Στα έξοδα συντήρησης του σπιτιού -κυρίως λόγω των μεγάλων ανατιμήσεων στο κόστος θέρμανσης και ηλεκτροδότησης- αλλά και στις μεταφορές -εξαιτίας των αυξήσεων στα καύσιμα- «χτύπησε» η ακρίβεια τον Οκτώβριο. Με τον δείκτη τιμών καταναλωτή να εκτοξεύεται στο 3,4%, αρχίζουν πλέον να αποτυπώνονται τάσεις «διάχυσης» του πληθωρισμού και σε άλλες κατηγορίες προϊόντων με έμφαση στη διατροφή.
Κοινή είναι η εκτίμηση ότι τα χειρότερα στο μέτωπο του πληθωρισμού και της ακρίβειας είναι μπροστά. Μόλις τον Οκτώβριο ενσωματώθηκε στον Δείκτη Τιμών Καταναλωτή (ΔΤΚ) η άνοδος των τιμών του ηλεκτρικού ρεύματος, μια διαδικασία που θα συνεχιστεί και τους επόμενους μήνες, καθώς οι τιμές του δεν φαίνεται να υποχωρούν. Παράλληλα η άνοδος των τιμών των ενεργειακών αγαθών, ρεύματος, φυσικού αερίου και πετρελαίου, επηρεάζει ήδη το κόστος δεκάδων αγαθών και υπηρεσιών και όπως αποτυπώνεται στον πίνακα της ΕΛΣΤΑΤ, οι τιμές τους έχουν ήδη αυξηθεί αισθητά και θα εξακολουθήσουν να αυξάνονται και στο προσεχές διάστημα, καθώς η οικονομία φαίνεται να εισέρχεται σε έναν φαύλο κύκλο ανατιμήσεων.
Το ποσοστό 3,4% στο οποίο αναρριχήθηκε ο πληθωρισμός του Οκτωβρίου αποτελεί ρεκόρ δεκαετίας, καθώς το επόμενο υψηλότερο ποσοστό πληθωρισμού είχε καταγραφεί τον Απρίλιο του 2011, όταν ο πληθωρισμός είχε διαμορφωθεί στο 3,9%, εξαιτίας της αύξησης της έμμεσης φορολογίας σε αγαθά και υπηρεσίες που επιβλήθηκαν λόγω των μνημονίων. Συγχρόνως, παρατηρείται επιτάχυνση των πληθωριστικών πιέσεων από τον περασμένο Μάιο, καθώς από το 0,1% σκαρφάλωσε σταδιακά στο 1% τον Ιούνιο, στο 1,4% τον Ιούλιο, στο 1,9% τον Αύγουστο, στο 2,2% τον Σεπτέμβριο και στο 3,4% τον Οκτώβριο.
Ο δείκτης διατροφής έκλεισε στο +3% σε σχέση με τον Οκτώβριο του 2020, ενώ το ποσοστό θα ήταν σαφώς μεγαλύτερο αν δεν λειτουργούσαν αντισταθμιστικά οι μειώσεις των τιμών σε δημητριακά, χοιρινό, νωπά φρούτα και λαχανικά. Η ανατίμηση στο λάδι κατά 22% και οι αυξήσεις της τάξεως του 8%-9% σε ψάρια και κατηγορίες κρεάτων έχουν ήδη γίνει αισθητές από τα νοικοκυριά. Φυσικά, ο δείκτης τιμών καταναλωτή του Οκτωβρίου χαρακτηρίζεται από το +132,3% στην τιμή του φυσικού αερίου, ίσως τη μεγαλύτερη μεταβολή που έχει καταγραφεί εδώ και δεκαετίες σε είδος ή υπηρεσία πρώτης ανάγκης.
Για πρώτη φορά επίσης αποτυπώνονται οι επιπτώσεις από την αύξηση της τιμής του ηλεκτρικού ρεύματος, η οποία ξεπέρασε το 18%.
Η αύξηση του Γενικού ΔΤΚ κατά 3,4% τον μήνα Οκτώβριο 2021, σε σύγκριση με τον αντίστοιχο Δείκτη του Οκτωβρίου 2020, προήλθε κυρίως από τις μεταβολές στις ακόλουθες ομάδες αγαθών και υπηρεσιών:
1. Από τις αυξήσεις των δεικτών κατά:
- 3,0% στην ομάδα Διατροφή και μη αλκοολούχα ποτά, λόγω αύξησης των τιμών σε: ψωμί, μοσχάρι, αρνί και κατσίκι, πουλερικά, νωπά ψάρια, τυριά, ελαιόλαδο, νωπά λαχανικά, πατάτες, καφές-κακάο-τσάι, ζάχαρη-σοκολάτες-γλυκά-παγωτά, λοιπά τρόφιμα, μεταλλικό νερό-αναψυκτικά-χυμούς φρούτων. Μέρος της αύξησης αυτής αντισταθμίστηκε από τη μείωση των τιμών σε: δημητριακά για πρωινό, χοιρινό, νωπά φρούτα, λαχανικά διατηρημένα ή επεξεργασμένα.
- 0,4% στην ομάδα Ένδυση και υπόδηση.
- 11,7% στην ομάδα Στέγαση, λόγω αύξησης των τιμών σε: ηλεκτρισμό, φυσικό αέριο, πετρέλαιο θέρμανσης.
- 0,8% στην ομάδα Διαρκή αγαθά-Είδη νοικοκυριού και υπηρεσίες, λόγω αύξησης των τιμών σε: έπιπλα και διακοσμητικά είδη, οικιακές υπηρεσίες. Μέρος της αύξησης αυτής αντισταθμίστηκε από τη μείωση κυρίως των τιμών στις οικιακές συσκευές και επισκευές.
- 9,2% στην ομάδα Μεταφορές, λόγω αύξησης των τιμών σε: καύσιμα και λιπαντικά, καινούργια αυτοκίνητα, εισιτήρια μεταφοράς επιβατών με αεροπλάνο.
- 0,9% στην ομάδα Εκπαίδευση, λόγω αύξησης των τιμών στα δίδακτρα δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης.
- 0,9% στην ομάδα Ξενοδοχεία
-Καφέ-Εστιατόρια, λόγω αύξησης των τιμών σε: εστιατόρια-ζαχαροπλαστεία- καφενεία, ξενοδοχεία-μοτέλ-πανδοχεία.
2. Από τις μειώσεις των δεικτών κατά:
- 2,5% στην ομάδα Επικοινωνίες, λόγω μείωσης των τιμών στις τηλεφωνικές υπηρεσίες.
- 0,4% στην ομάδα Αναψυχή-Πολιτιστικές δραστηριότητες, λόγω μείωσης των τιμών σε: εξοπλισμό επεξεργασίας ήχου και εικόνας, διαρκή αγαθά αναψυχής. Μέρος της μείωσης αυτής αντισταθμίστηκε από την αύξηση των τιμών στα μικρά είδη αναψυχής-άνθη-κατοικίδια ζώα.
- 1,3% στην ομάδα Άλλα αγαθά και υπηρεσίες, λόγω μείωσης των τιμών σε: άλλα είδη ατομικής φροντίδας, ασφάλιστρα οχημάτων.
Σύγκριση με Σεπτέμβριο
Η Ελληνική Στατιστική Αρχή κατέγραψε επιδείνωση σε σχέση με τον Σεπτέμβριο όσον αφορά τον δείκτη τιμών καταναλωτή, κάτι που κατά κύριο λόγο οφείλεται στο ηλεκτρικό ρεύμα. Είναι η πρώτη φορά από το ξέσπασμα της ενεργειακής κρίσης που αποτυπώνεται τόσο μεγάλη αύξηση στην τιμή του ηλεκτρικού ρεύματος, ενώ, δεδομένου ότι οι λογαριασμοί ρεύματος του Οκτωβρίου υπολογίζονται με τις τιμές χονδρικής ρεύματος του Σεπτεμβρίου, αναμένεται περαιτέρω επιβάρυνση τον Νοέμβριο, καθώς θα περάσουν στη λιανική οι πολύ υψηλές τιμές χονδρικής του Οκτωβρίου. Η αύξηση του Γενικού ΔΤΚ κατά 1,5% τον μήνα Οκτώβριο 2021, σε σύγκριση με τον αντίστοιχο Δείκτη του Σεπτεμβρίου 2021, προήλθε κυρίως από τις μεταβολές στις ακόλουθες ομάδες αγαθών και υπηρεσιών:
1. Από αυξήσεις δεικτών κατά:
- 0,1% στην ομάδα Διατροφή και μη αλκοολούχα ποτά.
- 1,5% στην ομάδα Ένδυση και υπόδηση.
- 7,8% στην ομάδα Στέγαση, λόγω αύξησης των τιμών σε: ηλεκτρισμό, φυσικό αέριο, πετρέλαιο θέρμανσης.
- 0,4% στην ομάδα Διαρκή αγαθά-Είδη νοικοκυριού και υπηρεσίες.
- 2,4% στην ομάδα Μεταφορές, λόγω αύξησης κυρίως των τιμών σε: αυτοκίνητα καινούργια, καύσιμα και λιπαντικά, εισιτήρια μεταφοράς επιβατών με αεροπλάνο.
- 0,2% στην ομάδα Ξενοδοχεία
-Καφέ-Εστιατόρια.
2. Από μείωση του δείκτη κατά:
- 0,6% στην ομάδα Άλλα αγαθά και υπηρεσίες, λόγω μείωσης κυρίως των τιμών στα άλλα είδη ατομικής φροντίδας.
Ο εναρμονισμένος δείκτης
Τα επικαιροποιημένα στοιχεία της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής κατεβάζουν τον εναρμονισμένο δείκτη τιμών καταναλωτή στο +2,8% για τον Οκτώβριο, δηλαδή 0,2% χαμηλότερα σε σχέση με τα προκαταρκτικά στοιχεία που είχαν σταλεί προ ημερών στη Eurostat και τα οποία έδειχναν εναρμονισμένο δείκτη στο +3%. Αυτό σημαίνει ότι ο εναρμονισμένος πληθωρισμός στην Ελλάδα, παρά τις μεγάλες αυξήσεις σε φυσικό αέριο, πετρέλαιο θέρμανσης, καύσιμα κίνησης ρεύμα και λάδι, παραμένει ένας από τους χαμηλότερους σε πανευρωπαϊκό επίπεδο. Ειδικότερα η ΕΛΣΤΑΤ κατέγραψε τα εξής:
* Ο ΕνΔΤΚ του μηνός Οκτωβρίου 2021, σε σύγκριση με τον αντίστοιχο Δείκτη του Οκτωβρίου 2020, παρουσίασε αύξηση 2,8% έναντι μείωσης 2% που σημειώθηκε κατά την αντίστοιχη σύγκριση του έτους 2020 με το 2019.
* Ο ΕνΔΤΚ κατά τον μήνα Οκτώβριο 2021, σε σύγκριση με τον Σεπτέμβριο 2021, παρουσίασε αύξηση 1,1% έναντι αύξησης 0,2% που σημειώθηκε κατά την αντίστοιχη σύγκριση του προηγούμενου έτους.
* Ο μέσος ΕνΔΤΚ του δωδεκαμήνου Νοεμβρίου 2020 - Οκτωβρίου 2021, σε σύγκριση με τον αντίστοιχο Δείκτη του δωδεκαμήνου Νοεμβρίου 2019 - Οκτωβρίου 2020, παρουσίασε μείωση 0,5% έναντι μείωσης 0,8% που σημειώθηκε κατά την αντίστοιχη σύγκριση του δωδεκαμήνου Νοεμβρίου 2019 - Οκτωβρίου 2020 με το δωδεκάμηνο Νοεμβρίου 2018 - Οκτωβρίου 2019.
(από την εφημερίδα "ΝΑΥΤΕΜΠΟΡΙΚΗ")