Αρρηκτα συνδεδεμένα με την πράσινη ανάπτυξη και τη στροφή της Ελλάδας προς την καθαρή ενέργεια είναι τα έργα του Ανεξάρτητου Διαχειριστή Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας (ΑΔΜΗΕ). Μέσα από ένα επενδυτικό πρόγραμμα ύψους 5 δισ. ευρώ έως το 2030, ο ΑΔΜΗΕ προετοιμάζει τη νέα γενιά ενεργειακών υποδομών σε θάλασσα και στεριά, εξασφαλίζοντας αξιόπιστη, φθηνή και πράσινη ηλεκτροδότηση σε κάθε γωνιά της χώρας.

Τα έργα του Διαχειριστή διευρύνουν τον διαθέσιμο ηλεκτρικό χώρο και δημιουργούν τις προϋποθέσεις για διείσδυση 17 GW καθαρής ενέργειας στο εγχώριο ενεργειακό μείγμα μέχρι το τέλος της δεκαετίας, υπερβαίνοντας μάλιστα τους εθνικούς στόχους κατά σχεδόν 2 GW. Τα οφέλη των έργων του ΑΔΜΗΕ έχουν και σημαντική οικονομική διάσταση. Οι διασυνδέσεις των νησιών αποκλιμακώνουν τις χρεώσεις Υπηρεσιών Κοινής Ωφέλειας (ΥΚΩ) που επιβαρύνουν όλους τους πολίτες μέσω των λογαριασμών ρεύματος. Σήμερα, η εξοικονόμηση από τα έργα που υλοποιήθηκαν την τελευταία τριετία αγγίζει τα 500 εκατ. ευρώ και το 2030 αναμένεται να προσεγγίσει το 1,5 δισ. ευρώ σε ετήσια βάση.

Θεαματική είναι όμως και η βελτίωση του περιβαλλοντικού αποτυπώματος των νησιών που ενώνονται ενεργειακά με τον ηπειρωτικό κορμό. Με την ολοκλήρωση των νησιωτικών διασυνδέσεων στο Αιγαίο μέχρι το τέλος της δεκαετίας, οι αέριοι ρύποι που σχετίζονται με την ηλεκτροπαραγωγή από ορυκτά καύσιμα θα μηδενιστούν, απαλλάσσοντας την ατμόσφαιρα από 2,8 εκατ. τόνους CO2 κάθε χρόνο και συμβάλλοντας στη μάχη κατά της κλιματικής αλλαγής.

Τα έργα του ΑΔΜΗΕ δεν εξαντλούνται στις νησιωτικές διασυνδέσεις. Ενα σημαντικό κομμάτι των πράσινων επενδύσεων που δρομολογούνται τα επόμενα χρόνια αφορά την ανάπτυξη και αναβάθμιση του χερσαίου συστήματος μεταφοράς. Με έργα όπως η διπλή διασύνδεση της Πελοποννήσου στο σύστημα των 400 kV και η ανακατασκευή του νευραλγικού Κέντρου Υπερυψηλής Τάσης Κουμουνδούρου στη Δυτική Αττική, ο Διαχειριστής δημιουργεί στιβαρές υποδομές για την ασφαλή τροφοδότηση των καταναλωτών και στην ηπειρωτική χώρα.

Τίτλοι τέλους για την ενεργειακή απομόνωση της Κρήτης

Ιστορική στιγμή για τον ΑΔΜΗΕ και το ελληνικό σύστημα μεταφοράς γενικότερα αποτέλεσε το καλοκαίρι του 2021 η ολοκλήρωση και λειτουργία της ηλεκτρικής διασύνδεσης Κρήτης – Πελοποννήσου. Η «διασύνδεση των ρεκόρ» με το μεγαλύτερο καλώδιο εναλλασσόμενου ρεύματος στον κόσμο θωράκισε με επιτυχία την ενεργειακή ασφάλεια του νησιού κατά την κορύφωση της τουριστικής κίνησης καθώς και τους αλλεπάλληλους καύσωνες της θερινής περιόδου. Το καλώδιο κράτησε «όρθια» την ηλεκτροδότηση της Κρήτης και κατά τους πρόσφατους, ισχυρούς σεισμούς που έπληξαν το νησί, δίνοντας με εμφατικό τρόπο το στίγμα για την «αρχή του τέλους» της ενεργειακής του απομόνωσης.

Παράλληλα, προχωρεί δυναμικά η κατασκευή της «μεγάλης» διασύνδεσης Κρήτης – Αττικής. Το εμβληματικό έργο θα θέσει οριστικό τέλος στην ενεργειακή εξάρτηση της Κρήτης από τα ορυκτά καύσιμα με ορίζοντα το 2024. Πρόκειται για το μεγαλύτερο έργο μεταφοράς ενέργειας που κατασκευάζεται στη χώρα, μια επένδυση 1 δισ. ευρώ, που υλοποιεί η θυγατρική του ΑΔΜΗΕ, Ariadne Interconnection.

Τα έργα βρίσκονται σε πλήρη εξέλιξη τόσο στο χερσαίο μέτωπο όσο και στο θαλάσσιο, όπου πρόσφατα ξεκίνησαν οι εργασίες πόντισης των οπτικών ινών και του πρώτου τμήματος του ηλεκτρικού καλωδίου που θα κάνει πραγματικότητα την ενεργειακή ένωση της Κρήτης με την ηπειρωτική χώρα. Η λειτουργία της «μεγάλης» διασύνδεσης θα πρασινίσει σημαντικά το περιβαλλοντικό αποτύπωμα του νησιού, καθώς οι εκπομπές CO2 για την ενεργειακή κάλυψη των φορτίων της Κρήτης θα μηδενιστούν και το περιθώριο για την ανάπτυξη ΑΠΕ θα επεκταθεί τουλάχιστον κατά 2 GW.

Οι ηλεκτρικές διασυνδέσεις «πρασινίζουν» το Αιγαίο

Μέχρι το τέλος της δεκαετίας, όλα σχεδόν τα νησιά του Αιγαίου θα μπουν «στην πρίζα». Με τη Σύρο, την Πάρο, την Ανδρο, τη Μύκονο και τη Νάξο να έχουν ήδη ενταχθεί στην «πράσινη οικογένεια» των διασυνδεδεμένων νησιών, σειρά παίρνουν πλέον οι Νοτιοδυτικές Κυκλάδες, που θα ολοκληρώσουν την προσάρτηση του νησιωτικού συμπλέγματος στον ηπειρωτικό κορμό.

Μέχρι το 2024, η Σαντορίνη, η Φολέγανδρος, η Μήλος και η Σέριφος πρόκειται να διασυνδεθούν στην υψηλή τάση, σβήνοντας και τα τελευταία φουγάρα από τους ρυπογόνους και κοστοβόρους τοπικούς σταθμούς ηλεκτροπαραγωγής των Κυκλάδων, μειώνοντας τις εκπομπές CO2 κατά 500.000 τόνους κάθε χρόνο. Το πρώτο σκέλος του έργου, η διασύνδεση Σαντορίνης – Νάξου, βρίσκεται στη γραμμή της κατασκευαστικής εκκίνησης. Το αμέσως επόμενο διάστημα τη σκυτάλη θα πάρουν οι διαγωνιστικές διαδικασίες για τα τρία υπόλοιπα νησιά, θέτοντας συνολικά σε τροχιά υλοποίησης το έργο που θα δώσει πιο καθαρή πνοή στις Νοτιοδυτικές Κυκλάδες, μέσα από μια επένδυση 400 εκατ. ευρώ, με συγχρηματοδότηση 165 εκατ. ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης.

Νωρίτερα, το 2022, η Σκιάθος θα ενταχθεί στο διασυνδεδεμένο σύστημα, προσφέροντας σταθερή και ποιοτική ηλεκτροδότηση για ολόκληρες τις Βόρειες Σποράδες, ενώ μέχρι το 2029 θα ακολουθήσουν τα Δωδεκάνησα και τα νησιά του Βορειανατολικού Αιγαίου, σε έναν νέο κύκλο επενδύσεων του Διαχειριστή, ύψους 2,5 δισ. ευρώ.

Φυσική και ψηφιακή θωράκιση του ηλεκτρικού συστήματος

Με τον ενεργειακό μετασχηματισμό και την κλιματική κρίση να δημιουργούν νέα δεδομένα, ο Διαχειριστής μεριμνά για την ασφαλή μετάβαση του ηλεκτρικού συστήματος στην εποχή της καθαρής ενέργειας.

Γι’ αυτόν τον λόγο, πέρα από τα έργα ανάπτυξης του συστήματος μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας, ο ΑΔΜΗΕ προχωρεί αποφασιστικά και στον εκσυχρονισμό κρίσιμων ηλεκτρικών υποδομών με στόχο την ενεργειακή θωράκιση της χώρας, μέσα από ένα εμπροσθοβαρές πρόγραμμα ανανέωσης παγίων ύψους 200 εκατ. ευρώ.

Η ψηφιοποίηση του ηλεκτρικού συστήματος αποτελεί εξίσου κρίσιμη παράμετρο της στρατηγικής του ΑΔΜΗΕ για τα επόμενα έτη. Ο Διαχειριστής βελτιώνει δραστικά την αξιοπιστία των υποδομών με έργα 70 εκατ. ευρώ για την ψηφιοποίηση και αυτοματοποιημένη λειτουργία τουλάχιστον 17 Κέντρων Υπερυψηλής Τάσης και 27 Υποσταθμών σε ολόκληρη την Ελλάδα. Επιπλέον, εκσυγχρονίζει τον τηλεπικοινωνιακό εξοπλισμό δημιουργώντας ένα δίκτυο στην αιχμή της τεχνολογίας για την επικοινωνία κρίσιμων στοιχείων του ηλεκτρικού συστήματος. Παράγοντας-κλειδί σε αυτή την προσπάθεια είναι οι χερσαίες και νησιωτικές ηλεκτρικές διασυνδέσεις μέσα από τις οποίες ο Διαχειριστής αναπτύσσει παράλληλα ένα εκτενές δίκτυο οπτικών ινών.

(Από ΤοΒΗΜΑ Team)