Η προσφορά της Gazprom για την απόκτηση του ελέγχου του κρατικού πετρελαϊκού μονοπωλίου της Σερβίας έχει διχάσει την κυβέρνηση της χώρας. Η NIS ελέγχει σχεδόν το 60% της εσωτερικής αγοράς φυσικού αερίου και ακόμη μεγαλύτερο ποσοστό στους τομείς της βενζίνης και του πετρελαίου κίνησης και θέρμανσης.
Ο υπό κρατικό έλεγχο ρωσικός όμιλος φυσικού αερίου προτίθεται να πληρώσει 400 εκατ. ευρώ για το 51% της NIS, χωρίς να βρεθεί αντιμέτωπη με άλλες προσφορές. Το ποσό αυτό αντιστοιχεί σε λιγότερο από τη μισή ονομαστική αξία της NIS, που ανέρχεται σε 1,2 δις ευρώ. Σύμφωνα με τον υπουργό Οικονομίας Μλάντα Ντίκιτς, η συγκεκριμένη προσφορά είναι «ταπεινωτική», παρά το γεγονός ότι η Gazprom θα επενδύσει άλλα 500 εκατ. ευρώ στο διάστημα 2008-2012. Άλλα μέλη της κυβέρνησης, όμως, συμπεριλαμβανομένου και του πρωθυπουργού Βόισλαφ Κοστουνίτσα, θεωρούν ευπρόσδεκτη την ενίσχυση των οικονομικών δεσμών με τη Ρωσία, η οποία είναι ο βασικός σύμμαχος της Σερβίας στο θέμα του Κοσόβου.
Οι όροι της συμφωνίας, για την οποία η σερβική κυβέρνηση επιβεβαίωσε ότι είναι υπό διαπραγμάτευση, αναμένεται ότι θα βελτιωθούν μέσω της υπόσχεσης που δίνει η Gazprom για διέλευση ενός τμήματος του νοτίου αγωγού (South Stream) μέσω σερβικού εδάφους, γεγονός που θα διασφαλίσει σταθερά έσοδα από τα τέλη διέλευσης, αλλά και χαμηλότερες τιμές φυσικού αερίου για τις επόμενες δεκαετίες. Οι Ρώσοι υπόσχονται επίσης να ενισχύσουν την «ενεργειακή ασφάλεια» της Σερβίας, με την εγκατάσταση αποθήκευσης φυσικού αερίου. Σε αντάλλαγμα, η Gazprom, η θυγατρική της Gazpromneft, και η NIS θα διασφαλίσουν το μονοπώλιο στη διύλιση , καθώς και την απαγόρευση ανεξάρτητων εισαγωγών πετρελαίου και αερίου από ιδιώτες την επόμενη πενταετία.
Αποφεύγοντας τη διαδικασία υποβολής προσφορών, οι Ρώσοι θα αποτρέψουν την υποβολή υψηλότερων προσφορών από άλλες πετρελαϊκές εταιρείες της κεντρικής Ευρώπης, όπως την ουγγρική MOL και την αυστριακή OMV, οι οποίες έχουν εκδηλώσει ενδιαφέρον για τη NIS.
(δημοσιεύτηκε στην ΗΜΕΡΗΣΙΑ στις 4/1/2008)