Με την τιμή του πετρελαίου να περνά τα 111 δολάρια το βαρέλι, οι περισσότεροι αναλυτές αναθεωρούν προς τα πάνω τις προβλέψεις τους. Η γνωστή μάλιστα τράπεζα επενδύσεων Goldman Sachs, που πριν από τρία χρόνια τάραξε τα νερά προβλέποντας άνοδο των τιμών του πετρελαίου στα 105 δολάρια το βαρέλι, μιλάει για ενδεχόμενο να δούμε το βαρέλι στα 200 δολάρια.
Ούτως ή άλλως οι τιμές του μαύρου χρυσού έχουν πάψει προ πολλού να ακολουθούν το ισοζύγιο προσφοράς και ζήτησης. Τελευταία διαψεύστηκε ακόμη και το σενάριο που ήθελε το ενδεχόμενο αμερικανικής ύφεσης να ρίχνει τις τιμές, επειδή θα προκαλούσε μείωση της ζήτησης από τις ΗΠΑ, που είναι η μεγαλύτερη σε κατανάλωση ενέργειας χώρα.
Η ύφεση
Το ράλι των τελευταίων ημερών άλλωστε συνέπεσε με τη δημοσιοποίηση ενδείξεων που αυξάνουν τις πιθανότητες ύφεσης στις ΗΠΑ, χωρίς αυτό να μετριάσει την όρεξη της αγοράς για επενδύσεις στα futures πετρελαίου.
Το πετρέλαιο και τα άλλα εμπορεύματα έχουν φθάσει σε επίπεδα ρεκόρ καθώς τα επενδυτικά funds επενδύουν κεφάλαια ως αντιστάθμισμα στην πτώση του δολαρίου, δημιουργώντας ένα φαύλο κύκλο.
Η άνοδος του πετρελαίου όμως ενισχύει τις ανησυχίες για στασιμότητα και πληθωρισμό στις μεγάλες οικονομίες, εξέλιξη που πιέζει ακόμη περισσότερο το δολάριο, την πτώση του οποίου τα funds προσπαθούν να αντισταθμίσουν με ακόμη μεγαλύτερη άνοδο των εμπορευμάτων. Σε έρευνα που έκανε η Barclays Capital μεταξύ 260 θεσμικών επενδυτών, διαπίστωσε ότι οι επενδύσεις στα εμπορεύματα έφθασαν στα 178 δισ. δολάρια το 2007, ξεπερνώντας τα 120-150 δισ. δολάρια ποσό το οποίο οι αναλυτές προέβλεπαν ότι θα «πέσει» στην αγορά εμπορευμάτων το 2008!
Ήδη ο αριθμός των επενδυτών που δηλώνει ότι θα ρίξει πάνω από 10% του χαρτοφυλακίου τους στα εμπορεύματα τα επόμενα τρία χρόνια, αυξήθηκε κατά 34%.
Η άνοδος του πετρελαίου βολεύει και τις χώρες του ΟΠΕΚ, που φοβούνται απώλεια εσόδων τόσο εξαιτίας της πτώσης του δολαρίου, όσο και από το ενδεχόμενο η «φούσκα» στα εμπορεύματα να σπάσει απότομα και οι τιμές να καταρρεύσουν.
Χάρη στην άνοδο του πετρελαίου οι περισσότερες χώρες του ΟΠΕΚ χρηματοδοτούν το εξωτερικό τους έλλειμμα, ενώ τα πετροδολάρια που έχουν συσσωρευτεί από τα εμιράτα του Περσικού, θεωρούνται αναζωογονητική δύναμη για το χειμαζόμενο από ρευστότητα χρηματοπιστωτικό σύστημα.
Η εταιρεία συμβούλων PFC Energy εκτιμά ότι η Βενεζουέλα είναι η περισσότερο εξαρτημένη από τις υψηλές τιμές του πετρελαίου χώρα και αυτό γιατί χρειάζεται τουλάχιστον μια τιμή στα 94 δολάρια το βαρέλι φέτος και 97 δολάρια του χρόνου για να καλύψει το εξωτερικό της έλλειμμα.
Η Νιγηρία χρειάζεται για τον ίδιο λόγο κατώτατη τιμή στα 68 δολάρια φέτος και 71 δολάρια το 2009, το Ιράν 55 και 62 δολάρια αντίστοιχα, ενώ το Κουβέιτ, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, η Αλγερία και το Κατάρ χρειάζονται τιμές πετρελαίου πάνω από τα 50 δολάρια το βαρέλι.
Αυξημένα έσοδα
Τα έσοδα του ΟΠΕΚ αναμένεται να αυξηθούν φέτος κατά 28% και να φθάσουν στα 862 δισ. δολ.
Θα πέσουν ποτέ οι τιμές; Ίσως από το 2009, εκτιμούν μερικοί λέγοντας ότι τότε θα ανακάμψει το δολάριο. Αν όμως μαζί με το δολάριο ανακάμψει και η αμερικανική οικονομία και συνεχιστεί η ξέφρενη ανάπτυξη σε Ινδία και Κίνα, οι αγορές θα αποκτήσουν νέο «άλλοθι» για να συνεχίσουν να ανεβάζουν τις τιμές του πετρελαίου.
Πρόκειται ουσιαστικά για ένα φαύλο κύκλο από τον οποίο περισσότερο ζημιωμένοι βγαίνουν οι καταναλωτές σε όλο τον κόσμο που πληρώνουν χρυσάφι την βενζίνη και το πετρέλαιο που χρησιμοποιούν.
(Από την εφημερίδα ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ 16/03/2008)