πολλές φορές επισημάνει ότι η διατήρηση των μονάδων είναι οικονομικά ασύμφορη. Μάλιστα όπως αναφέρεται στην έκθεση του ΑΔΜΗΕ, «η ΔΕΗ έχει αιτηθεί την επίσπευση της απόσυρσης των μονάδων αυτών κατά περίπου δύο έτη νωρίτερα», δηλαδή το 2021.
Τι αναφέρει ο ΑΔΜΗΕ
Η έκθεση Επάρκειας Ισχύος η οποία βρίσκεται στα χέρια της πολιτικής ηγεσίας του ΥΠΕΝ και αναμένεται το επόμενο διάστημα να αποσταλεί στις Βρυξέλλες, συμπεραίνει ότι το σενάριο πρόωρου σβησίματος των λιγνιτικών θα βάλει σε περιπέτειες το ενεργειακό σύστημα της χώρας. Μάλιστα, σε σχέση με την προηγούμενη μελέτη επάρκειας του ΑΔΜΗΕ, έχουν γίνει ορισμένες προσαρμογές, βάσει των εξελίξεων που μεσολάβησαν. Ειδικότερα, εξετάζονται δύο σενάρια:
Στο πρώτο Σενάριο Αναφοράς με τις μονάδες να σβήνουν το 2023, η επάρκεια του συστήματος ηλεκτροπαραγωγής κρίνεται εν γένει ικανοποιητική. Θεωρείται ωστόσο ευάλωτη για το 2021, κατά το οποίο αποσύρεται λιγνιτική ισχύς, δίχως όμως να έχουν προστεθεί άλλες μονάδες στο σύστημα. «Υπό δυσμενείς συνθήκες υπάρχει πιθανότητα το σύστημα παραγωγής να μην μπορεί να ικανοποιήσει επαρκώς τις αιχμές φορτίου», σημειώνεται από τους συντάκτες της έκθεσης.
Στο δεύτερο Σενάριο Πρόωρης Απόσυρσης Λιγνιτικών Μονάδων - βάσει του νέου αιτήματος της ΔΕΗ αποσύρονται έως το τέλος του 2021 - η επιδείνωση στην επάρκεια του συστήματος ηλεκτροπαραγωγής κρίνεται δραματική, κυρίως τη διετία 2021-2022, με μοναδικές ενισχύσεις του συστήματος, στα μέσα του 2022, τη νέα μονάδα φυσικού αερίου της «Μυτιληναίος» στη Βοιωτία και την ηλεκτρική διασύνδεση με τη Βουλγαρία. Η επάρκεια του συστήματος θα βελτιωθεί από τις αρχές του 2023, οπότε μπαίνει σε πλήρη λειτουργία και η νέα μονάδα “Πτολεμαΐδα V”.
Συμπερασματικά, ο ΑΔΜΗΕ αναφέρει ότι η απολιγνιτοποίηση της ηλεκτροπαραγωγής πρέπει να συμβαδίζει χρονικά με την ένταξη νέας ισχύος. Διαφορετικά, η επάρκεια του συστήματος θα είναι πλήρως εξαρτώμενη από τις διαμορφούμενες κλιματολογικές και υδρολογικές συνθήκες αλλά και τις εισαγωγές ρεύματος από τις γειτονικές χώρες. Εν γένει, φαίνεται ότι υπάρχει αυξημένη πιθανότητα το σύστημα παραγωγής να μην μπορεί να ικανοποιήσει επαρκώς τις αιχμές φορτίου, ενώ υπό ιδιαίτερα δυσμενείς συνθήκες (υψηλή ζήτηση ή/και χαμηλή υδραυλικότητα) υπάρχει κίνδυνος μη επαρκούς κάλυψης ακόμη και χαμηλότερων φορτίων.
Γιατί είναι ευάλωτο το σύστημα
Τι καθιστά το σύστημα πιο ευάλωτο σήμερα, αυξάνοντας άρα και την αναγκαιότητα διατήρησης των λιγνιτικών σε εφεδρεία; Οι διαφοροποιήσεις στη νέα μελέτη του ΑΔΜΗΕ, έναντι της προηγούμενης, είναι οι εξής:
α) η Πτολεμαΐδα V εκτιμάται ότι θα τεθεί σε λειτουργία στο τέλος του 2022 (αντί των αρχών του 2022).
β) ο Υδροηλεκτρικός Σταθμός Μεσοχώρας (160 MW) δεν θα λειτουργήσει έως το 2023 (προβλεπόταν λειτουργία στις αρχές του 2022).
γ) η δεύτερη νέα μονάδα ορυκτού αερίου ισχύος 825 MW θεωρείται ότι δεν θα λειτουργήσει ως το 2023.
δ) συμπεριλαμβάνεται η διασύνδεση της Κρήτης με το ηπειρωτικό σύστημα ηλεκτρισμού, οπότε η ζήτηση θα είναι μεγαλύτερη σε σχέση με τη προηγούμενη μελέτη.
Επίσης, θεωρείται αμφίβολο εάν θα τεθεί σε πλήρη ισχύ η «Μεγαλόπολη 5» καθώς η ολοκλήρωση της αναβάθμισης του συστήματος μεταφοράς ρεύματος της Πελοποννήσου έχει κολλήσει λόγω δικαστικών εμπλοκών.
Πάντως, είναι αξιοσημείωτο ότι στην τεχνική έκθεση του ΑΔΜΗΕ δεν έχει ληφθεί υπόψη η ανάπτυξη των αιολικών που ήδη έχει ξεπεράσει κατά 16% τις προβλέψεις του ΕΣΕΚ (ήτοι 3.281 MW) για το 2020 φτάνοντας τα 3.809,5 MW, ούτε η προοπτική ένταξης νέας αποθηκευτικής ισχύος.
Σε κάθε περίπτωση, με το …χαρτί του ΑΔΜΗΕ, η ΔΕΗ θα στηρίξει το αίτημά της για τη δημιουργία μηχανισμού στρατηγικής εφεδρείας (strategic reserve) την περίοδο 2021-2023 στον οποίο θα ενταχθούν για οικονομική στήριξη οι μονάδες που θα αποσυρθούν. Η επιχείρηση ζητά επίσης αποζημίωση για την κάλυψη έκτακτων εξόδων που σχετίζονται με την παύση λειτουργίας τεσσάρων ορυχείων λιγνίτη και μονάδων της ΔΕΗ, με την επικεφαλής της Γενικής Διεύθυνσης Ανταγωνισμού Μαργκρέτ Βεστάγκερ να αναφέρει σε διαδικτυακή συνάντηση που είχε προ ημερών με τον κ. Σκρέκα ότι, η Επιτροπή εξετάζει τη νομική βάση για την εφαρμογή του μέτρου.
Το αίτημα της ΔΕΗ θα πρόωρο λουκέτο στις λιγνιτικές της μονάδες «κουμπώνει» και με το πράσινο «success story» που …πλασάρει στις αγορές προωθώντας και τη νέα μεγάλη ομολογιακή έκδοση του μισού δισ. ευρώ. Όπως ανέφερε ο επικεφαλής της επιχείρησης κ. Γιώργος Στάσσης, μιλώντας την περασμένη εβδομάδα στους θεσμικούς επενδυτές, στόχος είναι ο περιορισμός των εκπομπών CO2 κατά 40% έως το 2022, ο οποίος θα επιτευχθεί με το σταδιακό κλείσιμο των λιγνιτικών μονάδων και τη μετατόπιση της παραγωγής ρεύματος προς τις ΑΠΕ.