Μαρία Γκάλι: Ο Μετασχηματισμός του ΔΕΣΦΑ τον Καθιστά Σημαντικό Παίκτη της Ενεργειακής Μετάβασης

Μαρία Γκάλι: Ο Μετασχηματισμός του ΔΕΣΦΑ τον Καθιστά Σημαντικό Παίκτη της Ενεργειακής Μετάβασης
του Αδάμ Αδαμόπουλου
Πεμ, 8 Ιουλίου 2021 - 16:15

Η χθεσινή δια ζώσης συνάντηση της διοίκησης του ΔΕΣΦΑ με τους εκπροσώπους του Τύπου έβγαλε είδηση: Από πρώτης Ιανουαρίου 2022 μειώνονται οι ταρίφες του Διαχειριστή. Συγκεκριμένα, η μείωση θα κυμαίνεται μεταξύ 17-24% για τα τιμολόγια μεταφοράς και LNG αναλόγως του σημείου εισόδου του καυσίμου

γεγονός που αναμένεται να ελαφρύνει τα κόστη για τους συνολικά 49 χρήστες του Εθνικού Συστήματος Μεταφοράς Αερίου και τους άλλους 33 του τερματικού σταθμού LNG της Ρεβυθούσας. Όπως ανέφερε η Διευθύνουσα Σύμβουλος του ΔΕΣΦΑ Μαρία Ρίτα Γκάλι, πρόκειται για εξέλιξη που προκύπτει από τον οικείο κανονισμό τιμολόγησης που έχει εγκρίνει η ΡΑΕ, σύμφωνα με τον οποίο όταν ο ΔΕΣΦΑ προβαίνει σε υπαρανάκτηση εσόδων υποχρεούται να επιστρέφει ένα τμήμα τους στους καταναλωτές, μέσω μειώσεων των τιμολογίων του.

Στη χθεσινή εκδήλωση τα μέλη της διοίκησης του Διαχειριστή προέβησαν σε μια συνοπτική παρουσίαση του 10ετούς προγράμματος ανάπτυξης της εταιρείας για την περίοδο 2021-2030, με έμφαση στην πράσινη μετάβαση, στο οποίο όπως είπαν έχουν ενταχθεί συνολικά 28 έργα με συνολικό προϋπολογισμό της τάξης των 540 εκατ. ευρώ που όπως τονίστηκε, θα έχουν υψηλή προστιθέμενη αξία τόσο για την ανάπτυξη των Περιφρειών της χώρας, όσο και ευρύτερα της ελληνικής οικονομίας. Προκειμένου να χρηματοδοτήσει το πρόγραμμα ο ΔΕΣΦΑ θα εκδόσει ομολογιακό δάνειο 400 εκατ. ευρώ και για αυτό το λόγο βρίσκεται σε προχωρημένες διαπραγματεύσεις με τις τέσσερις συστημικές τράπεζες, Εθνική, Eurobank, Alpha και Πειραιώς. Όπως ειπώθηκε χαρακτηριστικά κατά τη χθεσινοβραδυνή συνάντηση με τον Τύπο, η συμφωνία σφραγίζει την εμπιστοσύνη του ελληνικό χρηματοπιστωτικού συστήματος και επιτρέπει στον ΔΕΣΦΑ να υλοποιήσει το επενδυτικό πρόγραμμά του.

Όπως είπε η κα Γκάλι, αυτή η δεκαετία δίνει μια μοναδική δυνατότητα ανάπτυξης του ΕΣΦΑ , αλλά και για την τόνωση της εξωστρέφειας της εταιρείας. Όπως είπε η ίδια –σ.σ. υποβαθμίζοντας κατά πάσα πιθανότητα τα πραγματικά μεγέθη - η εγχώρια κατανάλωση φυσικού αερίου θα έχει φθάσει στην κορύφωσή της για θα ανέλθει στα 7 bcm. από τα 5,6 bcm το 2020. Ήδη, αναφέρθηκε, το α’ εξάμηνο του 2021 καταγράφεται αύξηση της τάξης του 14,11%, με 33,8 TWh, ενώ επί του συνόλου της ζήτησης, που περιλαμβάνει εγχώρια κατανάλωση και εξαγωγές, υπολογίζεται, σε 7,29% με 37,47 ΤWh, γεγονός που καταδεικνύει τη ραγδαία άνοδο της κατανάλωσης φυσικού αερίου στη χώρα.

Σύμφωνα με τα στοιχεία που δόθηκαν κατά τη χθεσινή εκδήλωση, η παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας απορροφά σχεδόν τα 2/3 της εγχώριας κατανάλωσης, με 20,43 TWh, ή ποσοστό υψηλότερο του 60%, με τον όγκο αυτό να είναι αυξημένος κατά 14,47% από την αντίστοιχη χρονική περίοδο πέρυσι.

Επίσης, ενισχυμένη κατά 6,59% είναι η κατανάλωση που προέρχεται από τα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις μέσω των δικτύων διανομής, με 7,60 TWh, και αντιστοιχεί στο περίπου 23% της συνολικής ζήτησης, ενώ ανάλογη αυξητική τάση εμφανίζει και η ζήτηση από τη βιομηχανία όπως και το CNG, που υπολογίζεται στις 5,77 TWh (αύξηση 24,41%) που καλύπτει το 17% της κατανάλωσης.

Πιο αναλυτικά, το Σιδηρόκαστρο παραμένει η κύρια πύλη εισροής φυσικού αερίου στο εθνικό σύστημα, ενώ σημαντική είναι και η συμβολή του νέου σημείου εισόδου στην Νέα Μεσημβρία, από την αρχή του έτους. 

Συνολικά, οι εισαγωγές φυσικού αερίου ανήλθαν σε 37,55 TWh, από 34,93 TWh στο αντίστοιχο εξάμηνο πέρυσι, με το Σιδηρόκαστρο να αναλογεί σε 16,9 TWh, ή το 45% των εισαγωγών με ποσοστιαία αύξηση 23%, ενώ οι εισαγωγές από την Νέα Μεσημβρία έφθασαν τις 6,58 TWh (17,55% των εισαγωγών) και από τους Κήπους Έβρου τις 2,3 TWh (6,12% των εισαγωγών). Τέλος, ο τερματικός σταθμός LNG της Ρεβυθούσας κάλυψε το 31,32% των εισαγωγών, με 11,76 TWh.

Στο ζήτημα των εξαγωγών το περίπου 9,81% της συνολικής ζήτησης στο α’ εξάμηνο αφορούσε σε εξαγωγές φυσικού αερίου προς την Βουλγαρία (3,68 ΤWh, όγκος μειωμένος κατά 30,75% από το ίδιο χρονικό διάστημα πέρυσι, λόγω του ότι αυξήθηκαν οι τιμές του LNG).

Ακόμη, οι εκφορτώσεις LNG στην Ρεβυθούσα ανήλθαν σε περίπου 10,77 TWh στο α΄εξάμηνο. Τα φορτία προήλθαν από συνολικά 15 δεξαμενόπλοια έναντι περίπου 19,04 TWh από 28 δεξαμενόπλοια στο αντίστοιχο διάστημα πέρυσι. Οι ΗΠΑ εξακολουθούν να είναι ο μεγαλύτερος εισαγωγέας LNG στη χώρα μας με 4,10 TWh με 38,1%, η Αλγερία ακολουθεί με 3,45 TWh (32,1%) και έπονται Κατάρ και Αίγυπτος με 2,29 TWh (21,2%) και 0,93 TWh (8,6%), αντιστοίχως.

Παράλληλα, ο ΔΕΣΦΑ, στην προσπάθειά του να ενισχύσει την ασφάλεια του εφοδιασμού της εγχώριας αγοράς έχει προγραμματίσει την εκτέλεση  μιας σειράς projects για την αύξηση των εισροών αερίου, όπως είναι η αναβάθμιση του Σταθμού Συμπίεσης στην Νέα Μεσημβρία Θεσσαλονίκης, η κατασκευή νέων Σταθμών Συμπίεσης στην Αμπελιά και στους Κήπους του Έβρου, καθώς και ενός Ρυθμιστικού Σταθμού στην Κομοτηνή. 

Όπως είπε ο διευθυντής Ανάπτυξης Υποδομών Φυσικού Αερίου, Γιάννης Χωματάς, μεταξύ των έργων που θεωρούνται ορόσημα για τον ΔΕΣΦΑ, συμπεριλαμβάνεται ο αγωγός Δυτικής Μακεδονίας, συνολικού μήκους 155 χιλιομέτρων, για την κατασκευή του οποίου εκκρεμεί η λήψη της τελικής επενδυτικής απόφασης.

Επίσης, ο αγωγός Δυτικής Ελλάδας, με μήκος 130 χιλιόμετρα αποτελεί μια μεγάλη προσθήκη στο χαρτοφυλάκιο της εταιρείας και αναμένεται να συνδεθεί με το υφιστάμενο δίκτυο της Μεγαλόπολης. Παράλληλα, τρέχουν οι μελέτες για τη σύνδεση με την Πάτρα, και σε δεύτερο στάδιο, με την Ηλεία και την Αιτωλοακαρνανία. ‘Όπως τόνισε, η σχετική επενδυτική απόφαση μετατέθηκε για τον Ιανουάριο του 2023, ενώ υπογράμμισε πως οι δύο αυτοί αγωγοί θα κατασκευαστούν κατά τρόπο που να είναι συμβατοί με τη μεταφορά υδρογόνου στο μέλλον.

Ακόμη, ο κ. Χωματάς αναφέρθηκε στην προοπτική για την κατασκευή ενός ακόμη αγωγού στην Ήπειρο που θα μεταφέρει το φυσικό αέριο στα Γιάννενα και ο οποίος βρίσκεται στη φάση της μελέτης βιωσιμότητας.

Τέλος, μίλησε για την αναβάθμιση του τερματικού σταθμού LMG της Ρεβυθούσας, καθώς έως το τέλος του έτους που διανύουμε θα έχει ολοκληρωθεί η κατασκευή του σταθμού φόρτωσης βυτιοφόρων LNG. Με σκοπό να μεταφέρουν αέριο στις περιοχές που δεν δεν είναι σήμερα συνδεδεμένες με το δίκτυο. Ακόμη, αποκάλυψε πως στο τέλος του επομένου έτους θα έχει παραδοθεί και η νέα υποδομή Small Scale LNG προκειμένου να μπορούν να ανεφοδιάζονται πλοία μικρής χωρητικότητας που θα επιλέξουν το LNG ως καύσιμο κίνησης.

Αξίζει να σημειωθεί πως η επικεφαλής του ΔΕΣΦΑ, ανέφερε πως η εταιρεία αποφάσισε να αποκτήσει το 20% του μεριδίου της Gastrade στο FSRU Αλεξανδρούπολης, μετά το επιτυχές δεσμευτικό market test στο οποίο προέβη. Όπως είπε η κα Γκάλι τον Σεπτέμβριο προβλέπεται ότι θα εγκριθεί από την DG COMP η εξαγορά αυτού του ποσοστού που θα δώσει τη δυνατότητα στον ΔΕΣΦΑ να συμμετάσχει στο έργο.

Παράλληλα., απαντώντας σε σχετική ερώτηση είπε πως προχωρά το σχέδιο για την κατασκευή του αγωγού φυσικού αερίου που θα συνδέει την Ελλάδα με τη Β. Μακεδονία, καθώς όπως τόνισε «υπάρχει ισχυρή δέσμευση των δύο πλευρών», αλλά, το κυριότερο, έχει εξασφαλιστεί η υποστήριξη μεγάλων ευρωπαϊκών χρηματοπιστωτικών οργανισμών. Απομένει, συνέχισε, να οριστικοποιηθεί η διενέργεια market test, ενδεχομένως, εντός των προσεχών εβδομάδων, που θα ανάψει πράσινο φως για την έναρξη της κατασκευής του.

Όσον δε αφορά στο ζήτημα της εξωστρέφειας του ΔΕΣΦΑ, η κα Γκάλι ανέφερε πως εκτός του Κουβέητ και της Β. Μακεδονίας, υπάρχουν σχέδια για επέκταση δραστηριοτήτων στην Ιορδανία, το Κοσσυφοπέδιο και το Μαρόκο.      

Σημαντική ήταν και η παρουσίαση που έκανε ο Διευθυντής Στρατηγικής και Ανάπτυξης της εταιρείας, Μιχάλης Θωμαδάκης, ο οποίος αναφέρθηκε στις νέες τεχνικές και επιχειρησιακές δυνατότητες του ΔΕΣΦΑ, στην πορεία προς μια ταχεία εκπλήρωση των στόχων για την κλιματική ουδετερότητα, με έμφαση στην προώθηση της καθαρής και βιώσιμης ενέργειας (υδρογόνο και  βιομεθάνιο).

Όπως είπε χαρακτηριστικά, η συμμετοχή του ΔΕΣΦΑ στο έργο “White Dragon”, δίνει τη δυνατότητα στον Διαχειριστή να επενδύσει στο δικό του δίκτυο ώστε να είναι απολύτως έτοιμο για τη μεταφορά και αποθήκευση υδρογόνου και πιθανώς, άλλων ανανεώσιμων αερίων στο μέλλον.

Επιπροσθέτως, αναφέρθηκε στη συμμετοχή του ΔΕΣΦΑ, από κοινού με άλλους 12 Ευρωπαίους Διαχειριστές Συστημάτων Μεταφοράς Φυσικού Αερίου, στην πρωτοβουλία European Hydrogen Backbone (EHB), για τη δημιουργία δικτύου αγωγών υδρογόνου, συνολικού μήκους 40.000 χιλιομέτρων που θα απλωθεί σε 21 χώρες έως το 2040.

Τέλος, ο Σωτήρης Μπράβο, Διευθυντής Εμπορικών Υπηρεσιών του ΔΕΣΦΑ ανήγγειλε πως την Δευτέρα παρουσιάζεται, σε συνεργασία με το Ελληνικό Χρηματιστήριο Ενέργειας (ΕΧΕ) η νέα πλατφόρμα εμπορίας φυσικού αερίου, πιο γνωστό ως Βάθρο Εμπορίας, στους φορείς της αγοράς που θα συμμετάσχουν στη λειτουργία του.

Η νέα πλατφόρμα θα δίνει τη δυνατότητα διεκπεραίωσης ανώνυμων συναλλαγών μεταξύ Χρηστών Μεταφοράς και θα επιτρέπει την αγορά και πώληση αερίου εξισορρόπησης μεταξύ Χρηστών Μεταφοράς και Διαχειριστή. Με αυτό τον τρόπο θα διαμορφώνονται οι τιμές στη spot αγορά και θα μπορεί να υπάρχει άμεση ενημέρωση και πληροφόρηση για τα επίπεδα προσφοράς και ζήτησης, σε αντίθεση με τον παρωχημένο τρόπο των διμερών συμβολαίων παράδοσης που πραγματοποιούνται σήμερα οι αγοραπωλησίες φ. αερίου στη χώρα μας.

Ήδη έχει τεθεί σε διαβούλευση από τη ΡΑΕ, μέχρι το τέλος Αυγούστου, το πλαίσιο που θα διέπει τη λειτουργία του Βάθρου Εμπορίας Φυσικού Αερίου με βάση την εισήγηση από το Ελληνικό Χρηματιστήριο Ενέργειας. Θυμίζουμε πως το Χρηματιστήριο Ενέργειας, σε συνεργασία με τον ΔΕΣΦΑ, έχει ξεκινήσει από πέρυσι την προετοιμασία για την εκκίνηση του Βάθρου Εμπορίας.

Στο τέλος της χθεσινής εκδήλωσης παρουσιάστηκε και το νέο logo του ΔΕΣΦΑ που θα τρέξει από το τέλος του προσεχούς Σεπτεμβρίου.