Την πεποίθηση ότι η τιμή του πετρελαίου δεν πρόκειται να υποχωρήσει κάτω από τα 100 δολάρια το βαρέλι στην επόμενη διετία εκφράζει στα «ΝΕΑ» ο επικεφαλής οικονομολόγος του Διεθνούς Οργανισμού Ενέργειας δρ Φατίχ Μπιρόλ.
Όπως επισημαίνει, «είναι πολύ πιθανόν να αντιμετωπίσουμε πολύ δύσκολες στιγμές στις αγορές πετρελαίου κατά το προσεχές χρονικό διάστημα. Έτσι, κοιτάσματα που δεν συνέφερε να εξορυχθούν τις προηγούμενες δεκαετίες, τώρα αποδεικνύονται συμφέροντα», λέει ο- τουρκικής καταγωγής- διακεκριμένος οικονομολόγος σε θέματα ενέργειας.
Μάλιστα φτάνει στο σημείο να συνιστά σε Ελλάδα και Τουρκία να εξετάσουν σοβαρά το ενδεχόμενο συνεργασίας για την εκμετάλλευση των πετρελαίων του Αιγαίου...
Σύμφωνα με τον δρ Φατίχ Μπιρόλ, οι καταναλωτές πρέπει πλέον να συνειδητοποιήσουν ότι τα επόμενα χρόνια θα ζουν σε περιβάλλον «υψηλού ενεργειακού κόστους» καθώς η υψηλή ζήτηση από ενεργοβόρες χώρες όπως η Κίνα και η Ινδία, σε συνδυασμό με τη μη αύξηση της παραγωγής πετρελαίου και τη μείωση των αποθεμάτων ασφάλειας ενισχύουν τα σενάρια της παγίωσης της κρίσης στην αγορά. «Όλα αυτά πυροδοτούν και τη δραστηριότητα των κερδοσκόπων», λέει ο δρ Φατίχ Μπιρόλ.
Υπάρχουν προβλέψεις σύμφωνα με τις οποίες η τιμή του πετρελαίου θα φτάσει έως και τα 200 δολάρια το βαρέλι τα επόμενα ένα με δύο χρόνια...
Από τη νομοθεσία δεν μου επιτρέπεται να ανακοινώνω εστιασμένες προβλέψεις για την τιμή του πετρελαίου. Αλλά αυτό που μπορώ να σας πω είναι ότι θα μου προκαλούσε πολύ μεγάλη έκπληξη αν στην επόμενη διετία η τιμή του πετρελαίου έπεφτε κάτω από τα 100 δολάρια το βαρέλι.
Σύμφωνα με εκτιμήσεις, τα κοιτάσματα του Αιγαίου δεν συνέφερε οικονομικά να εξορυχθούν όταν ανακαλύφθηκαν. Τι πιστεύετε ότι πρέπει να γίνει σήμερα;
Είναι μια πολύ καλή στιγμή να ασχοληθούν οι χώρες σοβαρά με τα κοιτάσματα που κατά τις δεκαετίες του ΄70 του ΄80 και του ΄90 κρίνονταν ασύμφορα προς εκμετάλλευση. Σε άλλες περιοχές του πλανήτη- πέρα από το Αιγαίο- βλέπουμε ότι υπάρχει πάρα πολύ μεγάλο ενδιαφέρον για την αξιοποίηση τέτοιων κοιτασμάτων σε ζώνες διεκδίκησης, τα οποία εθεωρείτο ότι δεν συνέφερε να εξορυχθούν όταν η τιμή του βαρελιού ήταν στα 40 δολάρια. Σήμερα όμως συμφέρει.
Το Αιγαίο δεν αποτελεί εξαίρεση σε αυτόν τον κανόνα. Τα κοιτάσματα αυτά πρέπει να εξετασθούν διεξοδικά καθώς, απ΄ ό,τι φαίνεται, θα αποδειχθούν κερδοφόρα για τις χώρες που εμπλέκονται στην εκμετάλλευσή τους.
Με ποιον άλλον τρόπο η Ελλάδα θα μπορούσε να αποφύγει τις επιπτώσεις από τις ανοδικές τιμές του πετρελαίου;
Πιστεύω ότι όπως όλες οι χώρες που εξαρτώνται από το πετρέλαιο σε μεγάλο ποσοστό, έτσι και η Ελλάδα θα έχει να αντιμετωπίσει στο μέλλον ακόμα μεγαλύτερες δυσκολίες απ΄ ό,τι σήμερα. Κατά τις δύο μεγάλες πετρελαϊκές κρίσεις το 1973-74 και το 1979-80 οι χώρες έκαναν σημαντικά βήματα ούτως ώστε να απεξαρτηθούν στον τομέα της ενέργειας και της θέρμανσης. Αν κοιτάξουμε τις στατιστικές, σήμερα το πετρέλαιο χρησιμοποιείται κατά κύριο λόγο στον τομέα των μεταφορών, ο οποίος έχει καταστεί η «αχίλλειος πτέρνα» της κοινωνίας μας. Και αυτό που μπορούμε να κάνουμε είναι κατ΄ αρχήν να αυξήσουμε την αποδοτικότητα των αυτοκινήτων στα διανυόμενα χιλιόμετρα ανά λίτρο βενζίνης. Το δεύτερο είναι να ενισχύσουμε τη χρήση των μέσων μαζικής μεταφοράς.
Πιστεύετε ότι πρέπει να χρησιμοποιείται το ευρώ στις αγορές πετρελαίου;
Στο υπάρχον οικο νομικό περιβάλλον δεν πιστεύω ότι είναι ρεαλιστικό σήμερα να αλλάξουμε το δολάριο.
Όσον αφορά τα αποθέματα... Θα υπάρξει από εδώ και στο εξής μείωση της παραγωγής και, ως εκ τούτου, αύξηση της τιμής;
Αν εστιάσουμε σε συγκεκριμένες περιοχές του πλανήτη, θα διαπιστώσουμε σημαντική πτώση στην παραγωγή: στη Βόρεια Θάλασσα, στον Κόλπο του Μεξικού, στην Αμερική. Ακόμα και στη Ρωσία μπορεί να δει κανείς κάποια σημάδια για προοπτικές μείωσης της παραγωγής. Βέβαια, υπάρχει σημαντική δυναμική οι «φθηνές» χώρες της Μέσης Ανατολής να αυξήσουν την παραγωγή τους, αλλά δεν είμαστε σίγουροι ότι θα έχουν τη δυνατότητα να αξιοποιήσουν τα κοιτάσματά τους τόσο γρήγορα, όσο αναμένει ο υπόλοιπος κόσμος. Γι΄ αυτούς τους λόγους είναι πολύ πιθανόν να αντιμετωπίσουμε πολύ δύσκολες στιγμές στις αγορές πετρελαίου τα επόμενα χρόνια.
(Συνέντευξη του Χάρη Καρανίκα από την εφημερίδα ΤΑ ΝΕΑ, 19/05/2008)