"Ρήτρα" Εξοικονόμησης στις Επιδοτήσεις - Αγωνία για τα Ληξιπρόθεσμα

Ρήτρα Εξοικονόμησης στις Επιδοτήσεις - Αγωνία για τα Ληξιπρόθεσμα
του Γιώργου Ατσαλάκη
Δευ, 19 Σεπτεμβρίου 2022 - 18:09

Τις αποσαφηνίσεις της κυβέρνησης που αναμένονται στο τέλος του μήνα περιμένει η αγορά προμήθειας ώστε να δει το πώς θα λειτουργήσει ο νέος μηχανισμός επιδοτήσεων, που  θα προβλέπει «ρήτρες» εξοικονόμησης. Παράλληλα περιμένει να δει πώς θα στηθεί επαρκές “ανάχωμα” στα ληξιπρόθεσμα αλλά και στις απειλές του “ενεργειακού” τουρισμού, που με το υφιστάμενο σύστημα ¨ευνοείται”, όπως αναφέρουν στελέχη της αγοράς

Να σημειωθεί ότι καθυστερήσεις άνω των 45 ημερών, με βάση πληροφορίες, έχει το 30% των μετρητών, ενώ παράλληλα η αγορά αναμένει να δει τις τάσεις κινητικότητας των πελατών μετά από τρεις μήνες λειτουργίας του νέου πλαισίου που επιτρέπει αλλαγή προμηθευτή “χωρίς πέναλτι”. 

Παράλληλα, εκτιμά, ότι θα πρέπει να δοθεί ένα μήνυμα με αφορμή και τα νέα δεδομένα όπου δίνεται έμφαση στην εξοικονόμηση, για αναστολή της αντίληψης περί μη ύπαρξης ποινών για όσους δεν πληρώνουν συστηματικά τις οφειλές τους. Μάλιστα εκτιμάται ότι έρχεται κατά το πρότυπο του αντίστοιχου συστήματος της κινητής τηλεφωνίας (με την κωδική ονομασία “Τηλεγνούς”) ένα ανάλογο για την παρακολούθηση των οφειλών, δηλαδή ένας νέος Τειρεσίας, μόνο για τους λογαριασμούς ρεύματος.  

Στο μεταξύ με το  νέο σύστημα, αναμένεται να διαμορφωθούν, με βάση τις μέχρι τώρα πληροφορίες, τρία επίπεδα επιδοτήσεων. Στο πρώτο, που θα αφορά χαμηλές καταναλώσεις, ενδεχομένως με τις 150 kWh, θα “παντρεύεται” με ενισχυμένες επιδοτήσεις. Αμέσως μετά αναμένεται να ακολουθούν δύο επίπεδα καταναλώσεων και επιδοτήσεων που θα διαμορφώνουν και το νέο σύστημα κλιμακωτών ενισχύσεων. Όπως, μάλιστα, προανήγγειλε από το βήμα της ΔΕΘ  ο Κυριάκος Μητσοτάκης έρχεται ένα σύστημα που θα συνδυάζει την εξοικονόμηση μέσω των επιδοτήσεων.Όπως είπε:  «αυτό που μπορώ να σας διαβεβαιώσω είναι ότι οι παρεμβάσεις μας θα είναι συνεχείς. Θυμίζω ότι επιδοτούμε επί μήνες 6.500.000 οικιακές παροχές, απορροφώντας έως και το 94% των αυξήσεων στο ρεύμα. Από το βάρος ελαφρύνονται επίσης, κατά σχεδόν 90%, σχεδόν 1,5 εκατομμύριο μικρές επιχειρήσεις. Κατά 90% επιδοτούνται τα αγροτικά τιμολόγια. Είπαμε ότι θα εξουδετερώσουμε τις επιπτώσεις της Ρήτρας Αναπροσαρμογής και το κάνουμε.Θα πρέπει να ξέρουμε, όμως, ότι στην άμυνά μας πρέπει να προστεθεί και ένα σχέδιο εξοικονόμησης ενέργειας που ήδη αρχίζει να εφαρμόζεται στο δημόσιο τομέα. Από τον Οκτώβριο θα πλαισιωθεί με κίνητρα αλλά και αντικίνητρα, ώστε να συμμετέχουν και οι πολίτες πιο ενεργά στη σωστή χρήση της ενέργειας. Ενώ ειδικές πρόνοιες θα υπάρξουν και για τα νοικοκυριά που θερμαίνονται με φυσικό αέριο». 

Επίσης ο πρωθυπουργός κατά τη καθιερωμένη συνέντευξη τύπου στη Θεσσαλονίκη σημείωσε ότι στα “ σκαριά” είναι ένας τρόπος στήριξης των τιμών του ηλεκτρικού ρεύματος ώστε να δίνει κίνητρα στους πολίτες για να εξοικονομούν ενέργεια. “Θέλουμε και να χαμηλώσουμε την κατανάλωση όχι μόνο τις τιμές. Κάθε νοικοκυριό θα λάβει σημαντική στήριξης ασχέτως κατανάλωσης” τόνισε ο κ. Μητσοτάκης.

Ουσιαστικά το νέο σύστημα παραπέμπει σε αυτό που ίσχυε πριν ξεκινήσει η διαδικασία των οριζόντιων επιδοτήσεων και περιελάμβανε κλιμακώσεις με το πρώτο «σκαλί» στις 300 kWh.

 Υπενθυμίζεται ότι τώρα οι επιδοτήσεις είναι οριζόντιες. Τον Αύγουστο. πρώτο μήνας εφαρμογής του νέου μηχανισμού στη χονδρεμπορική αγορά ηλεκτρικής ενέργειας, η επιδότηση του κράτους μέσω του Ταμείου Ενεργειακής Μετάβασης και του προϋπολογισμού ήταν στα  33,7 λεπτά ανά κιλοβατώρα. το Σεπτέμβριο η επιδότηση  σχεδόν διπλασιάστηκε (63,9 λεπτά/κιλαβατώρα) κι έτσι οι τελικές τιμές καταναλωτή επέστρεψαν σε επίπεδα προ ενεργειακής κρίσης.

Τα, δε, συνολικά μέτρα για την αντιμετώπιση της ενεργειακής κρίσης, με τις σημερινές εκτιμήσεις της πορείας της ενέργειας, ανέρχονται πλέον στα 13,2 δισ. ευρώ το 2022, από 8,5 δισ. ευρώ που προβλεπόταν τον Ιούνιο.Από αυτά, το δημοσιονομικό κόστος εκτιμάται στα 4,3 δισ. ευρώ, ή περίπου στο 2% του ΑΕΠ για όλο το έτος.Παράλληλα εξετάζεται το και το πώς θα δίνεται ένα “μπόνους” σε όσους μειώνουν την κατανάλωσή τους σε ετήσια βάση. Ένα τέτοιο βέβαια σύστημα προϋποθέτει καταγραφές ανά μετρητή που θα πιστοποιούν το τι καταναλώσεις υπήρχαν πέρυσι και τι φέτος. Βέβαια, λόγω έλλειψης “έξυπνων” μετρητών οι καταμετρήσεις του ΔΕΔΔΗΕ γίνονται ανά τετράμηνο και άρα η επιδότηση που θα σχετίζεται με τη μείωση της κατανάλωσης θα γίνεται με καθυστέρηση. 

Το φυσικό αέριο 

Σε σχέση με το φυσικό αέριο, οι δυσκολίες, λόγω της εκρηκτικής τιμής και των μεγάλων αυξομειώσεων είναι η μεγάλη, κάτι που παραδέχτηκε και ο Πρωθυπουργός. Με βάση τα όσα αναφέρθηκαν στη ΔΕΘ, στις αρχές του επόμενου μήνα, το υπουργείο Ενέργειας θα ανακοινώσει τις επιδοτήσεις στο φυσικό αέριο που θα έρθουν να προστεθούν στα νέα δεδομένα με το επίδομα θέρμανσης, ωστόσ και πάλι οι προβλέψεις είναι για τιμές πολύ αυξημένες σε σχέση με πέρυσι. 

Πάντως, κάποιες ελπίδες, επαφίενται και στις ανακοινώσεις της Κομισιόν που προωθεί, με βάση όσα ανέφερε η προεδρία Ουρσουλα φόντο ντέρμπι Λάιεν. αναμόρφωση δεικτών και ειδικά του TTF, δηλαδή της τιμής αναφοράς του αερίου συνολικά ώστε να αλλάξει άρδην ο τρόπος προσδιορισμού των τιμών.Υπενθυμίζεται ότι με πρόσφατη ανάρτησή του στο linkedin ο διευθύνων σύμβουλος της ΔΕΠΑ Εμπορίας Κωνσταντίνος Ξιφαράς αναφέρεται, λίγο πριν τη Σύνοδο των Υπουργών Ενέργειας της ΕΕ σε πιθανές παρεμβάσεις στην αγορά του φυσικού αερίου.Στην αναρτησή του , ο κ. Ξιφαράς επισημαίνει ότι “δεν μπορούμε να δεχτούμε την κερδοσκοπία που προκαλείται από τις συναλλαγές παραγώγων που οδήγησαν σε υπερβολικά υψηλές τιμές φυσικού αερίου που δεν αντικατοπτρίζουν το πραγματικό κόστος του φυσικού αερίου.”

Ο ίδιος αποδίδει την στρέβλωση στο γεγονός ότι συνεχίζει να γίνεται η τιμολόγηση του φυσικού αερίου στην Ευρώπη στο Ολλανδικό χρηματιστήριo. “Ο όγκος του φυσικού αερίου που διακινείται στο #TTF είναι 100 φορές μεγαλύτερος από τον όγκο του φυσικού αερίου που διακινείται στην ολλανδική αγορά” αναφέρει χαρακτηριστικά, προσθέτοντας ότι πλέον αυτός δείκτης μετά και την ρωσική εισβολή στην Ουκρανία δεν είναι αξιόπιστος.Επιπλέον τονίζει η τρέχουσα προσφορά LNG στην Ευρώπη σε συνδυασμό με τα υψηλά επίπεδα αποθήκευσης φυσικού αερίου που έχουν ήδη επιτευχθεί θα έπρεπε να έχουν οδηγήσει σε χαμηλότερα επίπεδα τιμών.“Είναι πιο αποτελεσματικό για την ΕΕ να δημιουργήσει έναν νέο δείκτη αγοράς με αναφορά ρευστότητας που βασίζεται στο πραγματικό ισοζύγιο προσφοράς και ζήτησης” ανέφερε χαρακτηριστικά.