Μία κρίσιμη παράμετρος είναι ότι ακόμη και η ζήτηση φυσικού αερίου προβλέπεται να ανέλθει στην οροφή της από τα τέλη αυτής της δεκαετίας.
Είναι η πρώτη φορά που σημαντικοί αναλυτές του IEA είπαν ότι η ζήτηση για ορυκτά καύσιμα πρόκειται να κορυφωθεί ή να φτάσει στο pick της σύμφωνα με όλα τα μελλοντικά τους σενάρια, ακόμη και με μόνο τις τρέχουσες πολιτικές.
Μια κορύφωση στη χρήση ορυκτών καυσίμων θα σηματοδοτούσε μια ιστορική καμπή για την παγκόσμια οικονομία, αποσυνδέοντας τελικά το ΑΕΠ και τη χρήση ορυκτών καυσίμων για πρώτη φορά μετά τη Βιομηχανική Επανάσταση. «Είναι μια σπουδαία ανακοίνωση», λέει ο Mike Coffin από το Carbon Tracker, ένα think tank που ερευνά τον αντίκτυπο της κλιματικής αλλαγής στις χρηματοπιστωτικές αγορές. «Αυξάνεται το μήνυμα προς τη βιομηχανία πετρελαίου και φυσικού αερίου ότι, το business as usual δεν πρόκειται να λειτουργήσει μακροπρόθεσμα».
Yπάρχουν επίσης καλά νέα για το κλίμα: οι παγκόσμιες εκπομπές από τον ενεργειακό τομέα προβλέπεται τώρα να κορυφωθούν έως το 2025 ως αποτέλεσμα της επιβράδυνσης της ζήτησης, ανέφερε ο IEA, που διαπιστώνει ότι ο πόλεμος της Ρωσίας με την Ουκρανία έχει προκαλέσει αναταραχή στις παγκόσμιες αγορές ενέργειας.
Όμως, μακροπρόθεσμα, λέει ότι η σύγκρουση θα επιταχύνει τη μετάβαση του κόσμου σε πηγές ενέργειας με χαμηλότερες εκπομπές άνθρακα, καθώς οι χώρες επιδιώκουν να ενισχύσουν την ανάπτυξη και να ενισχύσουν την ενεργειακή τους ασφάλεια ως απάντηση στην κρίση. Ο νόμος για τη μείωση του πληθωρισμού των ΗΠΑ, για παράδειγμα, θα επιταχύνει την ανάπτυξη της αιολικής και ηλιακής ενέργειας και θα αυξήσει τον αριθμό των ηλεκτρικών αυτοκινήτων που βγαίνουν στους δρόμους την επόμενη δεκαετία, ανέφερε η IEA.
Εν τω μεταξύ, η ζήτηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης για φυσικό αέριο και πετρέλαιο αναμένεται να μειωθεί κατά 20% έως το 2030 χάρη στο πακέτο Fit for 55, το οποίο θα οδηγήσει στην ανάπτυξη ηλεκτρικών οχημάτων, αντλιών θερμότητας και ανανεώσιμων πηγών ενέργειας.
«Οι αγορές ενέργειας και οι πολιτικές έχουν αλλάξει ως αποτέλεσμα της εισβολής της Ρωσίας στην Ουκρανία, όχι μόνο προς το παρόν, αλλά για τις επόμενες δεκαετίες», δήλωσε ο εκτελεστικός διευθυντής του IEA, Φατίχ Μπιρόλ, σε δελτίο τύπου. «Ακόμη και με τις σημερινές ρυθμίσεις πολιτικής, ο ενεργειακός κόσμος αλλάζει δραματικά μπροστά στα μάτια μας. Οι κυβερνητικές απαντήσεις σε όλο τον κόσμο υπόσχονται να καταστήσουν αυτό μια ιστορική και οριστική καμπή προς ένα καθαρότερο, πιο προσιτό και ασφαλές ενεργειακό σύστημα».
Σύμφωνα με όλα τα σενάρια του ΙΕΑ, η ζήτηση για ορυκτά καύσιμα μειώνεται καθώς τα έθνη οδηγούν περισσότερα ηλεκτρικά αυτοκίνητα και βασίζονται σε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, πυρηνικές και άλλες τεχνολογίες χαμηλών εκπομπών άνθρακα για θερμότητα και ενέργεια. Σύμφωνα με τις τρέχουσες πολιτικές, το μερίδιο των ορυκτών καυσίμων στο παγκόσμιο ενεργειακό μείγμα αναμένεται να μειωθεί από περίπου 80% σήμερα σε λίγο πάνω από 60% μέχρι τα μέσα του αιώνα. Αλλά αυτός ο ρυθμός αλλαγής δεν είναι αρκετά γρήγορος για να αποτρέψει την επικίνδυνη κλιματική αλλαγή.
Ο ΙΕΑ προβλέπει ότι σύμφωνα με τις τρέχουσες πολιτικές, ο κόσμος βρίσκεται σε τροχιά υπερ-θέρμανσης περίπου κατά2,5°C μέχρι το τέλος του αιώνα, σε συνδυασμό με άλλες εκτιμήσεις που δημοσιεύθηκαν από τον ΟΗΕ αυτή την εβδομάδα.
Αυτό το επίπεδο θέρμανσης αποτελεί σοβαρή απειλή για τη σταθερότητα των οικολογικών συστημάτων, προειδοποιούν οι επιστήμονες. Ωστόσο, ο ρυθμός αυτής της μετάβασης θα μπορούσε να επιβραδυνθεί εάν οι χώρες κάνουν περισσότερα για να μειώσουν τις εκπομπές.
Σύμφωνα με ένα σενάριο όπου οι χώρες εκπληρώνουν όλους τους κλιματικούς στόχους τους πλήρως και έγκαιρα, η ζήτηση για άνθρακα, πετρέλαιο και φυσικό αέριο κορυφώνεται μέχρι το 2030 πριν μειωθεί σταδιακά έως το 2050. Σύμφωνα με αυτό το σενάριο, η αύξηση της θερμοκρασίας που προκαλείται από το κλίμα διατηρείται στους 1,7°C πάνω από προβιομηχανικά επίπεδα.