Στα ύδατα του Βορείου Αιγαίου πλέει από χθες το απόγευμα το πλωτό γεωτρύπανο που έχει ενοικιάσει η τουρκική εταιρεία πετρελαίου (ΤΡΑΟ) προκειμένου να πραγματοποιήσει έρευνες εξόρυξης πετρελαίου.
Η Αθήνα, που δεν έχει καμία επίσημη ενημέρωση για το πρόγραμμα και τις θέσεις που θα «χτυπήσει» το πλωτό γεωτρύπανο, παρακολουθεί «με προσοχή αλλά διακριτικά», όπως είπε στρατιωτική πηγή, το δρομολόγιο τού αυστραλιανής ιδιοκτησίας πλωτού.
Σε Καλλίπολη και Ρόδο
Σύμφωνα ωστόσο με δημοσιεύματα μερίδας του τουρκικού Τύπου, προ εβδομάδων, οι έρευνες θα γίνουν εντός των τουρκικών υδάτων: στην περιοχή της Καλλίπολης και στην περιοχή Τάντζα, μεταξύ Ρόδου και Κω. Ειδικοί αναλυτές στην Αθήνα, πάντως, σημειώνουν με νόημα ότι η αυστραλιανή εταιρεία δεν έχει δημοσιοποιήσει στην ιστοσελίδα της τις περιοχές ερευνών, όπως με ακρίβεια αναφέρει για άλλες ερευνητικές δραστηριότητες είτε του ίδιου μέσου είτε άλλων της ιδιοκτησίας της ανά τον κόσμο... Το Αtwood Southern Cross βρίσκεται από τον Δεκέμβριο στη Μαύρη Θάλασσα και τελευταία ήταν για συντήρηση στην περιοχή Τούζλα της Κωνσταντινούπολης. Από τα Δαρδανέλλια πέρασε χθες, γύρω στις 4 μ.μ. και εκινείτο νοτιοανατολικά της Ίμβρου ρυμουλκούμενο με 2 μίλια την ώρα λόγω και της θαλασσοταραχής. Όπως προκύπτει από την ιστοσελίδα της αυστραλιανής εταιρείας, η μίσθωση του γεωτρύπανου από την ΤΡΑΟ περιλαμβάνει και τμήμα του Φεβρουαρίου- μετά θα συνεχίσει στην Ιταλία...
Δύο λόγοι
Το αυξημένο ενδιαφέρον της Ελλάδας για την κίνηση του πλωτού γεωτρύπανου οφείλεται, σύμφωνα με διπλωματικές πηγές, σε δύο λόγους:
● Πρώτον, γιατί μέχρι τώρα η Τουρκία δεν έχει επιχειρήσει έρευνες αυτής της μορφής για πετρέλαιο στο Αιγαίο.
● Δεύτερον, γιατί οι συγκεκριμένες έρευνες- όπως και άλλες στην Κύπρο- έχουν ενταχθεί εδώ και έναν χρόνο στα «θέματα ενδιαφέροντος» του πανίσχυρου Συμβουλίου Εθνικής Ασφαλείας που ασχολείται μόνο με θέματα πρώτης προτεραιότητας...
Μάλιστα τον περασμένο Φεβρουάριο υπήρξαν ημιεπίσημες ανακοινώσεις για έρευνες πετρελαίου και φυσικού αερίου «στα ανοιχτά της Ίμβρου»...
Τα στοιχεία αυτά- και σε συνδυασμό με την παλιά αξίωση της Άγκυρας για έρευνες και σε περιοχές που δεν της ανήκουν- έχουν δημιουργήσει όπως έλεγαν αρμόδιες πηγές ερωτηματικά, κατά πόσον αυτές θα γίνουν εντός των 6 ναυτικών μιλίων ή στα διεθνή ύδατα. Για το πετρέλαιο στο Αιγαίο έχει προκληθεί αρκετές φορές ένταση μεταξύ των δύο χωρών. Η πρώτη ήταν όταν στις αρχές της δεκαετίας του ΄70 η Τουρκία δημοσίευσε χάρτες με περιοχές προς εκχώρηση για έρευνα, που έφθαναν μέχρι το μέσον του Αιγαίου. Το 1976 υπήρξε νέα ένταση με το «Χόρα»- υπήρξε τότε προσωρινή ρύθμιση με το πρωτόκολλο της Βέρνης. Το 1987 Ελλάδα και Τουρκία έφθασαν στα πρόθυρα του πολέμου, όταν η Άγκυρα έβγαλε στο Αιγαίο το ωκεανογραφικό «Σισμίκ» για επιστημονικές έρευνες. Μικρή ένταση υπήρξε και το φθινόπωρο από κίνηση ερευνητικού σκάφους ανοιχτά του Καστελλόριζου. Μάλιστα τον Μάιο του 2006 η Αθήνα αποδέχθηκε την παρουσία Τούρκων επιστημόνων σε γερμανικό πλοίο που πραγματοποιούσε επιστημονικές- σεισμολογικές έρευνες στο Αιγαίο, βορείως της Κρήτης.
Π. Δούκας: Κοινές Έρευνες αλλά όχι στο Αιγαίο
Κοινές έρευνες Ελλάδας και Τουρκίας για πετρέλαιο σε διάφορες περιοχές του κόσμου- αλλά όχι στο Αιγαίο- προτείνει ο υφυπουργός Εξωτερικών κ. Π. Δούκας.
Σύμφωνα με όσα είπε ο υφυπουργός στην τουρκική εφημερίδα «Χουριέτ», οι ελληνικές εταιρείες πετρελαίου είναι έτοιμες να υπογράψουν «για μεγάλες δουλειές» στην Τουρκία, ενώ προανήγγειλε και πιθανή συνεργασία των αεροπορικών βιομηχανιών των δύο χωρών στον τομέα της Πολιτικής Αεροπορίας. «Επιθυμούμε», είπε ο κ. Δούκας, «να αγοράσουμε εγκαταστάσεις πετρελαίου, να κατασκευάσουμε νέες και να κάνουμε εμπόριο πετρελαίου. «Πέραν αυτού», πρόσθεσε, «στην περίπτωση που υπάρχουν νόμιμες άδειες, μπορούν οι δύο χώρες να αναζητήσουν, ακόμη, μαζί πετρέλαιο σε διάφορες περιοχές του κόσμου».
«Και στο Αιγαίο;», ρωτήθηκε. «Όχι, όχι. Μόνο στις περιοχές όπου έχουν δοθεί άδειες για έρευνα», είπε.
Και με ΕΑΒ
Κατά την επίσκεψη του κ. Καραμανλή στην Τουρκία, στην ελληνική αντιπροσωπεία συμμετείχε και ο διευθύνων σύμβουλος της ΕΑΒ κ. Τ. Φιλιππάκος. Όπως είπε στα «ΝΕΑ», είχε συναντήσεις με την ηγεσία των εταιρειών Τurkish Τechnic και Τurkish Αerospace, όπου και διερευνήθηκαν σε αρχικό επίπεδο οι δυνατότητες πιθανής συνεργασίας στον πολιτικό τομέα, π.χ. συντήρηση επιβατικών αεροσκαφών. Ομάδες από τις δύο πλευρές θα αξιολογήσουν τις υπάρχουσες τεχνικές δυνατότητες για συνεργασίες στις οποίες περιλαμβάνεται και η κοινή παραγωγή προϊόντων για εξαγωγές σε τρίτους.
Χθες, πάντως, στο Αιγαίο εισήλθαν χωρίς άδεια 14 τουρκικά F-16 (δύο οπλισμένα) τα οποία παραβίασαν μία φορά τον εθνικό εναέριο