Καταναλωτικό «κραχ» προκαλούν η πανευρωπαϊκή ακρίβεια λόγω πετρελαίου, αλλά και το αυξημένο κόστος χρήματος λόγω της πιστωτικής κρίσης.
Σύμφωνα με τα στοιχεία της Eurostat, οι πωλήσεις λιανικής στην ευρωζώνη μειώθηκαν τον Νοέμβριο κατά 1,4% σε σχέση με πέρυσι, καταγράφοντας τη μεγαλύτερη ετήσια πτώση από το 1997, όταν άρχισαν να καταγράφονται τα σχετικά στοιχεία. Σε σχέση με τον Οκτώβριο, οι πωλήσεις μειώθηκαν κατά 0,5%.
Αξίζει να τονιστεί ότι στα στοιχεία δεν περιλαμβάνεται η Γερμανία, που είναι η μεγαλύτερη οικονομία της ευρωζώνης και βαρόμετρο για τις ευρύτερες μακροοικονομικές εξελίξεις.
Με πληθωρισμό 3,1%
Η αιτία που οι Ευρωπαίοι άρχισαν να βάζουν «φρένο» στις καταναλωτικές τους συνήθειες είναι η ακρίβεια, λόγω πετρελαίου και άλλων πρώτων υλών. Ο Νοέμβριος, μάλιστα, ήταν ο μήνας κατά τον οποίο ο πληθωρισμός εκτινάχθηκε στο 3,1%, επίπεδο που είναι το υψηλότερο από τον Μάιο του 2001, παραμένοντας στο υψηλό αυτό ποσοστό και τον Δεκέμβριο, σύμφωνα με τα προκαταρκτικά, μη αναλυτικά στοιχεία της Eurostat.
Η βασική αιτία για την εκτίναξη του πληθωρισμού τον Νοέμβριο ήταν η κατά 3,4% αύξηση των τιμών των καυσίμων (9,7% σε ετήσια βάση) και η κατά 0,7% αύξηση σε μηνιαία βάση (4% σε ετήσια) των τιμών των τροφίμων, του καπνού και του αλκοόλ. Η ακρίβεια έχει αναγκάσει τους Ευρωπαίους καταναλωτές να περιορίσουν την εσωτερική ζήτηση, που ήταν η βασική κινητήριος δύναμη των καλών οικονομικών επιδόσεων της ευρωζώνης τα προηγούμενα χρόνια.
Το καταναλωτικό «κραχ» του Νοεμβρίου θεωρείται κακός οιωνός για τις οικονομικές εξελίξεις το 2008, κάτι που αποτυπώθηκε άλλωστε και στις δηλώσεις του επιτρόπου Νομισματικών Υποθέσεων Χοακίν Αλμούνια, αλλά και του Σλοβένου πρωθυπουργού και προεδρεύοντος στην Ε.Ε. Γιάνεζ Γιάνσα (βλέπε διπλανές στήλες).
Παράλληλα, παραμένει αβέβαιη η πλήρης επίπτωση της διεθνούς πιστωτικής κρίσης στην ευρωπαϊκή οικονομία, με τα επιτόκια στη διατραπεζική αγορά να έχουν ακριβήνει και να επιβαρύνουν τα χρέη των ευρωπαϊκών νοικοκυριών.
«Μπρος γκρεμός» για ΕΚΤ
Από την άλλη, η ΕΚΤ διστάζει να αυξήσει τα επιτόκια για να τιθασεύσει τον πληθωρισμό, όπως ενδεχομένως θα έκανε σε ανάλογη περίπτωση στο παρελθόν, αλλά ούτε τα μειώνει, καθώς θα κινδύνευε να φανεί «αφερέγγυα» στη δέσμευσή της για συγκράτηση του πληθωρισμού πάση θυσία στο 2%. Η ΕΚΤ συνεδριάζει αύριο, με τους αναλυτές να εκτιμούν ότι θα διατηρήσει αμετάβλητα στο 4% τα επιτόκια.