- στη λεπτομερή ανάλυση του εγγύς περιφερειακού και διεθνούς περιβάλλοντος, προκειμένου να προσδιορίζονται εγκαίρως οι απειλές, οι αντίπαλοι και οι ευκαιρίες που παρουσιάζονται στον στρατηγικό της ορίζοντα
- στην ιεράρχηση πολιτικών στόχων και την κινητοποίηση των μέσων ισχύος που μπορεί να παραθέσει για την επίτευξή τους
- στην επιλογή του ιδανικού συνδυασμού των διατιθέμενων μέσων ισχύος.
Με γνώμονα την υψηλή αυτή στρατηγική, συνθέτει την Πολιτική Εθνικής Ασφάλειας, η οποία υπερβαίνει τα όρια της Αμυντικής Πολιτικής, καθώς περιλαμβάνει ευρύτερο πλέγμα πολιτικών, διπλωματικών, στρατιωτικών, οικονομικών και επικοινωνιακών ενεργειών που αποβλέπουν ταυτόχρονα στην αποτροπή και την άμυνα, προκειμένου να ικανοποιείται το αίσθημα ασφάλειας του ελληνικού λαού και να αποτρέπονται κίνδυνοι ή εν δυνάμει απειλές σε βάρος των εθνικών κυριαρχικών συμφερόντων.
Η πολιτική αυτή εδράζεται σταθερά σε τέσσερις βασικούς πυλώνες ισχύος: τη διπλωματία και τις πληροφορίες, ως συνιστώσες «ήπιας» ισχύος, καθώς επίσης την άμυνα και την οικονομία, ως συνιστώσες «σκληρής» ισχύος. Η χώρα επιλέγει τα μέσα ισχύος όπου δίνει έμφαση και προτεραιότητα, σταθμίζοντας με ορθολογισμό και αποφασιστικότητα τις συνθήκες που επικρατούν στον γεωπολιτικό της περίγυρο. Αλλοτε προκρίνει τα παραδοσιακά μέσα «σκληρής» ισχύος, δηλαδή τη στρατιωτική και οικονομική ισχύ, ενώ άλλες φορές προσβλέπει σε εργαλεία «ήπιας» ισχύος όπως η πειθώ και η φήμη.
Η Ελλάδα διαθέτει ανεξάντλητο πρωτογενές απόθεμα «ήπιας» ισχύος για την επίτευξη των στόχων της. Η μακραίωνη αρχαιοελληνική, ελληνιστική και βυζαντινή κληρονομιά, η προσφορά του αρχαίου ελληνικού πνεύματος στη διαμόρφωση του δυτικού πολιτισμού, η γέννηση του δημοκρατικού πολιτεύματος, η γλώσσα, το αξιακό σύστημα, η ναυτική παράδοση, το γεωγραφικό ανάγλυφο, οι διαχρονικά ισχυροί δεσμοί με την ακμάζουσα διασπορά και η μετριοπαθής χωρίς εθνικιστικές εξάρσεις ή επιθετικές στρατιωτικές πρωτοβουλίες εξωτερική πολιτική, συνιστούν ορισμένα μόνον μέσα ισχύος που μπορούν να καταστούν καθοριστικά εργαλεία για την ανάδειξη της εικόνας της στο εξωτερικό και την εξύψωση σε διπλωματικό και οικονομικό επίπεδο. Παράλληλα με τον κυρίαρχο παράγοντα της διπλωματίας, λειτουργούν ενισχυτικά ως εργαλεία επιβολής, επιρροής και διείσδυσης της «ήπιας» ισχύος, η ποιότητα των πολιτικών θεσμών, η ενεργός εξωτερική πολιτική, η συμμετοχή σε διακρατικούς και διεθνείς οργανισμούς, οι επιστήμες, οι καλές τέχνες, η λογοτεχνία, οι εμπορικές και οικονομικές σχέσεις, η ναυτιλία, η διακρατική συνεργασία σε αποστολές ειρήνης, οι πρωτοβουλίες για το περιβάλλον, ο τουρισμός, η έρευνα και η τεχνολογία. Κρατικοί και ιδιωτικοί φορείς, πολιτικοί, διπλωμάτες, επιχειρηματίες, άνθρωποι του πολιτισμού και πολίτες σε άμεσο διάλογο, επαυξάνουν την «ήπια» ισχύ με συνέργειες και αλληλεπίδραση, σε διπλωματικό και διαπολιτισμικό επίπεδο.
Η Ελλάδα διαθέτει πρωτογενώς «ήπια» ισχύ ως απότοκο της ιστορικής και πολιτισμικής της κληρονομιάς. Διαθέτει το «έξυπνο» εργαλείο πολιτικής που σε συνδυασμό με τη στάση της Τουρκίας απέναντι στη Δύση, τη διαχρονική αστάθεια στη Μέση Ανατολή και τη γεωγραφική ρευστότητα των Βαλκανίων, μετατρέπει τη χώρα σε ένα δυνητικό φίλτρο εξισορρόπησης αντιτιθέμενων γεωπολιτικών συμφερόντων στο εγγύς γεωπολιτικό γίγνεσθαι του Αιγαίου και της Ανατολικής Μεσογείου.
γράφει ο Αλκιβιάδης Στεφανής, σύμβουλος της Κυβέρνησης επί θεμάτων Ακριτικών Περιοχών και Αγίου Ορους, πρώην αρχηγός ΓΕΣ και πρώην υφυπουργός Αμυνας