηλότερη από αυτήν την «τιμή άσκησης του δικαιώματος», οι δικαιούχοι θα έχουν δικαίωμα να λαμβάνουν πληρωμές ίσες προς τη διαφορά μεταξύ των δύο τιμών. Ωστόσο, όταν η αγοραία τιμή είναι υψηλότερη από την «τιμή άσκησης του δικαιώματος», οι δικαιούχοι θα πρέπει να καταβάλλουν πληρωμές ίσες προς τη διαφορά μεταξύ των δύο τιμών. Αυτές οι πληρωμές θα επιστρέφονται στους Ιρλανδούς καταναλωτές με τη μορφή μειωμένων λογαριασμών ηλεκτρικής ενέργειας.

Για να συμβάλει στην ενίσχυση της αποδοχής από τους πολίτες και της στήριξης των φιλόδοξων στόχων της Ιρλανδίας για την ενέργεια από ανανεώσιμες πηγές, το RESS περιλαμβάνει ειδικές μορφές στήριξης έργων που αναπτύσσονται από κοινότητες ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και κοινοτήτων που φιλοξενούν έργα στηριζόμενα από το RESS.

Ενεργειακές κοινότητες

Μέσω των Ενεργειακών Κοινοτήτων, οι δήμοι, τα νοικοκυριά, αλλά και μικτά σχήματα (ΣΔΙΤ) αποκτούν ενεργό ρόλο στην παραγωγή, την αποθήκευση, την πώληση και γενικά διαχείριση καθαρής ενέργειας.

Σύμφωνα με το ιρλανδικό καθεστώς, τα σχέδια που αναπτύσσονται από κοινότητες ανανεώσιμων πηγών ενέργειας θα λάβουν επιχορηγήσεις και δάνεια, ενώ θα συμμετέχουν σε δημοπρασίες σε ειδική κατηγορία ώστε να εξασφαλίζεται η επιτυχία ορισμένου αριθμού αυτών. Οι κοινότητες που φιλοξενούν έργα στηριζόμενα από το RESS θα ωφεληθούν από ένα ταμείο στο οποίο όλοι οι δικαιούχοι του RESS θα καταβάλλουν εισφορές και το οποίο θα επενδύει σε ορισμένες τεχνολογίες και «βιώσιμους στόχους», συμπεριλαμβανομένης της εκπαίδευσης, της ενεργειακής απόδοσης, της βιώσιμης ενέργειας και πρωτοβουλιών δράσης για το κλίμα στις περιοχές γύρω από τα έργα του RESS.

Η Ιρλανδία έχει επίσης αναπτύξει λεπτομερές σχέδιο για την αξιολόγηση του RESS, στο οποίο περιλαμβάνεται ειδικότερα πλήρης ανάλυση του κόστους και του οφέλους των καινοτόμων μέτρων για τη στήριξη κοινοτήτων ανανεώσιμων πηγών ενέργειας.

Η Επιτροπή αξιολόγησε το ιρλανδικό καθεστώς με βάση τους κανόνες της Ε.Ε., αλλά και τις κατευθυντήριες γραμμές του 2014 για τις κρατικές ενισχύσεις στους τομείς του περιβάλλοντος και της ενέργειας. Η Κομισιόν διαπίστωσε ότι η ενίσχυση είναι αναγκαία και λειτουργεί ως κίνητρο, διότι οι τιμές δεν καλύπτουν πλήρως το κόστος παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από ΑΠΕ. Η ενίσχυση είναι επίσης αναλογική και περιορίζεται στο ελάχιστο αναγκαίο, αφού το ποσό ενίσχυσης θα καθορίζεται μέσω ανταγωνιστικών δημοπρασιών.

Κατά συνέπεια, η Επιτροπή κατέληξε στο συμπέρασμα ότι το ιρλανδικό RESS είναι σύμφωνο με τους κανόνες της Ε.Ε. για τις κρατικές ενισχύσεις, διότι προάγει την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές, σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία, χωρίς να στρεβλώνει αδικαιολόγητα τον ανταγωνισμό.

Υπενθυμίζεται ότι η κοινοτική οδηγία για την ενέργεια από ΑΠΕ θέτει δεσμευτικό στόχο να φτάσει η παραγωγή ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές το 32% έως το 2030.

*(Από τη Ναυτεμπορική)