Δηλαδή να καταλάβουμε τι μας λένε και να βρούμε και το θάρρος να το εφαρμόσουμε. Να μάθουμε με λίγα λόγια να εκτελούμε σωστά τις εντολές. Ας είναι. Τι μας είπαν λοιπόν οι Ξένοι σε απλά ελληνικά και σύμφωνα με την δική μας ερμηνεία;
Το βασικό εύρημα είναι ότι για τουλάχιστον 10 χρόνια ακόμα, οι Έλληνες θα πληρώνουν για να επιδοτούνται οι Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας. Το δεύτερο εύρημα των Ξένων είναι ότι όχι μόνο θα πληρώνουμε μέχρι το 2030, αλλά θα πρέπει να δώσουμε κάτι παραπάνω, γιατί με τον ρυθμό που πληρώνουμε τώρα, θα βρεθούμε να χρωστάμε στους παραγωγούς ΑΠΕ από 1,7 έως 4,2 δισ. ευρώ στο τέλος της περιόδου.
Εκεί που νομίζαμε ότι "το κόστος τους είναι πλέον χαμηλότερο από αυτό των συμβατικών σταθμών ", αυτά τα νέα μας έφεραν μια μικρή ζαλάδα. Παρ΄ όλη την διανοητική σύγχυση που μας προκάλεσαν όμως, διατηρούμε την αγάπη στο πεπρωμένο μας - Amor Fati.
Ποια είναι λοιπόν η άποψη των Ξένων για το πως μέχρι τώρα αντιμετωπίσαμε το πρόβλημα και τι προτείνουν για το μέλλον;
Μια παρατήρηση τους είναι ότι καταφέραμε να χαρίσουμε στις ΑΠΕ πολύ υψηλές εγγυημένες ταρίφες. Με την λογική ότι στην περίοδο της κρίσης έπρεπε ο ελληνικός λαός να πριμοδοτήσει με τεράστιες επιδοτήσεις (υψηλότερες από την Γερμανία) τις αντιπαραγωγικές επενδύσεις στις ΑΠΕ γιατί αλλιώς (λόγω της κρίσης) οι επενδυτές θα δίσταζαν να τις κάνουν μόνοι τους.
Μια άλλη παρατήρηση είναι ότι προσπαθήσαμε να συσκοτίσουμε το θέμα αναγκάζοντας τους προμηθευτές να περάσουν την χρέωση στους καταναλωτές. Δίνοντας συγχρόνως εντολή στην ΔΕΗ να μην το κάνει. Είτε κοροϊδεύουμε, είτε καταστρέφουμε τον ανταγωνισμό. Πολιτικός καιροσκοπισμός του χειρίστου είδους. Οι Ξένοι δεν διστάζουν να ειρωνευτούν (ευγενικά) το μοντέλο που χρησιμοποιήθηκε για να υπολογίσει την χρέωση αυτή φέρνοντας στην επιφάνεια ένα βασικό του πρόβλημα. Συνέκρινε το σύστημα με τις ΑΠΕ με ένα (counterfactual) σύστημα στο οποίο δεν θα κάναμε τις αποτελεσματικότερες δυνατές επενδύσεις για να υποκαταστήσουμε την ενέργεια των ΑΠΕ. Η υπόθεση ήταν ότι θα καθόμαστε με σταυρωμένα τα χέρια.
Αυτά όμως είναι περασμένα. Τι προτείνουν για το μέλλον οι Ξένοι; Το χαρακτηριστικό των προτάσεών τους είναι ότι υποβαθμίζουν λύσεις που δεν είναι "προσήκουσες" στην περίφημη ελληνική πραγματικότητα. Προφανώς, όπως όλοι οι Ξένοι που μας επισκέπτονται συχνά, προειδοποιήθηκαν σχετικά.
Παράδειγμα: περιλαμβάνει στις λύσεις την χρηματοδότηση του ελλείματος από τον Ταμείο Ανασυγκρότησης. Που έχει γίνει το φάρμακο για ότι πρόβλημα της στιγμής αντιμετωπίζουν οι πολιτικοί μας. Υπογείωση του δικτύου; Έξυπνοι μετρητές; Έλλειμμα ΕΛΑΠΕ; Ποιος θα πρωτοπάρει για να κλείσουν οι τρύπες; Αλλά κυρίως με ποια κριτήρια αποφασίζεται αν τα λεφτά αυτά δεν θα πιάσουν περισσότερο τόπο σε κάποιο άλλο τομέα; Μπορεί να "είναι τζάμπα" αλλά δεν παύουν γι' αυτό να έχουν κόστος ευκαιρίας για το κοινωνικό σύνολο.
Παράδειγμα υποβάθμισης εναλλακτικών λύσεων. Είναι προφανές (και οι Ξένοι δεν μπορούν να αποφύγουν να το αναφέρουν λακωνικά) ότι μέρος της λύσης θα μπορούσε να είναι η εθελούσια συνεισφορά των επιδοτούμενων. Όχι με την μείωση των τιμών τους αλλά με την μεταφορά ενός μέρους των αμοιβών τους στην αγορά. Όπου ορισμένοι καταναλωτές αγοράζοντας πράσινη ενέργεια εθελοντικά θα συμβάλουν στην μείωση της δαπάνης για αυτούς που πληρώνουν αναγκαστικά.
Μια άλλη λύση που αναφέρεται αλλά υποβαθμίζεται είναι αυτή του δανεισμού του ΕΛΑΠΕ. Να δανείζεται το έλλειμά του και να αρχίσει να αποπληρώνεται το δάνειο όταν η τιμή του ρεύματος γίνει υψηλότερη από τις εγγυημένες τιμές. Έχει προταθεί άλλα δεν έχει προχωρήσει στην Γερμανία. Ίσως γιατί κανείς δεν πιστεύει ότι η αντιστροφή των τιμών θα συμβεί στο προβλεπτό μέλλον. Γιατί όμως να μην δοκιμάσουμε; Μήπως αμφιβάλουμε ότι οι ΑΠΕ θα είναι πλέον ανταγωνιστικές στην αγορά χωρίς επιδοτήσεις μετά από 10 χρόνια;
Τέλος, οι Ξένοι δεν τόλμησαν ούτε να ψιθυρίσουν την πραγματική εναλλακτική επιλογή. Να καταργηθεί πλήρως η επιδότηση των ΑΠΕ και η αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής να βασιστεί σε ένα γενικό φόρο άνθρακα του οποίου τα έσοδα θα επιστρέφονται στους πολίτες. Αλλά μην ζητάμε πολλά για 20 χιλιάδες ευρώ (συν ΦΠΑ;). Με τον κατάλογο των εναλλακτικών λύσεων που ετοίμασαν οι Ξένοι έβγαλαν την αμοιβή τους. Η μπάλα τώρα στους πολιτικούς (και πνευματικούς!) μας ηγέτες.