Ακρίβεια και επιβράδυνση του ρυθμού ανάπτυξης, επιδεινώνοντας τους
δείκτες στην απασχόληση και τις αρνητικές επιπτώσεις από την πρόσφατη
πιστωτική κρίση σε παγκόσμιο επίπεδο επιφέρει η άνοδος των τιμών του
πετρελαίου.
Οι μόνοι, ίσως, κερδισμένοι από την άνοδο των τιμών
του πετρελαίου θα είναι οι πετρελαιοπαραγωγές χώρες. Με την προϋπόθεση
ότι το δολάριο δεν θα συνεχίσει να υποτιμάται έναντι του ευρώ, καθώς
έτσι πλήττεται η αγοραστική δύναμη των χωρών του ΟΠΕΚ. Κερδισμένοι
μπορεί να αποδειχθούν οι μέτοχοι πετρελαϊκών εταιρειών και, όπως
ανέφεραν αναλυτές στο Γαλλικό Πρακτορείο Ειδήσεων, ήδη έχουν ξεκινήσει
θετικές εκτιμήσεις για την πορεία των μετοχών των ενεργειακών κολοσσών.
Για παράδειγμα αναφέρουν τις ExxoMobil, BP, Shell κ.ά. Παράπλευρα κέρδη
αναμένονται και για τους παραγωγούς εναλλακτικών πηγών ενέργειας, όπως
είναι τα βιοκαύσιμα, η ηλιακή ενέργεια, καθώς θα αυξηθεί η ζήτηση για
πιο φθηνά καύσιμα.
Ομως, μεγάλοι χαμένοι θα είναι οι καταναλωτές,
καθώς πολλά καταναλωτικά προϊόντα επηρεάζονται από τις τιμές του
πετρελαίου. Επίσης, οι αεροπορικές εταιρείες θα έρθουν αντιμέτωπες με
μείωση των περιθωρίων κέρδους εξαιτίας της αύξησης του κόστους των
καυσίμων.
Πλήγμα στην ανάπτυξη
Ολα
αυτά δημιουργούν ένα εκρηκτικό μείγμα που πλήττει την ανάπτυξη και κατά
συνέπεια την απασχόληση και το διαθέσιμο εισόδημα. Πρόκειται για σοβαρή
εξέλιξη την ώρα που η παγκόσμια οικονομία προσπαθεί να ισορροπήσει
οριακά λόγω της πιστωτικής κρίσης και των επιπτώσεών της.
Οι
προβλέψεις συγκλίνουν στην εκτίμηση ότι η μέση τιμή του πετρελαίου το
2008 θα διαμορφωθεί υψηλότερα από την αντίστοιχη του 2007. Αυτό
πρακτικά σημαίνει ότι κατά τη διάρκεια του έτους θα ξεπεράσει τα 100
δολάρια και ίσως φτάσει και τα 110 δολάρια το βαρέλι. Σε μέσα ετήσια
επίπεδα αναμένεται άνοδος κατά 4,5%, ενώ ενδιάμεσα μπορεί να ξεπεράσει
το 15%. Η ανατίμηση αυτή εκτιμάται ότι θα πριμοδοτήσει τον πληθωρισμό
στην Ελλάδα κατά 0,10 της μονάδας σε ετήσια βάση και θα επιβραδύνει τον
ρυθμό ανάπτυξης κατά 0,1 έως 0,25 της μονάδας. Ηδη, η άνοδος της τιμής
του πετρελαίου το 2007 πριμοδότησε τον πληθωρισμό με περισσότερες από
0,6 ποσοστιαίες μονάδες.
Δολάριο
Καθοριστικός
παράγοντας στην εξέλιξη των τιμών του πετρελαίου και, συνεπώς για τις
επιπτώσεις του, θα παίξει η πορεία της αμερικανικής οικονομίας και η
ισοτιμία του δολαρίου. Διότι η ύφεση θα μειώσει τη ζήτηση και αυτό θα
επιφέρει αποκλιμάκωση των τιμών του πετρελαίου. Από την άλλη, η ύφεση
θα οδηγήσει σε μείωση επιτοκίων και αποδυνάμωση του δολαρίου που
ενισχύει την τιμή του μαύρου χρυσού. Από τον Σεπτέμβριο, άλλωστε, είχε
προβλέψει η MorgaStanley με ειδικό μοντέλο που χρησιμοποιεί ότι τιμές
πετρελαίου πάνω από 80 δολάρια οδηγούν την ισοτιμία ευρώ/δολαρίου πάνω
από το 1,45 και αναγκάζει την ΕΚΤ να μειώσει τα επιτόκια κατά 0,25 της
μονάδας. Αυτά επιβεβαιώθηκαν. Τώρα με τιμές πετρελαίου άνω των 100
δολαρίων οι ισορροπίες μεταξύ του ευρώ και του δολαρίου και η διαφορά
μεταξύ αμερικανικών και ευρωπαϊκών επιτοκίων θα παίξουν καθοριστικό
ρόλο.