Ένας από τους άξονες που αναδείχθηκαν είναι ο λίγο γνωστός συσχετισμός θαλασσών – κλίματος, καθώς όχι μόνο το θαλάσσιο περιβάλλον επιβαρύνεται από την προϊούσα κλιματική κρίση, αλλά το ίδιο αποτελεί λύση για την υπερθέρμανση του πλανήτη, αν διατηρούμε την οικολογική του ισορροπία και υγεία.
Οι ετήσιες διασκέψεις του ΟΗΕ για το κλίμα σταδιακά αναγνωρίζουν αυτόν τον έντονο συσχετισμό και την αξία του ωκεανού για την πλανητική υγεία.
Η «ΔΙΑΚΗΡΥΞΗ του Μπακού για τους Ωκεανούς» που συζητείται φέτος στην COP29 στο Αζερμπαϊτζάν (11- 22 Νοεμβρίου) αναγνωρίζει τη ζωτική σημασία των ωκεανών για την επίτευξη των στόχων μετριασμού και προσαρμογής στην κλιματική αλλαγή.
Ο ωκεανός, ως η μεγαλύτερη φυσική «καταβόθρα» άνθρακα, απορροφά περίπου το 25%-30% των ανθρωπογενών εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα και το 90% της θερμότητας που προκαλείται από αέρια του θερμοκηπίου.
Ως εκ τούτου, οι λύσεις που βασίζονται στον ωκεανό είναι κρίσιμες για την επίτευξη του στόχου του 1,5°C.
Η ΔΙΑΚΗΡΥΞΗ τονίζει την ανάγκη για πληρέστερη παρακολούθηση των ωκεανών, προκειμένου να προβλεφθεί η μελλοντική θέρμανση και να προσδιοριστούν οι απαραίτητες μειώσεις εκπομπών.
Οι πληροφορίες αυτές είναι καθοριστικής σημασίας για τον σχεδιασμό αλλά και την υλοποίηση των Εθνικά Καθορισμένων Συνεισφορών (NDCs) και των Εθνικών Σχεδίων Προσαρμογής (NAPs), που στοχεύουν στην προστασία των κοινωνιών, της θαλάσσιας ζωής και των υποδομών από την άνοδο της στάθμης της θάλασσας, την αύξηση της θερμοκρασίας και τις ακραίες καιρικές συνθήκες.
Η ΔΙΑΚΗΡΥΞΗ υπογραμμίζει επίσης την ανάγκη για διαφάνεια και ισότιμη χρηματοδότηση, καθώς και για συνεργασίες που θα προωθήσουν μια μπλε οικονομία βασισμένη στην αειφορία.
Ο Παγκόσμιος Στόχος Βιωσιμότητας του ΟΗΕ υπ’ αριθμ. 14 που αναφέρεται στην προστασία του θαλασσίου περιβάλλοντος είναι από τους πλέον υποχρηματοδοτούμενους στόχους.
Πρέπει να χρηματοδοτήσουμε περαιτέρω δράσεις για τη διασφάλιση υγιών θαλάσσιων οικοσυστημάτων και τη βιώσιμη χρήση των θαλάσσιων πόρων, καθώς θα βοηθήσουν περαιτέρω στην αντιμετώπιση των απωλειών που προκύπτουν από τις κλιματικές αλλαγές.
ΕΠΙΠΛΕΟΝ, αναγνωρίζεται η σημασία των μικρών νησιωτικών κρατών και των παράκτιων περιοχών, τα οποία απαιτούν άμεση και επαρκή επένδυση, μεταφορά τεχνολογίας και ανάπτυξη δυνατοτήτων για την αντιμετώπιση της καταστροφής των θαλάσσιων και παράκτιων οικοσυστημάτων.
Παράλληλα, η ανάπτυξη των συστημάτων παρακολούθησης των πολικών περιοχών και των βαθιών ωκεανών είναι κρίσιμη για την παρατήρηση και τη μελέτη της υγείας των ωκεανών και των οικοσυστημάτων τους.
Η ΔΙΑΚΗΡΥΞΗ του Μπακού καλεί όλες τις χώρες, τους οργανισμούς και τους ιδιώτες επενδυτές να στηρίξουν οικονομικά και να επενδύσουν στη γνώση για τους ωκεανούς, καθώς και να αναλάβουν πρόσθετη δράση, με σκοπό να προωθήσουν τις κοινές προτεραιότητες που μοιράζονται οι συνδιασκέψεις για το κλίμα, τη βιοποικιλότητα και την απερήμωση.
Η Ελλάδα, η οποία έχει ήδη κινηθεί προς αυτές τις κατευθύνσεις, είναι από τις ηγέτιδες χώρες στην ατζέντα της προστασίας των θαλασσών.
*Προέδρου της Επιτροπής Περιβάλλοντος της Βουλής, ειδικής απεσταλμένης του πρωθυπουργού για τους Ωκεανούς, βουλευτή Ν. Ηλείας, Ν.Δ.
(από την εφημερίδα "ΝΑΥΤΕΜΠΟΡΙΚΗ")