Αυτά τα ερωτήματα διατυπώνει η Eurobank στο τελευταίο εβδομαδιαίο δελτίο προβλέψεων ("7 ΗΜΕΡΕΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ", 18 Φεβρουαρίου 2021, Τεύχος 365), επισημαίνοντας ότι οι διακυμάνσεις στο μέτωπο του COVID-19 επηρεάζουν έντονα μια οικονομία σαν την ελληνική που ένα σημαντικό τμήμα του δυναμικού της επικεντρώνεται στην παραγωγή-παροχή τουριστικών υπηρεσιών. Είναι αυτονόητο ότι κλάδοι όπως ο τουρισμός, που προϋποθέτει τη μετακίνηση ταξιδιωτών από τη μια χώρα στην άλλη, αλλά και τα συμπληρωματικά σε αυτόν προϊόντα και υπηρεσίες, παρουσιάζουν αυξημένη ευαισθησία στην υγειονομική κρίση.
Λαμβάνοντας υπ’ όψιν τις προαναφερθείσες παρατηρήσεις, οι εκτιμήσεις για την πορεία των μακροοικονομικών μεταβλητών στην Ελλάδα (και όχι μόνο) υπόκεινται σε αυξημένο βαθμό αβεβαιότητας. Αυτό αναφέρεται και στις χειμερινές προβλέψεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής που δημοσιεύτηκαν την περασμένη εβδομάδα. Συγκεκριμένα, ο πραγματικός ρυθμός οικονομικής μεγέθυνσης στην Ελλάδα εκτιμάται ότι διαμορφώθηκε στο -10,0% το 2020 (-6,8% στην Ευρωζώνη), ενώ για τα έτη 2021 και 2022 προβλέπεται αύξηση του πραγματικού ΑΕΠ της τάξης του 3,5% και 5,0% αντίστοιχα (3,8% το 2021 και το 2022 για την Ευρωζώνη).
Στο Σχήμα 1 παρουσιάζεται η εξέλιξη των προβλέψεων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την Ελλάδα από τον χειμώνα 2019 μέχρι τον χειμώνα 2021[Οι εν λόγω προβλέψεις παρατίθενται σε αυτόν τον ηλεκτρονικό σύνδεσμο: https://ec.europa.eu/info/business-economy-euro/economic-performance-and-forecasts/economic-forecasts_en].
Σχήμα 1: Ελλάδα – Προβλέψεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τον Πραγματικό Ρυθμό Μεγέθυνσης των Ετών 2020, 2021 και 2022
Πριν το ξέσπασμα της υγειονομικής κρίσης, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προέβλεπε επιτάχυνση του ρυθμού μεγέθυνσης στο 2,4% το 2020 από 1,9% το 2019, και επιβράδυνση στο 2,2% το 2021. Το τελευταίο στοιχείο αντικατόπτριζε την επαναλαμβανόμενη αδυναμία της ελληνικής οικονομίας να ξεφύγει από τους χαμηλούς ρυθμούς μεγέθυνσης. Μετά το ξέσπασμα της πανδημίας οι προβλέψεις για την πορεία των οικονομιών διεθνώς αναθεωρήθηκαν έντονα επί τα χείρω. Στις εαρινές προβλέψεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (άνοιξη 2020) η αρχική εκτίμηση για την ύφεση στην Ελλάδα το 2020 ήταν στο -9,7%, οριακά καλύτερα από την πιο πρόσφατη εκτίμησή της στο -10,0% (χειμώνας 2021). Η τελευταία αναθεωρήθηκε επί τα χείρω κατά μια ποσοστιαία μονάδα σε σχέση με την αντίστοιχη του φθινοπώρου 2020 καθότι ενσωμάτωσε την αναμενόμενη αρνητική επίδραση του 2ου lockdown στα στοιχεία των εθνικών λογαριασμών του 4ου τριμήνου 2020.
Η αβεβαιότητα που συνοδεύει τη διαταραχή της πανδημίας του κορωνοϊού COVID-19 αποτυπώνεται κυρίως στην εξέλιξη των προβλέψεων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την πορεία της οικονομίας το 2021. Από το αρχικό σενάριο για ανάκαμψη 7,9% το 2021 η τελευταία εκτίμηση τοποθετεί την αύξηση του πραγματικού ΑΕΠ στο 3,5% και μεταθέτει την επιτάχυνση για το 2022 με ρυθμό της τάξης του 5,0%. Η πρόβλεψη για σχετικά ήπια ανάκαμψη το 2021 εξηγείται από τον 3ο γύρο των περιοριστικών μέτρων και από την εκτιμώμενη μερική ανάκτηση των τουριστικών εσόδων του 2019. Το 3ο lockdown που δύναται να χαρακτηριστεί ως η συνέχεια του 2ου με μεγαλύτερη ένταση, αναμένεται να έχει αρνητικές συνέπειες στα στοιχεία των εθνικών λογαριασμών του 1ου τριμήνου 2021 με αποτέλεσμα η ετήσια ύφεση του 1ου τρίμηνου 2021 να παραμείνει σε υψηλά επίπεδα. Τέλος, θα πρέπει να σημειώσουμε ότι στις προαναφερθείσες προβλέψεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής δεν έχει ενσωματωθεί η θετική επίδραση στους μακροοικονομικούς δείκτες της Ελλάδας από την αξιοποίηση των πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης. Αυτό το στοιχείο ενδέχεται να διαφοροποιήσει σημαντικά την επίδοση της οικονομίας στο 2ο εξάμηνο 2021 σε σχέση με το 1ο εξάμηνο 2021.